Triết lý giáo dục

GS NGUYỄN LÂN DŨNG 09/10/2023 09:12

Triết lý giáo dục là một khía cạnh quan trọng của hệ thống giáo dục nước nhà. Nó định hình cách xã hội xác định mục tiêu, phương pháp, giá trị cốt lõi trong quá trình truyền đạt kiến thức và giáo dục học sinh.

Tranh: ST

Xây dựng tương lai tốt đẹp cho thế hệ trẻ

Triết lý giáo dục không chỉ là một bộ quy tắc, mà còn là nền tảng để xây dựng một tương lai tốt đẹp cho thế hệ trẻ, đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Một trong những mục tiêu chính của giáo dục là phát triển con người toàn diện về mặt văn hóa, tinh thần, thể chất và xã hội. Triết lý giáo dục thường tập trung vào việc giúp học sinh trở thành cá nhân có kiến thức sâu rộng, ý thức xã hội, và khả năng thích nghi trong một thế giới thay đổi nhanh chóng.

Học lực là một tấm huy chương đồng. Năng lực là tấm huy chương bạc. Các mối quan hệ xã hội của con người là tấm huy chương vàng. Tư duy đứng trên tất cả những tấm huy chương nói trên.

Sự say mê và khả năng sẽ quyết định kết quả công việc của bạn, chứ không phụ thuộc vào thái độ và suy nghĩ của những người xung quanh. Các nền giáo dục tiên tiến không dạy kiến thức mà dạy phương pháp tư duy, phương pháp tự hành động và phương pháp tự đào tạo. Tất cả những gì bạn cần làm là bắt đầu thực hiện từng bước để tiến tới mục tiêu và những cơ hội sẽ xuất hiện.

Triết lý giáo dục cần tôn trọng sự đa dạng của học sinh, bao gồm sự khác biệt về nền văn hóa, ngôn ngữ, năng lực và học thức. Giáo dục cần phải đảm bảo rằng mọi học sinh có cơ hội bình đẳng để học tập, phát triển. Hãy ủng hộ để có sự ủng hộ. Hãy làm điều tốt để lôi cuốn người tốt. Hãy trân trọng để cảm nhận sự trân trọng. Hãy yêu thương để được nhận yêu thương.

Mọi tổ chức đều cần những người sẽ làm những nhiệm vụ mà đại đa số từ chối thực hiện. Món quà tuyệt vời nhất của cuộc đời thực chất là cho đi, chứ không phải nhận lại. Bất kể xuất thân bần hàn đến đâu, miễn trong tim nuôi dưỡng khát vọng lớn lao thì một ngày nào đó bạn sẽ tung bay trên chính đôi cánh của mình.

Giáo dục nên thúc đẩy tư duy sáng tạo và khả năng phân tích của học sinh. Điều này giúp họ phát triển khả năng giải quyết vấn đề và đóng góp vào sự tiến bộ của xã hội. Tin rằng bạn có thể làm một điều gì đó đồng nghĩa với việc bạn đã đi được nửa đường đến đó. Hãy cố gắng trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực của mình, cho dù đó là bất cứ lĩnh vực nào. Trí tưởng tượng là điều không thể thiếu được với những người muốn đi được đường xa.

Cần có tầm nhìn và hình dung trước một viễn cảnh thực tế để hướng tới. Người chiến thắng tìm thấy cơ hội trong mọi khó khăn, vì họ nỗ lực tìm kiếm nó. Không dám mạo hiểm là một sự mạo hiểm lớn nhất, bởi vì khi đó bạn đã đóng tất cả những cánh cửa của những cơ hội đang đến với bạn.

Không ai được dọn sẵn một con đường để dẫn đến thành công. Phải tự tạo cho mình. Phải lấp đầy thời gian bằng những trải nghiệm ý nghĩa.

Triết lý giáo dục thường gắn liền với việc xây dựng giá trị và đạo đức trong học sinh. Nó không chỉ liên quan đến việc truyền đạt kiến thức mà còn đảm bảo rằng họ hiểu rõ về tầm quan trọng của đạo đức, trách nhiệm xã hội và lòng tử tế. Đạo đức lớn nhất là lòng yêu nước, yêu nhân dân và sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân để bảo vệ Tổ quốc. Tình yêu đối với Tổ quốc không thể nào đo lường bằng tiền bạc, nó là một trái tim trung thành và sẵn sàng hy sinh.

Hãy thôi phán xét người khác. Thay vào đó là sự trân trọng và nhìn nhận nét độc đáo, tiềm năng và giá trị trong mỗi con người. Điều quan trọng không phải là chúng ta được gì sau một ngày, mà là ta đã sống thế nào trong ngày đó. Sống trên đời đôi lúc chúng ta vẫn phải làm những công việc mình thấy ngại, vẫn phải gặp những người mình không thích và cần phải kiềm chế làm những việc mình rất muốn làm. Giận dữ với người khác làm cho bạn cảm thấy thiếu thoải mái, như bạn đang trừng phạt chính bản thân mình.

Tạo điều kiện cho học sinh phát triển kỹ năng

Giáo dục không chỉ liên quan đến việc học kiến thức mà còn học cách sống. Triết lý giáo dục cần tạo điều kiện để học sinh phát triển kỹ năng quản lý thời gian, giao tiếp, và xử lý mối quan hệ xã hội. Thời gian cho mọi người cơ hội như nhau, nhưng cách mà chúng ta đối xử với thời gian thì lại khác nhau. Thời gian là đồng xu giá trị nhất trong cuộc đời bạn. Chỉ mình bạn quyết định sẽ tiêu xài nó như thế nào. Hãy cẩn thận, đừng để người khác tiêu xài nó hộ bạn.

Nếu chỉ sống cho qua ngày thì đó mới chỉ là tồn tại. Cuộc đời của bạn thay đổi khi bạn quyết định bản thân không chấp nhận sự tầm thường thêm nữa. Ghen tỵ với người giàu là vô ích. Học hỏi từ họ mới là vô giá. Kiên nhẫn là chỗ dựa của thành công, tài năng chỉ là chất xúc tác. Ước mơ giống như bánh lái của một con tàu đang đi trên biển cả. Một cuộc đời thiếu ước mơ cũng giống như con tàu không bánh lái.

Những thứ bạn sở hữu không nói lên bạn là ai. Cái đẹp không thể hiện ở dung mạo hay trang phục, mà ở chính cách hành xử của bạn. Người thành công biết quản lý cảm xúc, không tự hài lòng, chấp nhận rủi ro, biến khó khăn thành cơ hội. Sự nghiệp không cần kinh thiên động địa, có thành tựu là được. Tiền bạc không cần thừa thãi, đủ tiêu là được. Bạn bè không cần lúc nào cũng như hình với bóng. Luôn nghĩ về nhau là được. Con cái không cần nhiều hay ít, hiếu thuận là được.

Ba điều làm nên giá trị một con người: Siêng năng, chân thành và thành đạt. Bốn nguyên tắc vàng trong cuộc sống: Trung thực khi nghèo khó. Giản dị khi giàu có. Lịch sự khi có uy quyền. Im lặng khi giận dữ.

Mục tiêu cuối cùng của triết lý giáo dục là giúp học sinh phát triển và đạt được sự thành công trong cuộc sống. Điều này có thể liên quan đến việc chuẩn bị cho sự nghiệp hoặc cho sự tham gia tích cực trong cộng đồng.

Cuộc sống là một khung vải rộng và bạn nên vẽ vào đó tất cả những sắc màu mình có trong khả năng của mình.

Tuổi trẻ không có ước mơ thì không phải là tuổi trẻ.

Cần xác định thật rõ, đâu là mục tiêu lớn nhất của đời mình, rồi lấy đó làm tiêu chuẩn để hành động.

Thành công không đến khi bạn ngồi đợi và nghĩ về nó.

Chìa khóa thứ nhất của thành công là khát vọng. Nếu không có khát vọng và ham muốn thì làm sao bạn thành công được?

Hiểu biết là vô dụng nếu không hành động.

Bạn là tài xế duy nhất có thể điều khiển chuyến xe của cuộc đời mình.

Hãy hành động để mỗi phút giây trong đời bạn đều trôi qua trong sự hữu ích.

Hãy sở hữu ít đi. Hãy mở ra một cánh cửa để được nhiều hơn theo một cách khác: Nhiều không gian hơn, nhiều thời gian hơn, nhiều tự do hơn và nhiều yêu thương hơn.

Khi bạn đã đặt mục tiêu cho cuộc sống, đồng thời tập trung vào việc tạo cơ hội cho bản thân và cho mọi thứ đến trong cuộc sống của bạn, bạn đã thành công.

Đừng níu kéo quá khứ hoặc dằn vặt về những chuyện không hay đã xảy ra. Chỉ giữ lại những kỷ niệm đẹp và những gì đáng giá mà bạn học được từ đó.

Người tài giỏi có nguyên tắc là làm trọn từng kế hoạch, từng hoạt động và từng bổn phận nhỏ bé. Và điều đó nảy mầm cho những sự việc lớn lao.

Hãy tự hỏi: Di sản nào bạn tạo nên trong đời để thế hệ mai sau biết bạn từng tồn tại?

Không một ai từng thành công hay hạnh phúc mà chỉ ở yên trong vòng an toàn.

Giáo dục gia đình trong kỷ nguyên số

Internet đã mở ra cửa cho hình thức học tập trực tuyến. Gia đình có thể sử dụng các tài liệu học trực tuyến, khóa học video và ứng dụng giáo dục để bổ sung kiến thức cho con cái mình. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc học tập linh hoạt và tùy chỉnh theo tốc độ của mỗi học sinh. Trong thời đại số hóa, kiến thức không còn bị giới hạn bởi không gian và thời gian. Gia đình có thể dễ dàng chia sẻ kiến thức về nhiều lĩnh vực thông qua các tài liệu, video, bài viết trên mạng giúp trẻ phát triển một cái nhìn toàn diện về thế giới xung quanh.

Một thách thức lớn mà giáo dục gia đình đối mặt là việc quản lý thời gian con cái trực tuyến. Gia đình cần có chính sách cụ thể để giới hạn thời gian dành cho các hoạt động trực tuyến, đảm bảo rằng con cái không bị lạc hướng và tiêu tốn quá nhiều thời gian trên mạng. Gia đình có thể tận dụng công nghệ để phát triển kỹ năng sống cho con cái, bao gồm kỹ năng tư duy logic, khả năng tìm kiếm thông tin, khả năng làm việc nhóm và quản lý thời gian. Gia đình có thể sử dụng các ứng dụng và nền tảng giáo dục để tạo ra môi trường học tập tích cực tại nhà. Điều này giúp tạo ra một không gian học tập thoải mái và thú vị cho con cái.

GS NGUYỄN LÂN DŨNG