Tổng Giám đốc Công ty Việt Á thông đồng với người có chức vụ

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xác định, Công ty Việt Á được thành lập và hoạt động theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Sở Kế hoạch và Đầu tư TP HCM cấp năm 2007, đăng ký thay đổi lần thứ sáu năm 2017, vốn điều lệ 1 nghìn tỷ đồng.

Công ty này gồm 4 cổ đông sở hữu vốn điều lệ là Phan Quốc Việt (47,25%), Đồng Sỹ Huy (23,75%), Hồ Thị Thanh Thủy (vợ Việt, 24%) và Võ Anh Triết (5%).

Ngành nghề kinh doanh của công ty là bán buôn máy móc thiết bị và phụ tùng máy khác, sản xuất máy thông dụng khác, sản xuất hóa chất cơ bản…; Việt là Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc, đại diện theo pháp luật.

Về diễn biến vụ án, nhà chức trách xác định, đầu năm 2020, dịch Covid-19 bùng phát ở Trung Quốc và lây lan đến nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam.

Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Với mục đích để Công ty Việt Á được tham gia đề tài nguyên cứu, chế tạo Test xét nghiệm (viết tắt Đề tài) do Bộ Khoa học và Công nghệ duyệt, Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng – Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế, kỹ thuật đề xuất, tác động với lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ ký các văn bản triển khai thực hiện Đề tài.

Trong đó, giao Học viên Quân y chủ trì, Công ty Việt Á phối hợp thực hiện các nhiệm vụ của Đề tài với nguồn kinh phí 18,9 tỷ đồng từ ngân sách Nhà nước; ký thành lập Hội đồng nghiệm thu Đề tài (nghiệm thu giai đoạn 1, không có trong kế hoạch của Đề tài) để Công ty Việt Á sử dụng kết quả nghiệm thu này làm và nộp hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm không đúng quy định của pháp luật, vi phạm quyền sở hữu của Nhà nước đối với sản phẩm nghiên cứu của Đề tài.

Sau đó Phan Quốc Việt tiếp tục thông đồng với Trịnh Thanh Hùng tác động đến các bị cáo có thẩm quyền tại Bộ Y tế, Văn phòng Chính phủ, nhờ những người này trực tiếp thực hiện hoặc can thiệp với cơ quan, người có thẩm quyền khác thực hiện việc thẩm định Test xét nghiệm, cấp số đăng lý lưu hành không đúng chủ sở hữu, hiệp thương giá, công bố giá hiệp thương (nâng khống giá Test xét nghiệm gấp nhiều lần so với giá trị thực), xử lý kết quả kiểm tra giá hiệp thương trái quy định của pháp luật.

Các việc này nhằm tạo điều kiện cho Công ty Việt Á sản xuất, bán thương mại Test xét nghiệm trên phạm vi cả nước.

Phan Quốc Việt và một số nhân viên cấp dưới đã trao đổi, thỏa thuận với một số cán bộ nhân viên tại cơ quan, đơn vị y tế địa phương thực hiện nhiều hành vi sai phạm trong mua bán Test để phòng, chống dịch trên địa bàn, gây thiệt hại với số tiền là hơn 1,2 nghìn tỷ của Nhà nước, cơ quan, tổ chức khác, trong đó thiệt hại Nhà nước là hơn 400 tỷ.

Ngoài việc sử dụng mối quan hệ quen biết cá nhân, Phan Quốc Việt còn dùng tiền để tác động các bị cáo có vị trí, chức vụ, quyền hạn thực hiện hành vi trái pháp luật, tạo lợi thế bất hợp pháp cho Công ty Việt Á gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Trong vụ án, do có mối quan hệ thân thiết từ trước với Phan Quốc Việt nên khi được ông Hồ Anh Sơn – Phó Giám đốc Viên Nghiên cứu Y dược học Quân sự, Học viện Quân Y thông báo về việc Học viện Quân Y có văn bản đề xuất Bộ Khoa học và Công nghệ giao Học viên Quân Y triển khai nhiệm vụ phát triển Test xét nghiệm thì Hùng đã thông tin cho Việt biết.

Việt đã đặt vấn đề, thống nhất với Hùng về việc giúp Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài để sản xuất, bán thương mại Test xét nghiệm.

Việt thỏa thuận về việc chia % doanh thu của Công ty Việt Á từ việc tiêu thụ Test xét nghiệm; trao đổi, bàn bạc để giúp công ty Việt Á sử dụng biên bản nghiệm thu Đề tài để lập hồ sơ gửi Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành, sản xuất Test xét nghiệm bán ra thị trường, giúp Công ty Việt Á hưởng lợi bất chính đặc biệt lớn. Trong suốt quá trình giúp Việt, Hùng đã có nhiều hành vi trái pháp luật.

Cụ thể, tự ý tiếp nhận đề xuất số 432 của Học viện Quân Y mà không chuyển cho văn thư Bộ Khoa học và Công nghệ; đồng thời đưa ra yêu cầu và được Hồ Anh Sơn đồng ý nêu trong văn bản đặt hàng ngày 31/1/2020 của Học viện Quân Y nội dung đề xuất Công ty Việt Á là đơn vị phối hợp nghiên cứu trái quy định tại Điều 26, Luật Khoa học và Công nghệ.

Hùng đã trực tiếp báo cáo, đề xuất Chu Ngọc Anh – Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ ký các quyết định thành lập Hội đồng tư vấn xác định nhiệm vụ khoa học và công nghệ; phê duyệt Đề tài; phê duyệt giao Học viện Quân Y chủ trì, Công ty Việt Á phối hợp thực hiện Đề tài.

Đồng thời, Hùng đề xuất Phạm Công Tạc – Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ ký quyết định thành lập Hội đồng giao trực tiếp và Tổ thẩm định kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp quốc gia đột xuất phòng, chống dịch Covid-19.

Hùng còn yêu cầu Hồ Anh Sơn có văn bản đề nghị nghiệm thu giai đoạn 1 Đề tài và tham mưu đề xuất Phạm Công Tạc ký quyết định thành lập Hội đồng đánh giá, nghiệm thu giai đoạn 1, để có cơ sở làm hồ sơ xin cấp số đăng ký lưu hành Test xét nghiệm cho Công ty Việt Á; sau đó Hùng cung cấp cho Vũ Đình Hiệp – Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á để lập hồ sơ gửi Vụ Trang thiết bị và Công trình Y tế (Bộ Y tế) xin cấp số đăng ký lưu hành.

Hùng thậm chí đã tác động Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương kiểm định đánh giá chất lượng Test xét nghiệm và tác động Vụ Trang thiết bị và Công trình Y tế giúp Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời Test xét nghiệm cho Công ty Việt Á trái quy định.

Hùng còn tham mưu, đề xuất, dự thảo nội dung để Chu Ngọc Anh, Phạm Công Tạc tổ chức họp báo công bố kết quả nghiên cứu Đề tài, Bộ Khoa học và Công nghệ ra thông cáo báo chí thể hiện Bộ Y tế đã cấp phép sử dụng Test xét nghiệm cho Công ty Việt Á và năng lực sản xuất của Công ty Việt Á; tham mưu, đề xuất để Chu Ngọc Anh ký quyết định khen thưởng và ký tờ trình đề nghị Thủ tướng Chính phủ khen thưởng cho Công ty Việt Á không đúng thẩm quyền, không đúng thành tích…

Thực hiện theo thỏa thuận, Việt đã đưa cho Hùng 2 lần, tổng số tiền 350 nghìn USD (tương đương hơn 8 tỷ đồng) tại nhà riêng của Hùng ở đường Trần Duy Hưng (Cầu Giấy, TP Hà Nội) (lần 1 vào ngày 26/8/2020 là 100 nghìn USD, lần 2 vào ngày 9/2/2021 250 nghìn USD).

Cơ quan truy tố cáo buộc, Việt và Hùng đều biết rõ kết quả nghiên cứu Đề tài thuộc sở hữu Nhà nước cho đến khi nghiệm thu, báo cáo với cơ quan có thẩm quyền nhưng do có thỏa thuận và nhận 2 lần tiền từ Việt, Hùng đã giúp Công ty Việt Á được tham gia phối hợp nghiên cứu Đề tài, kiểm định, nghiệm thu và sử dụng kết quả nghiên cứu Đề tài để Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành rồi sản xuất, bán thương mại Test xét nghiệm, biến Test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu của Nhà nước thành sản phẩm thương mại thuộc sở hữu của Công ty Việt Á.

Về năng lực sản xuất Test xét nghiệm, cáo trạng thể hiện, kết quả thực nghiệm điều tra thấy Công ty Việt á có đủ khả năng sản xuất Test xét nghiệm và tổng thời gian 2 giờ 5 phút đã sản xuất được 2.432 Test xét nghiệm.

Về số lượng Test xét nghiệm, căn cứ lời khai của Việt, Hồ Thị Thanh Thủy – Phó Tổng Giám đốc phụ trách sản xuất Công ty Việt Á, Lê Thị Như Trúc – Trưởng phòng sản xuất Công ty Việt Á, sổ theo dõi, nhật ký sản xuất Test xét nghiệm theo từng ngày, xác định số lượng Test xét nghiệm mà Công ty Việt Á đã sản xuất trong các năm 2020 và 2021 là 8.778.986 Test.

Công ty Việt Á đã ký hợp đồng bán cho các đơn vị, cơ sở y tế hơn 8,3 triệu Test xét nghiệm, đã được thanh toán hơn 4,5 triệu Test xét nghiệm.

Về giá thành Test xét nghiệm, cơ quan truy tố xác định, giá thành sản xuất 1 Test xét nghiệm của Công ty Việt Á là 143.461 đồng.

Văn Thanh