Yên Bái không còn hôn nhân cận huyết thống
Với nhiều giải pháp đồng bộ, sau hơn 3 năm triển khai thí điểm đẩy lùi tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tại huyện Trạm Tấu, Mù Cang Chải, Văn Chấn, tình trạng tảo hôn đã giảm đáng kể, còn tình trạng hôn nhân cận huyết thống.
Tảo hôn có xu hướng giảm
Yên Bái là tỉnh miền núi thuộc vùng trung du và miền núi Bắc Bộ với trên 30 dân tộc cùng chung sống. Những năm qua, nhờ tích cực tuyên truyền nên tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã giảm đáng kể. Năm 2022, toàn tỉnh có 57 trường hợp tảo hôn trên địa bàn các xã thuộc các huyện: Văn Chấn, Văn Yên, Lục Yên, Mù Cang Chải và Trạm Tấu. Còn trong 9 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh có 37 trường hợp tảo hôn. Trong đó, huyện Trạm Tấu 21 trường hợp; Mù Cang Chải 7 trường hợp; Văn Chấn 9 trường hợp. Tuy nhiên, trong 9 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh không còn trường hợp tảo hôn.
Kết quả trên có được là nhờ các ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền gắn với nhiệm vụ chuyên môn của các tổ chức chính trị xã hội cũng như các sở, ngành liên quan. Tiêu biểu như Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Yên Bái đã phối hợp với huyện ủy Mù Cang Chải tổ chức hội nghị gặp mặt 200 già làng, trưởng bản, người có uy tín trong đồng báo các dân tộc để tuyên truyền về các hệ lụy của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và xuất nhập cảnh trái phép trên địa bàn huyện. Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh đã tổ chức và phối hợp tổ chức 232 hoạt động tuyên truyền, sinh hoạt chuyên đề lồng gắn trong các buổi sinh hoạt chi, tổ, mô hình hoặc Câu lạc bộ; tuyên truyền chuẩn mực đạo đức phụ nữ Yên Bái, giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và phát triển trẻ thơ, an toàn cho phụ nữ trẻ em... Ban Thường vụ Tỉnh đoàn cũng tổ chức trên 200 hoạt động tuyên truyền pháp luật về Luật hôn nhân gia đình, Luật xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam nâng cao kiến thức về phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cho trên 5.000 đoàn viên, thanh niên gắn trong các các đợt cao điểm như: Tháng Thanh niên, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện Hè, Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người (30/7) Chương trình Tình nguyện mùa Đông – Xuân tình nguyện. Bên cạnh đó, MTTQ và các tổ chức đoàn thể cũng tổ chức biên soạn tài liệu, liên quan đến luật hôn nhân và gia đình, phụ nữ, trẻ em, bình đẳng giới, dân số...
Thành lập mới các câu lạc bộ
Để tuyên truyền phòng chống tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống, tỉnh Yên Bái đã triển khai các hoạt động duy trì mô hình “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống” tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên. Tổ chức 3 hội nghị cung cấp thông tin cho 405 hộ dân trên địa bàn xã Nà Hẩu, phát 500 tờ rơi tuyên truyền cho các hộ dân và tổ chức ký cam kết với 450 hộ dân thực hiện không tảo hôn và không hôn nhân cận huyết thống. Bên cạnh đó, tỉnh Yên Bái còn triển khai mới một mô hình “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống” tại xã Trạm Tấu huyện Trạm Tấu; tổ chức hội nghị tập huấn kỹ năng tuyên truyền, vận động cho 75 người là cán bộ xã, thôn, bản và các tuyên truyền viên; tổ chức hội nghị ra mắt 4 câu lạc bộ tuyên truyền thực hiện mô hình “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống” và cung cấp thông tin cho 320 người dân tại xã Trạm tấu; xây dựng một mô hình “Thôn, bản vùng đồng bào DTTS không có người tảo hôn, không hôn nhân cận huyết thống, không sinh con trước khi đăng ký kết hôn”…
Theo ông Nguyễn Thế Phước, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Yên Bái cho biết, thực hiện Đề án “Giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2021-2025” (giai đoạn II) trên địa bàn tỉnh Yên Bái đã góp phần nâng cao nhận thức và ý thức pháp luật, chuyển biến về hành vi trong hôn nhân của đồng bào DTTS đã có nhiều chuyển biến tích cực, tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống ở vùng DTTS có dấu hiệu giảm dần. Kết quả đó có được là nhờ các cấp, chính quyền địa phương bám sát cơ sở; đội ngũ cán bộ làm công tác dân tộc, cán bộ thôn, bản được tập huấn bài bản, đầy đủ hơn về kỹ năng vận động, tư vấn, truyền thông thay đổi hành vi về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS được học tập kinh nghiệm năng cao kỹ năng vận động, tư vấn...
“Việc sử dụng phim tài liệu, phim ngắn và bộ tài liệu gồm sổ tay tuyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống; tờ rơi tảo hôn; tờ rơi cận huyết thống để làm tài liệu phục vụ cho công tác triển khai tuyên truyền về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống vùng đồng bào DTTS và miền núi tại địa phương được triển khai kịp thời và hiệu ứng lan tỏa nhanh. Đặc biệt, ngay khi nhận được tài liệu của Uỷ ban Dân tộc gửi, Ban Dân tộc tỉnh đã chủ động chỉ đạo gửi lên nhóm Zalo của người có uy tín trong cộng đồng để làm tài liệu tuyên truyền, lan tỏa đồng thời lồng ghép tại các hội nghị tập huấn, hội nghị cung cấp thông tin cho người dân tại các mô hình”, ông Nguyễn Thế Phước chia sẻ.