Kéo giảm tảo hôn, 'nói không' với hôn nhân cận huyết thống
Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống là những hủ tục hiện vẫn còn tồn tại, đặc biệt ở vùng DTTS nói chung, ở tỉnh Lạng Sơn nói riêng. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến xã cùng với hoạt động tích cực của đội ngũ cán bộ cơ sở nên tảo hôn đã giảm dần và không còn tình trạng hôn nhân cận huyết thống.
Theo ông Vi Minh Tú, Trưởng ban Dân tộc tỉnh Lạng Sơn, để giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn, Ban Dân tộc tỉnh đã ban hành các văn bản và kế hoạch về việc thực hiện tuyên truyền Đề án giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn; đồng thời tích cực thực hiện các mô hình điểm địa phương. Nhờ đó, từ năm 2021 đến tháng 9 năm 2023, toàn tỉnh có 230 cặp tảo hôn, chiếm 2% so với tổng số cặp kết hôn trên địa bàn tỉnh và không có hôn nhân cận huyết thống.
Để giữ vững được kết quả trên, tỉnh Lạng Sơn cũng đã duy trì và triển khai mô hình điểm tại các xã, huyện, trường có tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống cao. Trong đó, duy trì 2 mô hình tại xã Ái Quốc, xã Thống Nhất, huyện Lộc Bình và thành lập 2 mô hình tại các xã Mẫu Sơn, xã Công Sơn huyện Cao Lộc. Còn đối với cấp huyện, đến nay các huyện cũng đã chỉ đạo các xã thành lập đầy đủ Ban vận động các thôn và tổ chức tuyên truyền theo kế hoạch. Để thực hiện tốt việc này, công tác tuyên truyền được tỉnh triển khai khá đồng bộ. Nhờ đó, nhận thức của các nhóm vị thành niên, thanh niên là người DTTS, các bậc cha mẹ và học sinh được nâng lên rõ rệt.
“Kết quả trên có được là nhờ cấp ủy, chính quyền luôn quan tâm chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương triển khai thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong đồng bào DTTS theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Theo đó, tỉnh Lạng Sơn đã chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các địa phương phân tích rõ số liệu phụ nữ DTTS dưới 18 tuổi sinh con lần đầu và các lần tiếp theo để đánh giá chính xác số liệu tảo hôn. Chỉ đạo Sở Tư pháp phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố rà soát số liệu trẻ em chưa được đăng ký khai sinh và làm thủ tục khai sinh cho các cháu theo quy định. Chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với tỉnh Đoàn, các địa phương tăng cường kiểm tra, nắm bắt tình hình thanh thiếu niên, đặc biệt là học sinh để có các biện pháp tuyên truyền thực hiện phòng, chống tảo hôn“, ông Vi Minh Tú chia sẻ.
Theo ông Vi Minh Tú, các thành viên Ban Chỉ đạo phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống đã thực hiện nghiêm túc công tác can thiệp làm giảm tình trạng tảo hôn, giảm số lượng phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con trong đồng bào DTTS trên địa bàn; nâng cao trách nhiệm, phối hợp của cơ quan, đơn vị với các địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động, xử lý vấn đề tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; tăng cường kiểm tra kết quả thực hiện công tác phòng, chống tảo hôn, phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con tại các địa phương.
Ngoài ra, cấp huyện cũng xây dựng kế hoạch phòng, chống tảo hôn, tăng cường rà soát, nắm bắt tình hình thanh thiếu niên để tuyên truyền và kịp thời phát hiện các trường hợp có ý định tảo hôn để tuyên truyền, vận động, can thiệp. Đồng thời xử lý nghiêm đối với các tổ chức, người đứng đầu các tổ chức không thực hiện nghiêm túc công tác can thiệp làm giảm tảo hôn, giảm số phụ nữ dưới 18 tuổi sinh con nhưng báo cáo không đầy đủ, trung thực tình hình trên địa bàn.
Với sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị, những tín hiệu đáng mừng từ đầu năm đến nay cho thấy, Lạng Sơn đã hoàn toàn “xóa sổ” tình trạng hôn nhân cận huyết thống ngay trong năm nay, cùng với đó là từng bước đẩy lùi nạn tảo hôn.