90% bệnh nhân ung thư gan do mắc viêm gan B
Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận hơn 26.000 ca mắc mới ung thư gan, chiếm 14,5% tổng số ung thư và 77% số ca là nam giới. Trong các yếu tố bệnh sinh của ung thư gan hiện nay, viêm gan B là nguyên nhân hàng đầu.
Thông tin từ Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai), mới đây các bác sĩ đã tiếp nhận và điều trị trường hợp bệnh nhân N.V.Đ. (nam, 42 tuổi) vào viện khám vì đau hạ sườn phải.
Khai thác tiền sử cho thấy, bệnh nhân đau bụng vùng thượng vị âm ỉ trong khoảng 1 tháng gần đây. Ngoài ra, bệnh nhân thường xuyên bị mất ngủ, gầy sút 6kg trong 2 tháng, rối loạn đại tiện. Bệnh nhân vào bệnh viện tỉnh, nội soi dạ dày hình ảnh sùi loét hành tá tràng, kết quả siêu âm ổ bụng cho thấy hình ảnh khối u gan theo dõi tổn thương thứ phát.
Được biết, bệnh nhân có tiền sử viêm gan B nhưng không điều trị, từng phát hiện mắc đái tháo đường cách đây 5 năm, đang điều trị Insulin, uống rượu thường xuyên, khoảng 100ml/ngày.
Một trường hợp tương tự, bệnh nhân Đ.H.K. (nam, 64 tuổi) nhập viện trong tình trạng đau bụng âm ỉ vùng hạ sườn phải. Trước khi vào viện 1 tháng, bệnh nhân đau bụng âm ỉ hạ sườn phải, không nôn, không sốt, không vàng da, không khó thở. Sau khi thực hiện các xét nghiệm có liên quan, các bác sĩ tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan. Được biết, người bệnh có tiền sử mắc viêm gan B, được phát hiện từ 20 năm trước nhưng không điều trị kháng virus.
Cũng có tiền sử phát hiện mắc viêm gan B từ 10 năm trước nhưng không điều trị thường xuyên, khoảng 1 tháng trước, bệnh nhân L.T.U (nam, 59 tuổi) xuất hiện tình trạng vàng da, vàng mắt tăng dần, ngứa toàn thân, đau tức âm ỉ hạ sườn phải, sút cân. Tại Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, các bác sĩ chẩn đoán xác định, bệnh nhân mắc ung thư biểu mô tế bào gan.
Theo Hội Gan Mật Việt Nam, viêm gan B là bệnh nhiễm trùng gan phổ biến toàn cầu do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Viêm gan B có thể chuyển sang mạn tính và gây hậu quả cuối cùng là xơ gan hoặc ung thư gan. Khả năng nhiễm virus viêm gan B gây nên nguy cơ để phát triển thành ung thư gan lên tới 100 lần. Thế nhưng, những trường hợp bệnh nhân mắc viêm gan B nhưng không điều trị hoặc chủ quan, không thăm khám thường xuyên dẫn tới hệ quả bệnh chuyển sang giai đoạn ung thư gan không hề hiếm.
PGS.TS Phạm Cẩm Phương - Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: Thực tế lâm sàng cho thấy, có tới 90% bệnh nhân mắc ung thư gan trước đó đã mắc viêm gan B. Đáng nói hơn, phần lớn bệnh nhân ung thư gan ở nước ta đều được phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn tiến triển. Có người được chẩn đoán mắc viêm gan B nhưng không điều trị, hoặc điều trị một thời gian thì bỏ thuốc, khi có triệu chứng đau mạn sườn đến khám mới biết đã có khối u ở gan. Hoặc cũng có trường hợp đi khám phát hiện ung thư gan, đồng thời lúc này mới biết mình mắc viêm gan B.
Số liệu từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, mỗi năm có khoảng 3 triệu ca mắc mới và 1 triệu ca tử vong mỗi năm do virus viêm gan B và C. Tuy nhiên, chỉ khoảng 10% trường hợp viêm gan B được chẩn đoán, trong đó 22% được điều trị.
Trong khi đó, tại Việt Nam, PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) thông tin: Nước ta hiện có khoảng 10 triệu người nhiễm virus viêm gan B. Tuy nhiên, tỷ lệ người bệnh được phát hiện và quản lý còn rất khiêm tốn. Hàng ngày, Trung tâm ghi nhận nhiều bệnh nhân đến khám và nhập viện nhưng không biết bị nhiễm virus viêm gan B vì đa số có triệu chứng âm thầm, kín đáo, khi đến bệnh viện đã có biến chứng xơ gan thậm chí ung thư gan. Đáng quan ngại hơn khi có nhiều trường hợp bệnh nhân viêm gan được phát hiện, quản lý và theo dõi định kỳ nhưng sau một thời gian uống thuốc thấy đỡ nên đã tự ý bỏ thuốc, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như suy gan cấp, xơ gan mất bù, ung thư gan...
Các bác sĩ khuyến cáo, việc điều trị viêm gan B là điều trị suốt đời nên bệnh nhân cần được theo dõi, quản lý chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa. Nếu ngừng, bỏ thuốc thì virus sẽ bùng lên dẫn tới suy gan cấp, thời gian càng dài nguy cơ bệnh chuyển sang giai đoạn xơ gan, ung thư gan càng cao.
Chuyên gia y tế khuyến cáo, cần thăm khám, xét nghiệm sàng lọc để phát hiện virus viêm gan, từ đó được quản lý theo dõi và điều trị sớm, tránh biến chứng xơ gan, ung thư gan. Phụ nữ trước khi kết hôn hoặc khi có thai nên được sàng lọc xem có bị nhiễm virus viêm gan B hay không để được theo dõi, quản lý và điều trị dự phòng lây truyền mẹ sang con.