Để văn hóa đọc trở thành sức mạnh mềm của văn hóa dân tộc

Phát biểu tại Lễ trao giải, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến nêu rõ, Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ: Văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước. Xuất bản với sản phẩm chính là sách, có vai trò rất quan trọng trong việc lưu giữ, truyền bá và phát triển văn hoá.

Để thực hiện được sứ mệnh đó, thời gian qua, với sự quan tâm, tạo điều kiện của các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương, ngành xuất bản đã đạt được nhiều kết quả rất quan trọng. Hội Xuất bản Việt Nam - thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã có rất nhiều sáng kiến trong hoạt động mà Giải thưởng sách Quốc gia là một trong những sáng kiến tiêu biểu, có nhiều ý nghĩa.

“Trải qua các mùa giải, Giải thưởng sách Quốc gia đã tác động mạnh mẽ đến cộng đồng, đóng góp sâu rộng về chuyên môn và được công chúng đón nhận, đánh giá cao. Chúng ta tôn vinh các tác giả, dịch giả, người làm công tác xuất bản, cũng chính là tôn vinh văn hoá đọc.” Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam Chủ tịch Đỗ Văn Chiến ghi nhận, đánh giá cao nỗ lực của các cơ quan chỉ đạo, chủ trì, tổ chức và phối hợp; chúc mừng các tác giả, dịch giả, các đơn vị xuất bản, phát hành sách đã có những cuốn sách có giá trị, được giới chuyên môn đánh giá cao, được vinh danh trao giải.

Theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, khai thác giá trị kinh tế của văn hóa để văn hóa trở thành nguồn lực cho sự phát triển của đất nước là chủ trương đúng đắn, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước ta. Văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng nhấn mạnh:“Khẩn trương triển khai phát triển có trọng tâm, trọng điểm ngành công nghiệp văn hóa và dịch vụ văn hóa trên cơ sở xác định và phát huy sức mạnh mềm của văn hóa Việt Nam, vận dụng có hiệu quả các giá trị và thành tựu mới của văn hóa, khoa học, kỹ thuật, công nghệ của thế giới”.

Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ đạo: “xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hóa thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khẩn trương phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, xây dựng thị trường văn hóa lành mạnh”.

Như vậy, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa được xem như một khâu đột phá trong phát triển văn hóa Việt Nam, giúp chúng ta phát huy giá trị văn hóa để văn hóa thực sự là nền tảng tinh thần, soi đường cho quốc dân đi, nhằm hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước ta phát triển phồn vinh, hạnh phúc.

Với tinh thần đó, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị ngành xuất bản cần tiếp tục quán triệt, triển khai thực hiện tốt Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng khoá IX về nâng cao chất lượng toàn diện hoạt động xuất bản. Tổ chức sắp xếp hệ thống, đầu tư phát triển ngành xuất bản, in và phát hành theo hướng tinh gọn, chất lượng, hiệu quả, hiện đại hóa gắn với công nghệ số.

“

Thực hiện tốt hơn nữa công tác truyền thông, tạo sức lan toả sâu rộng để mỗi cuốn sách được giải không chỉ là tôn vinh tác giả và những người làm công tác xuất bản mà quan trọng hơn, tạo được tác động tích cực, nâng cao nhận thức của xã hội, xây dựng xã hội học tập để văn hóa đọc thấm sâu vào đời sống xã hội trở thành sức mạnh mềm của văn hóa dân tộc.

Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến.

Bên cạnh đó, các cơ quan chủ quản cần làm tốt vai trò quản lý, định hướng trong hoạt động xuất bản, kịp thời tháo gỡ khó khăn để hoạt động xuất bản đáp ứng yêu cầu của thời kỳ hội nhập và phát triển đất nước.

Các nhà xuất bản, các đơn vị phát hành, liên kết xuất bản tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động, chú trọng đầu tư, tổ chức xuất bản nhiều đầu sách có giá trị, phát huy tối đa mặt mạnh của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để phổ biến, quảng bá các xuất bản phẩm Việt Nam tới đông đảo bạn bè quốc tế và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài; khai thác, đưa xuất bản trở thành một thành tố quan trọng tạo nên sức mạnh mềm của văn hoá Việt Nam.

“Ban tổ chức Giải thưởng Sách Quốc gia cần phát huy kết quả đã đạt được, khắc phục hạn chế, để Giải thưởng Sách Quốc gia thật sự là một trong những giải thưởng uy tín, hàng đầu, góp phần thúc đẩy lĩnh vực xuất bản không ngừng phát triển.” Chủ tịch Đỗ Văn Chiến đề nghị đồng thời mong muốn các cơ quan thông tấn, báo chí - truyền thông tích cực hỗ trợ để lan toả sâu rộng hơn nữa giá trị sách, nhất là sách được giải thưởng quốc gia.

Báo cáo tổng kết về Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 6, ông Phạm Minh Tuấn - Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng sách Quốc gia cho biết, Giải thưởng Sách Quốc gia là sự tiếp nối, phát triển và nâng tầm Giải thưởng Sách Việt Nam nhằm ghi nhận, tôn vinh các tác giả, dịch giả, các nhà khoa học, những người tham gia công tác xuất bản, in và phát hành sách trên cả nước; góp phần xây dựng văn hóa đọc, thúc đẩy hoạt động xuất bản phát triển lành mạnh.

Trải qua 6 mùa giải được tổ chức hằng năm, Giải thưởng đã góp phần phát hiện và quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc, tạo động lực thúc đẩy văn hóa đọc, thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển theo đúng hướng và phù hợp với xu thế hội nhập.

Phát huy giá trị, uy tín của Giải thưởng Sách quốc gia 5 năm qua, cùng với những đổi mới trong Quy chế, Giải thưởng Sách Quốc gia năm nay đã thu hút nhiều tác giả, đơn vị xuất bản tham gia với những cuốn sách, bộ sách chất lượng.

Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 6 có 41 nhà xuất bản gửi sách tham dự với 312 tên sách, 435 cuốn sách, tăng trên 15% số cuốn so với năm 2022.

Năm nay, Hội đồng Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 6 đã thống nhất trao giải cho 41 cuốn sách, bộ sách, trong đó có 2 giải A, 10 giải B, 11 giải C và 18 giải khuyến khích. Các cuốn sách, bộ sách đoạt giải được đánh giá là những tác phẩm giàu tính sáng tạo, mang tinh thần nhân văn sâu sắc, công trình nghiên cứu khoa học công phu, nghiêm túc, có nhiều giá trị khoa học, xã hội và thực tiễn cao.

“

Hai cuốn sách được Hội đồng Giải thưởng sách Quốc gia trao giải A là tác phẩm: Cơ sở khoa học để xác định ranh giới ngoài thềm lục địa Việt Nam theo Công ước của Liên Hợp Quốc 1982 về Luật Biển, tác giả Bùi Công Quế (Chủ biên), Phùng Văn Phách, Đỗ Huy Cường, Trần Tuấn Dũng, Lê Đức Anh, nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và Công nghệ; Bộ sách: Chào tiếng Việt (Cấp độ 1: Ra khơi, Cấp độ 2: Khám phá), tác giả Nguyễn Thụy Anh, nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Vũ Mạnh - Quang Vinh