Thắp sáng những 'tour đêm'
Hà Nội có nhiều lợi thế để phát triển du lịch ban đêm. Tuy vậy, lâu nay các hoạt động thu hút khách du lịch thông qua các “tour đêm” chưa được quan tâm đúng mức, khiến nhiều du khách khó ở lâu tại Hà Nội vì không biết đi đâu, xem gì. Mới đây, ngành du lịch Thủ đô đã có nhiều nỗ lực khi tung ra một số sản phẩm khác biệt nhằm thu hút du khách.
Phát huy lợi thế
Không thể phủ nhận những lợi thế của Hà Nội trong việc phát triển các sản phẩm du lịch, đặc biệt là sản phẩm du lịch đêm. Bởi nơi đây có nhiều di tích lịch sử - văn hóa độc đáo, bên cạnh đó thiên nhiên bốn mùa, nhất là mùa thu cũng vô cùng quyến rũ. Từ góc nhìn của người làm lữ hành, ông Phùng Quang Thắng - Chủ tịch Chi hội Lữ hành Hà Nội, cho rằng Hà Nội có một đặc biệt là không gian mở buổi tối rất tuyệt vời dễ dàng để tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ và tạo nên sức hút bằng các sản phẩm mang tính khác biệt.
Ngoài các không gian công cộng, các phố đi bộ được đưa vào hoạt động trong nhiều năm qua, thì các sản phẩm du lịch đêm như tour đêm ở Nhà tù Hỏa Lò, tour Giải mã Hoàng thành Thăng Long, vở diễn thực cảnh Tinh hoa Bắc Bộ cũng bắt đầu được đông đảo du khách biết tới và yêu thích khi đến với Thủ đô.
Mới đây, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) bước đầu thử nghiệm khai thác tour đêm Văn Miếu - Quốc Tử Giám "Tinh hoa đạo học" (chính thức khai thác từ 1/11/2023). Như vậy, đây là tour đêm thứ tư của Hà Nội được tổ chức, sau tour đêm của di tích Nhà tù Hỏa Lò, Hoàng thành Thăng Long và Bảo tàng Văn học Việt Nam.
TS Lê Xuân Kiêu - Giám đốc Trung tâm Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám, cho biết thực hiện chủ trương phát triển kinh tế đêm, đồng thời tạo sản phẩm mới thu hút du khách đến với di tích, Trung tâm đã xây dựng sản phẩm Trải nghiệm đêm Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Sau thời gian dài ấp ủ, chương trình trải nghiệm đặc biệt này đang hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để sẵn sàng ra mắt, hứa hẹn mở ra một không gian huyền bí, tinh tế của một khu di sản.
Tổng thể Văn Miếu - Quốc Tử Giám sẽ được chia làm 5 khu vực với tên gọi khác nhau để thuận tiện cho việc du khách tham quan gồm: Khu Nhập đạo; Thành đạt; Vườn bia Tiến sĩ; Đại thành và Thái học. Theo đó, khi tham gia vào tour đêm khám phá Văn Miếu - Quốc Tử Giám, du khách sẽ lần lượt tham quan, tìm hiểu thông qua những câu chuyện gắn với đạo học Việt Nam. Tuy nhiên, tour trải nghiệm này hoàn toàn khác biệt so với việc tham quan di tích ban ngày. Cả không gian di tích được “biến hóa” bởi hệ thống ánh sáng và công nghệ 3D Mapping tạo nên một diện mạo mới, lung linh, huyền ảo và mang lại nhiều cảm xúc cho du khách. Những công trình đặc trưng của di tích như: Khuê Văn Các, Vườn bia Tiến sĩ, giếng Thiên Quang, khu Bái đường... được khai thác hiệu quả trong việc chuyển tải những giá trị, ý nghĩa của đạo học.
Khu vực Khuê Văn Các cũng sẽ trở thành nơi trình diễn âm nhạc truyền thống. Đặc biệt, show trình chiếu Mapping 3D theo chủ đề “Tinh hoa đạo học” tại khu Thái học giúp cho khách tham quan khám phá những giá trị tinh túy nhất trong đạo học của người Việt. Tất cả cùng hòa quyện tạo nên một bữa tiệc của ánh sáng, âm thanh và cảm xúc.
Trước đó, Bảo tàng Văn học Việt Nam cũng đã phối hợp tổ chức tour du lịch Văn học “Chữ Tâm, chữ Tài” vào dịp cuối tuần. Tour du lịch này mang đến cho du khách những cảm nhận về sự đặc sắc của văn học Việt Nam qua các thời kỳ văn học Cổ - Trung đại đến nay, điểm đến của những người yêu thích văn chương. Nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ - Giám đốc Bảo tàng Văn học Việt Nam cho biết, Bảo tàng Văn học là nơi lưu giữ những kỷ vật, tác phẩm, câu chuyện vô cùng đặc biệt, quý giá của nhiều thế hệ nhà văn, nhà văn hóa lớn của dân tộc Việt Nam.
Sức hút từ những trải nghiệm khác biệt
Có thể khẳng định, việc tạo thêm những sản phẩm du lịch để thu hút và giữ chân du khách đến và sống với Hà Nội là điều cần thiết. Bởi nhiều du khách vẫn than rằng, Hà Nội ở lâu không biết chơi đâu. Bên cạnh đó, ngành du lịch Hà Nội cũng chưa tận dụng tốt lợi thế để có các sản phẩm du lịch cho khách du lịch mua sắm.
Quan sát những tour đêm được mở trong thời gian gần đây, có thể nhận thấy đáng mừng là bước đầu du khách đã hưởng ứng. Trong đó, khá bất ngờ là tour đêm tham quan Nhà tù Hoả Lò lại hút khách đến thế. Những chủ đề như “Sống như những đóa hoa”, “Lửa thanh xuân” thường xuyên “cháy vé”. Sự khéo léo của các đơn vị tổ chức tour đêm Nhà tù Hòa Lò khi kết hợp giữa tham quan di tích với nhiều hoạt cảnh, tái hiện chân thực cuộc sống khắc nghiệt trong Nhà tù Hỏa Lò đã mang tới cho du khách những trải nghiệm đầy cảm xúc và khác biệt.
Tương tự, tour đêm “Chữ Tâm, chữ Tài” tại Bảo tàng Văn học Việt Nam vào thứ bảy, chủ nhật hàng tuần khởi đầu cũng được nhiều người đón nhận. Theo nhà văn Nguyễn Thị Thu Huệ, tour đêm “Chữ Tâm, chữ Tài” có những cách kể, cách tiếp cận văn chương khác biệt để những di sản văn chương đến gần với công chúng, sống trong đời sống đương đại. Hiện vật trưng bày, những nhân tài văn chương đất Việt hội tụ tại bảo tàng đã được sáng tạo thành sản phẩm du lịch thu hút du khách và ươm mầm tài năng văn học trẻ. Ngoài những tour tại bảo tàng, trong thời gian tới, Bảo tàng Văn học Việt Nam dự kiến tổ chức các chương trình du lịch chuyên đề kết nối với quê hương các tác giả, nhân vật, địa điểm.
Theo ông Phùng Quang Thắng, trước đây nhiều điểm đến thường phục vụ khách kiểu một chiều, nghĩa là du khách tự đến và tìm hiểu di tích. Còn bây giờ, muốn thu hút khách phải kết hợp với các đơn vị lữ hành để đưa khách đến. Tuy nhiên, dù đóng vai trò kết nối giữa khách du lịch và điểm đến nhưng rất ít doanh nghiệp lữ hành có thể hợp tác để xây dựng sản phẩm. Một phần do vấn đề khai thác bản quyền bởi sản phẩm du lịch mang tính “mềm”, khó định giá nên rất khó để kiểm soát. Hơn nữa, việc xây dựng một sản phẩm tại di tích đòi hỏi phải bỏ nhiều công sức và kiên trì mới có thể hái “quả ngọt”.
Để tạo hiệu quả cao cho tour đêm, ông Thắng gợi mở: các điểm đến nên xây dựng nhiều phiên bản tour đêm khác nhau để đáp ứng những đối tượng khách khác nhau. Cần có những phiên bản riêng cho người nước ngoài với trải nghiệm phù hợp và nội dung thuyết minh tiếng nước ngoài hấp dẫn. Để làm được điều này, ngoài việc tạo không gian trải nghiệm mới, các điểm đến cần đào tạo đội ngũ nhân sự, đưa thêm những ứng dụng công nghệ để hỗ trợ thông tin cho du khách…