Xét tuyển đại học từ năm 2025: Chủ động với phương án mới
Với phương án thi 4 môn, thí sinh sẽ có 36 cách lựa chọn các môn thi. Tuy nhiên, số lượng môn thi giảm kéo theo việc giảm các tổ hợp xét tuyển đại học. Thêm vào đó sẽ cần hình thành những tổ hợp môn xét tuyển mới. Các trường đại học cần có phương án điều chỉnh để phù hợp và sớm thông tin về phương án tuyển sinh để học sinh chủ động.
Loay hoay đổi hướng
Xác định ngay từ khi vào lớp 10, em Đặng Thị Ngọc Linh, học sinh lớp 11, Trường THPT Vĩnh Lộc (Thanh Hóa) đã tập trung học, ôn luyện 2 khối D1 (Toán, Văn, Anh) và D78 (Văn, Anh, Khoa học xã hội) để xét tuyển đại học. Nhưng sau khi nắm được phương án thi tốt nghiệp THPT 2025, Linh cảm thấy khá lo lắng bởi ngoài 2 môn bắt buộc thì em chỉ được chọn 2 môn. Điều này đồng nghĩa rằng tổ hợp môn xét tuyển đại học của em sẽ giảm đi vài cơ hội.
“Em dự tính sẽ học và ôn thi theo ban xã hội để xét tuyển vào trường sư phạm hoặc trường có khối ngành xã hội nhân văn, nhưng với phương thức thi THPT 2025 thì những tổ hợp môn em dự tính thi sẽ không còn. Mặc dù số môn thi giảm đồng nghĩa với việc em chỉ cần tập trung vào một số môn nhưng tỉ lệ sử dụng các tổ hợp xét tuyển lại không có nhiều. Em vẫn đang phân vân nên chọn tiếng Anh, Lịch sử hay Địa lý” - Ngọc Linh cho hay.
Tương tự, em Phạm Mai Anh, học sinh lớp 11, Trường THPT Sơn Dương (Tuyên Quang) cũng khá loay hoay để lựa chọn tổ hợp các môn thi xét tuyển đại học. Sau một thời gian em quyết định chọn các môn Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh, Vật lý để chuẩn bị cho các tổ hợp xét tuyển.
Mai Anh cho biết, đối với em, kỳ thi tốt nghiệp THPT rất quan trọng. Nó có thể ảnh hưởng tới tương lai của một thí sinh nếu như đưa ra lựa chọn không đúng. Em mong các trường đại học sẽ cân đối phương thức xét tuyển và sớm công bố để em và các bạn có sự chuẩn bị, ôn tập để phát huy sở trường, thế mạnh của mình.
Tại buổi họp báo công bố phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, nhiều ý kiến lo ngại việc chỉ thi tốt nghiệp THPT với 4 môn sẽ làm giảm cơ hội trúng tuyển đại học của thí sinh.
Về vấn đề này, bà Nguyễn Thu Thủy - Vụ trưởng Giáo dục đại học - cho rằng, quy chế tuyển sinh trong 2 năm qua giữ ổn định và nêu rõ các quy tắc, yêu cầu chung để các trường xét tuyển mà không phụ thuộc vào nội dung hay hình thức thi. "Dù kỳ thi tốt nghiệp THPT như thế nào, các trường vẫn phải đảm bảo sự công bằng giữa các phương thức xét tuyển, tuyển sinh được các thí sinh phù hợp với yêu cầu của chương trình đào tạo" - bà Thủy nói.
Thích ứng với phương án mới
Với phương án thi tốt nghiệp THPT 2025, học sinh cần chủ động lựa chọn cho mình những môn thi phù hợp với sở trường, thế mạnh, tránh sao nhãng lựa chọn nhiều lần. Bên cạnh đó cần có các phương án để nâng cao khả năng xét tuyển đại học theo cách xét tuyển của các trường đại học hiện nay.
Theo PGS.TS Nguyễn Phong Điền - Phó Giám đốc Đại học Bách khoa Hà Nội, thí sinh nên chuẩn bị thêm các chứng chỉ tiếng Anh, tham gia kỳ thi đánh giá năng lực hoặc đánh giá tư duy của các trường đại học để có thêm cơ hội xét tuyển bằng nhiều phương thức.
Bên cạnh đó, học sinh cần quan tâm đến các thông tin từ phía các trường đại học. Theo thống kê của Bộ GDĐT, trung bình các trường đại học dành khoảng 50-60% chỉ tiêu tuyển sinh bằng điểm thi tốt nghiệp, còn lại là các phương án xét tuyển khác.
Nhiều trường đại học cho rằng, phương án thi tốt nghiệp THPT 4 môn sẽ không ảnh hưởng đến các phương thức tuyển sinh riêng hiện được sử dụng ở các trường hiện nay như: Xét kết quả học tập THPT, kết quả kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy, ưu tiên xét tuyển chứng chỉ quốc tế… Bên cạnh đó, Chương trình GDPT mới hướng tới đánh giá năng lực thật sự của học sinh nên các kỳ thi riêng do một số trường đại học lớn tổ chức như thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy sẽ ngày càng trở nên quan trọng và chiếm ưu thế.
Theo PGS.TS Bùi Đức Triệu - Trưởng phòng Đào tạo Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, trong những năm gần đây, Bộ GDĐT luôn khuyến khích các trường đại học giữ ổn định về quy chế tuyển sinh và đơn giản hóa các phương thức xét tuyển. Vì vậy, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cũng sẽ tiếp tục giữ ổn định về phương thức tuyển sinh, kể cả phương thức tuyển sinh năm 2025.
Tuy nhiên, nhà trường sẽ giảm dần chỉ tiêu xét tuyển theo kết quả điểm thi tốt nghiệp THPT và tăng dần các hình thức xét tuyển kết hợp, trong đó chủ yếu sử dụng điểm thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy.
Giảm dần sự phụ thuộc vào kết quả kỳ thi tốt nghiệp mà sử dụng kết quả từ kỳ thi đánh giá năng lực, đánh giá tư duy là xu hướng mà nhiều trường đang áp dụng. Việc các trường đại học đa dạng phương thức tuyển sinh vừa giúp trường tuyển được những thí sinh phù hợp nhất cho các ngành nghề đào tạo, vừa không bị ảnh hưởng nhiều khi kỳ thi tốt nghiệp THPT có sự thay đổi.
Đối với các trường vẫn sử dụng phương án xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 thì sẽ phải có sự sắp xếp lại tổ hợp môn cho phù hợp hơn. Việc sắp xếp này sẽ được căn cứ vào thực tế lựa chọn môn học tự chọn của học sinh trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018.
Theo PGS.TS Nguyễn Chí Thành - Chủ nhiệm khoa Sư phạm, Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội), các cơ sở giáo dục đại học phải suy nghĩ cơ cấu lại và có lộ trình công bố sớm các tổ hợp xét tuyển đại học theo hướng rút gọn, khái quát và hiệu quả hơn.
Tóm lại, để chủ động trong việc lựa chọn tổ hợp và phương án xét tuyển đại học, ngay lúc này thí sinh cần xác định rõ hướng đi và các môn học là thế mạnh để tận dụng phương án thi, phát huy được năng lực để đạt được điểm số cao nhất. Chủ động học tập tốt chính là chìa khóa để mở cánh cổng đại học dù trước đó vẫn sẽ có nhiều thông tin xoay chuyển về các phương án tuyển sinh của các trường đại học.