Áp dụng cơ chế đặc thù rút ngắn nhiều thủ tục cấp, khai thác mỏ mới
Sắp tới sẽ có 21 dự án rút ngắn thời gian làm thủ tục khai thác mỏ nhờ vào việc áp dụng cơ chế thí điểm đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu thông thường mà Quốc hội vừa thông qua.
Giải quyết nút thắt thiếu vật liệu
Việc Quốc hội khóa XV thông qua Nghị quyết thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ và cơ chế thí điểm đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu thông thường, sẽ giúp nhiều dự án giao thông được “cởi trói” nhiều nút thắt nhằm đẩy tiến độ.
Theo đó, sẽ có 21 dự án rút ngắn đáng kể thời gian làm thủ tục khai thác mỏ, bao gồm các Dự án Cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025.
Cụ thể: Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột; Biên Hòa-Vũng Tàu; Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng; Tân Phú-Bảo Lộc; Bảo Lộc-Liên Khương; Cao Lãnh-An Hữu, Mỹ An-Cao Lãnh; Dầu Giây-Tân Phú; Đồng Đăng-Trà Lĩnh; Tuyên Quang-Hà Giang đoạn qua tỉnh Tuyên Quang; Ninh Bình-Hải Phòng đoạn qua tỉnh Nam Định và Thái Bình và Ninh Bình; Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài.
Cùng đó, các Dự án đầu tư nâng cấp tuyến Cao Lãnh-Lộ Tẻ; Chợ Mới-Bắc Kạn; đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi-Bến Nhất, Gò Quao-Vĩnh Thuận; cầu Đại Ngãi; đầu tư mở rộng đường bộ Cao tốc Bắc-Nam đoạn Cao Bồ-Mai Sơn; nâng cấp mở rộng tuyến nối Cần Thơ-Hậu Giang (quốc lộ 61C) và Dự án phát triển mạng lưới giao thông vùng Đồng bằng Sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu thành phố Cần Thơ-Dự án 1.
Ngay sau khi Quốc hội thông qua, vị đại diện Cục Quản lý đầu tư xây dựng (Bộ GTVT) cho biết, với các mỏ vật liệu mới, thủ tục cấp phép khai thác vật liệu theo quy định của Luật Khoáng sản thời gian có thể rút ngắn được khoảng 8-10 tháng, góp phần đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện các dự án.
Trong thời gian Nghị quyết này có hiệu lực, nhà thầu không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng.
Việc khai thác khoáng sản theo quy định này được thực hiện đến khi hoàn thành dự án. Trường hợp không phải lập dự án đầu tư khai thác khoáng sản thì không phải thực hiện thủ tục lập báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Ngoài ra, nhà thầu chỉ cần lập hồ sơ đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác để trình Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh nơi có mỏ vật liệu xác nhận bản đăng ký khối lượng khai thác và thực hiện đúng các cam kết yêu cầu là hoàn thành thủ tục cấp mỏ vật liệu.
Hai dự án PPP được Quốc Hội cho tăng vốn góp Nhà nước
Tại Nghị quyết thí điểm một số chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình đường bộ, Quốc hội đã cho phép hai Dự án PPP giao thông đường bộ được tăng vốn góp vượt 50% tổng mức đầu tư đó là Đồng Đăng (Lạng Sơn)-Trà Lĩnh (Cao Bằng) và Dự án đường bộ ven biển tỉnh Thái Bình.
Theo đó, Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Thái Bình được cho tăng phần vốn góp Nhà nước lên không quá 80% tổng vốn đầu tư (phần vốn Nhà nước tham gia tăng thêm được bố trí từ ngân sách địa phương).
Dự án đầu tư xây dựng tuyến Cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh (giai đoạn 1) được tăng tỷ lệ phần vốn Nhà nước lên không quá 70%.
Theo phương án được duyệt, cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài hơn 93km. Điểm đầu dự án (Km 0+00) tại nút giao khu vực cửa khẩu Tân Thanh, huyện Văn Lãng, tỉnh Lạng Sơn. Điểm cuối dự án giai đoạn 1 tại Km 93+350 điểm giao với QL3 thuộc xã Chí Thảo, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng.
Giai đoạn hoàn chỉnh, điểm cuối dự án tại Km121+060 ranh giới quy hoạch khu kinh tế cửa khẩu Trà Lĩnh, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng.
Tổng mức đầu tư dự án hơn 14.300 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn Nhà nước tham gia 6.580 tỷ đồng, chiếm gần 46%.
Vốn do nhà đầu tư huy động (gồm vốn chủ sở hữu, vốn vay và các nguồn vốn huy động khác) khoảng hơn 7.750 tỷ đồng, chiếm hơn 54% tổng mức vốn đầu tư.
Việc tăng vốn góp Nhà nước tại dự án được Quốc hội thông qua, đại diện nhà đầu tư Dự án Cao tốc Đồng Đăng-Trà Lĩnh cho rằng với phương án tài chính hiện nay, thời gian thu phí hoàn vốn dự kiến của dự án khoảng 25 năm 3 tháng. Trong khi, ngân hàng thường quan tâm đến các dự án có thời gian thu phí dưới 20 năm.
Với tỷ lệ tăng vốn Nhà nước, vị đại diện này tính toán thời gian thu phí hoàn vốn của dự án xung quanh mức 20 năm, đó là khoảng thời gian đủ sức hút ngân hàng ngồi lại đàm phán với nhà đầu tư về việc tài trợ vốn.
Còn Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển tỉnh Thái Bình dài hơn 40km, có điểm đầu kết nối với tuyến ven biển TP Hải Phòng. Điểm cuối kết nối với tỉnh Nam Định.
Tuyến đường được xây dựng theo quy mô đường cấp III đồng bằng, rộng 12m với 4 làn xe, vận tốc thiết kế 80km/h.
Dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư tại Quyết định số 348 ngày 28/3/2018 với tổng mức đầu tư 3.872 tỷ đồng.
Trong đó, vốn nhà nước tham gia dự án là 2.693 tỷ đồng, tương ứng 66,7% tổng mức đầu tư; vốn BOT (vốn chủ sở hữu và vốn vay) là 1.289 tỷ đồng, tương ứng 33,33%.
Tuy nhiên, khi triển khai dự án, biến động giá vật liệu, chi phí GPMB thực tế lớn hơn so với dự kiến (khoảng 250 tỷ đồng) nên tổng mức đầu tư dự án tăng quá 10% so với tổng mức đầu tư đã được phê duyệt.
Ngày 9/12/2021, UBND tỉnh Thái Bình có Tờ trình số 213 đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức thẩm định điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án.
Trong đó, điều chỉnh tổng mức đầu tư từ 3.872 tỷ đồng lên 4.580 tỷ đồng; Đồng thời, điều chỉnh tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia dự án tăng từ 66,7% lên 71,8% tổng mức đầu tư.
Tuy nhiên, theo báo cáo của nhà đầu tư tại thời điểm tháng 7/2023, sau khi tính toán lại phương án tài chính của dự án do bổ sung, cập nhật thêm chi phí trượt giá của năm 2022 và khảo sát lại lượng xe của tuyến đường ven biển, dự kiến tổng mức đầu tư điều chỉnh của dự án là 4.984 tỷ đồng (tăng 1.112 tỷ đồng so với tổng mức được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt).