Nhiều cơ hội cho gạo tăng tốc xuất khẩu
Giới chuyên gia nhận định, kể từ sau khi Ấn Độ ngừng xuất khẩu gạo tẻ thường, Việt Nam tận dụng tốt cơ hội thị trường trong tháng 8 và tháng 9 vừa qua. Nhờ đó chỉ sau 9 tháng sản lượng xuất khẩu đã đạt 6,6 triệu tấn.
Theo ông Nguyễn Văn Việt – Vụ trưởng Vụ Kế hoạch, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT), tổng kim ngạch xuất nhập khẩu 9 tháng năm 2023 ước đạt 68,92 tỷ USD, trong đó, xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản đạt 38,48 tỷ USD. Đáng chú ý, xuất khẩu gạo đã ghi tên cùng nhóm hàng xuất khẩu đạt giá trị cao nhất. Cụ thể trong tháng 9, xuất khẩu gạo của Việt Nam đạt giá trị 490 triệu USD và đưa tổng kim ngạch xuất khẩu trong 9 tháng lên con số cao kỷ lục 3,66 tỷ USD. Sản lượng xuất khẩu 9 tháng của năm 2023 là 6,6 triệu tấn. Trong tháng 9, Việt Nam tiếp tục xuất khẩu khoảng 800.000 tấn gạo với giá trị khoảng 490.000 USD. Việt Nam trở thành nguồn cung gạo lớn nhất thế giới trong 2 tháng này. Giá gạo xuất khẩu của Việt tiếp tục tăng mạnh.
Cùng đà tăng với gạo Việt, giá gạo Thái Lan tăng 20 USD/tấn với gạo 5% tấm và tăng 11 USD/tấn với gạo 25% tấm. Hiện giá gạo 5% tấm của Thái Lan ở mức 623 USD/tấn. Như vậy chỉ trong 2 tháng qua, Việt Nam đã cung cấp cho thị trường thế giới gần 1,8 triệu tấn gạo; vừa góp phần bảo đảm nguồn cung cho thế giới vừa mang lại lợi ích kinh tế cho người trồng lúa.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), giá gạo xuất khẩu 5% tấm ngày 30/9/2023 ở mức 613-617 USD/tấn; giá gạo 20% tấm ở mức 598-602 USD/tấn. Như vậy, hiện nay giá gạo Việt Nam vẫn cao nhất thế giới, cao hơn gạo Thái Lan khoảng 20 USD/tấn, cao hơn gạo Pakistan 15 USD/tấn.
Nhận định về cơ hội xuất khẩu gạo những tháng cuối năm, ông Vũ Tuấn Anh - Chủ tịch Công ty GLE (đơn vị chuyên làm kết nối xuất nhập khẩu), cơ hội xuất khẩu gạo từ nay đến cuối năm vẫn còn rất lớn khi các nước vẫn đang tăng cường nhập khẩu gạo để dự trữ. Đặc biệt, hiện nay sản xuất lúa gạo tại Malaysia vẫn cần nhập khẩu tới 30% để đảm bảo yêu cầu tiêu dùng và dự trữ trong nước. Malaysia nhập gạo trắng chủ yếu từ Ấn Độ, Pakistan, Thái Lan, Việt Nam và Campuchia, hơn nữa, người tiêu dùng Malaysia lại tương đối thích gạo Việt Nam, đây chính là cơ hội cho gạo Việt.
Với Việt Nam, ở kịch bản cao nhất nếu thị trường tiếp tục thuận lợi, lượng gạo xuất khẩu vẫn duy trì được mức 800 nghìn tấn/tháng như tháng 9 vừa qua, thì trong 3 tháng cuối năm có thể xuất khẩu hơn 2 triệu tấn. Tuy nhiên, với nguồn cung trong nước được tính toán, cùng với dự báo thị trường trong quý IV dự báo mỗi tháng sẽ xuất khẩu khoảng 500 nghìn tấn/tháng. Như vậy, khả năng cả năm sẽ xuất khẩu 8 triệu tấn gạo, lập kỷ lục kim ngạch 4,5 tỉ USD.
Đánh giá về sản xuất lúa gạo 3 tháng cuối năm, Bộ NNPTNT cho biết trong 3 quý, cả nước gieo cấy được 6.855,3 nghìn hecta lúa, sản lượng thu hoạch 33,6 triệu tấn, tăng 1,4% so với cùng kỳ năm trước. Dự kiến cả năm 2023, sản lượng lúa đạt được từ 43-43,4 triệu tấn, tăng khoảng 650 -700 nghìn tấn so 2022, vượt 170 nghìn tấn so với kế hoạch của ngành nông nghiệp đề ra từ đầu năm 2023.