Chống gian lận hóa đơn điện tử
Bộ Tài chính vừa công bố lấy ý kiến Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 123/2020 của Chính phủ quy định về hóa đơn, chứng từ. Theo đó, để hạn chế tình trạng gian lận, mua bán hoá đơn điện tử, cơ quan này đề xuất bổ sung quy định về việc thể hiện mã định danh cá nhân trên hóa đơn.
Theo đề xuất của Bộ Tài chính, với trường hợp người mua là cơ sở kinh doanh có mã số thuế thì tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua thể hiện trên hóa đơn phải ghi theo đúng tại giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (DN), giấy chứng nhận đăng ký hoạt động chi nhánh, giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh, giấy chứng nhận đăng ký thuế, thông báo mã số thuế, giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã.
Trường hợp người mua không có mã số thuế thì trên hóa đơn không phải thể hiện mã số thuế người mua, trường hợp người mua được cấp mã số định danh theo quy định pháp luật về định danh và xác thực điện tử thì thể hiện mã số định danh của người mua.
Một số trường hợp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ đặc thù cho người tiêu dùng là cá nhân quy định tại khoản 14 Điều này thì trên hóa đơn không phải thể hiện tên, địa chỉ người mua.
Trường hợp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho khách hàng nước ngoài đến Việt Nam thì thông tin về địa chỉ người mua có thể được thay bằng thông tin về số hộ chiếu hoặc giấy tờ xuất nhập cảnh và quốc tịch của khách hàng nước ngoài
Theo Bộ Tài chính, thực tế áp dụng hóa đơn điện tử thời gian qua phát sinh trường hợp do việc đăng ký thành lập DN dễ dàng nên một số đối tượng thành lập DN không có hoạt động sản xuất, kinh doanh mà chỉ lấy pháp nhân sau đó đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử qua mạng và thực hiện hành vi bán khống hóa đơn điện tử.
Qua rà soát dữ liệu hóa đơn điện tử trong công tác quản lý thuế, cơ quan thuế đã phát hiện nhanh một số trường hợp xuất hóa đơn điện tử với doanh số lớn “đột biến”, ngoài ra cơ quan cảnh sát điều tra tại một số tỉnh cũng đã thực hiện điều tra một số vụ án liên quan gian lận xuất hóa đơn điện tử khống.
Do đó, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định phòng ngừa gian lận từ khâu đăng ký sử dụng hóa đơn theo hướng cơ quan thuế xác định nhân thân người đại diện theo pháp luật của DN tại Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khi người nộp thuế đăng ký sử dụng hóa đơn lần đầu và khi người nộp thuế thay đổi thông tin hóa đơn điện tử.
Cụ thể: Ở khâu đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử: hệ thống của Tổng cục Thuế sẽ tự động đối chiếu thông tin về nhân thân người đại diện theo pháp luật, nhân thân của chủ hộ cá nhân tại Hệ thống Định danh và xác thực điện tử (VnelD) trừ trường hợp người đại diện theo pháp luật là người nước ngoài.
Trường hợp kết quả xác thực người đại diện theo pháp luật khớp thì cơ quan thuế sẽ chấp thuận thông báo sử dụng hóa đơn điện tử; trường hợp xác thực không khớp hoặc không có thông tin hoặc thuộc diện rủi ro cao thì người nộp thuế thực hiện giải trình.
Để phòng chống gian lận trong quá trình sử dụng hóa đơn điện tử và xuất phát từ thực tiễn, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung 5 trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử, bao gồm: Trường hợp cơ quan chức năng phát hiện và thông báo cho cơ quan thuế dấu hiệu DN được thành lập để thực hiện mua bán, sử dụng hóa đơn điện tử không hợp pháp hoặc sử dụng không hợp pháp hóa đơn điện tử; Người nộp thuế thuộc trường hợp giám sát trọng điểm về thuế và thuộc danh sách do cơ quan thuế xác định sau khi cơ quan thuế áp dụng các biện pháp giám sát theo quy định pháp luật về quản lý thuế; Người nộp thuế có dấu hiệu bất thường khác theo tiêu chí đánh giá rủi ro về thuế của cơ quan thuế; Trường hợp cơ quan thuế chuyển hồ sơ DN, tổ chức kinh tế, tổ chức khác, hộ, cá nhân kinh doanh sang cơ quan Công an theo tin báo tội phạm; Hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai chuyển đổi sang phương pháp khoán hoặc nộp thuế theo từng lần phát sinh; Người nộp thuế có văn bản đề nghị tạm ngừng sử dụng hóa đơn điện tử.