Chuyên nghiệp, hiện đại và nhân văn

Cứu Quốc, Giải Phóng - Gian khổ và vinh quang

Ngày 25/1/1942, Báo Cứu Quốc, cơ quan cổ động của Mặt trận Việt Minh ra số đầu, tại làng Xuân Kỳ, nay thuộc xã Đông Xuân, huyện Sóc Sơn, Hà Nội. Là cơ quan cổ động của Việt Nam độc lập đồng minh (Việt Minh), song Báo Cứu Quốc lại do Tổng Bí thư Trường Chinh thay mặt Đảng trực tiếp phụ trách từ năm 1942 đến năm 1944 và từ năm 1944 do đồng chí Xuân Thủy làm Chủ nhiệm kiêm Chủ bút.

Báo Cứu Quốc ra đời và hoạt động trong lúc cao trào giải phóng dân tộc phát triển mạnh mẽ với mục tiêu đánh Pháp, đuổi Nhật giành cho được độc lập dân tộc với khẩu hiệu dân tộc trên hết, Tổ quốc trên hết, vì thế, mục tiêu chính trị của tờ báo là hướng vào cứu nước. Các bài viết đăng trên Báo Cứu Quốc đều hướng tới, khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước. Từ yêu nước mà góp công sức, sẵn sàng hy sinh và chiến đấu để cứu nước.

Trong đấu tranh, hoạt động bí mật, cơ quan Báo Cứu Quốc đã phải chuyển địa điểm nhiều lần. Với sự đùm bọc của nhân dân, của các tổ chức đảng và Mặt trận, với tư cách là người chiến sĩ cách mạng, những người làm Báo Cứu Quốc đã hoàn thành trách nhiệm lịch sử vẻ vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc mà mốc son chói lọi là Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Sau ngày lễ Độc lập, với trách nhiệm và cũng là niềm tự hào, Báo Cứu Quốc số ra ngày 5/9/1945 đã đăng toàn văn bản Tuyên ngôn độc lập do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Báo cũng đăng lời tuyên thệ của Chính phủ lâm thời và lời thề của quốc dân quyết tâm bảo vệ nền độc lập của dân tộc. Đó là những tài liệu vô cùng quý giá ở một thời điểm thiêng liêng của dân tộc và cách mạng; có giá trị lớn lao đối với nền báo chí cách mạng Việt Nam và khoa học lịch sử, với lịch sử Đảng, lịch sử Nhà nước cách mạng Việt Nam và đối với nhiều ngành khoa học xã hội khác khi cần phải trở lại đúng bản gốc của Tuyên ngôn độc lập.

Từ sau Cách mạng Tháng Tám, Báo Cứu Quốc xuất bản công khai tại Hà Nội và trở thành tờ nhật báo lớn nhất thời bấy giờ. Báo thu hút được rất nhiều cộng tác viên là cán bộ quân sự, nhân sĩ, trí thức, văn nghệ sĩ nổi tiếng của kháng chiến. Cứu Quốc cũng là tờ báo đầu tiên đăng khoảng 400 bài báo của Bác Hồ với nhiều bút danh khác nhau.

Đầu năm 1964, trước yêu cầu xây dựng một tờ báo của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, Báo Cứu Quốc cử Tổng Biên tập Trần Phong (tức Kỳ Phương) cùng các đồng chí Tống Đức Thắng, Thái Duy (Trần Đình Vân) vào miền Nam để xây dựng Báo Giải Phóng. Ngày 20/12/1964, Báo Giải Phóng ra số đầu tiên. Báo Giải Phóng do đồng chí Huỳnh Tấn Phát - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam và sau này do Luật sư Nguyễn Hữu Thọ - Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam làm Chủ nhiệm, đồng chí Kỳ Phương trực tiếp phụ trách Báo.

Báo Giải Phóng được phát hành trong vùng giải phóng và cả vùng địch kiểm soát; đến tay cả bạn bè trên thế giới. Cần nhấn mạnh rằng, Mặt trận và tờ báo của Mặt trận có vai trò rất quan trọng trong hoạt động đối ngoại, tuyên truyền đường lối và sự nghiệp kháng chiến chính nghĩa của dân tộc Việt Nam, tranh thủ sự đoàn kết và ủng hộ quốc tế.

Báo Giải Phóng cũng như những người cầm bút ở chiến trường phải hoạt động trong hoàn cảnh bom đạn chiến tranh vô cùng ác liệt, nhưng những nhà báo - chiến sĩ kiên gan ấy vẫn bám trụ trận địa đưa tin kịp thời, đầy đủ về những trận thắng quân viễn chinh Mỹ ở Núi Thành, Quảng Nam (26/5/1965), Vạn Tường, Quảng Ngãi (8/1965); mùa khô 1965 - 1966, mùa khô 1966 - 1967 và cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân (1968). Điều này không chỉ có ý nghĩa cổ vũ mà còn có giá trị về phương diện chính trị, lịch sử và công tác báo chí.

Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng 30/4/1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, Báo Giải Phóng ra số cuối cùng ở Chiến khu Tây Ninh; ngày 3/5/1975, cơ quan Báo Giải Phóng trở về Sài Gòn. Đó là tờ báo cách mạng đầu tiên xuất hiện trên các sạp báo Sài Gòn.

Sau đại thắng mùa Xuân năm 1975, đất nước thống nhất và cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội theo đường lối của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (12/1976). Hoàn cảnh lịch sử đó đòi hỏi dân tộc Việt Nam nêu cao bản lĩnh chính trị, ý chí tự lực tự cường, tăng cường đoàn kết để xây dựng, phát triển đất nước. Từ ngày 31/1 đến ngày 4/2/1977, Đại hội thống nhất các tổ chức Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, Liên minh các lực lượng dân tộc, dân chủ, hòa bình Việt Nam thành Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Báo Cứu Quốc và Báo Giải Phóng sáp nhập thành Báo Đại Đoàn Kết - cơ quan Trung ương của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Đại Đoàn Kết vững vàng tiếp bước

Kể từ đó, Báo Đại Đoàn Kết luôn phát huy vai trò trong sứ mệnh đoàn kết toàn dân tộc Việt Nam là mái nhà chung ấm áp của tất cả những người Việt Nam yêu nước. Với tư cách là tờ báo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Báo Đại Đoàn Kết luôn phấn đấu, nỗ lực phản ánh đầy đủ, chân thực đời sống xã hội qua từng giai đoạn lịch sử; kêu gọi, tập hợp quần chúng, góp phần phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc nhằm thực hiện những nhiệm vụ mà cách mạng đặt ra, đáp ứng sự tin cậy của bạn đọc trong và ngoài nước, sự tin yêu của những người làm công tác Mặt trận.

Phát huy vai trò giám sát phản biện, Báo Đại Đoàn Kết luôn giữ cho mình ngọn lửa “phò chính trừ tà”, đấu tranh trực diện với những xấu xa, để vun xới khối đại đoàn kết, góp phần xây dựng xã hội công bằng, tiến bộ. Hai năm dịch Covid-19 hoành hành, trong khó khăn chung của đất nước, Đại Đoàn Kết không sờn lòng nản chí, nỗ lực phấn đấu, vượt lên gian khó, vừa tổ chức sản xuất báo ra hàng ngày; báo điện tử; ấn phẩm Tinh hoa Việt; chuyên đề Dân tộc & Miền núi, Tôn giáo & Tín ngưỡng, vừa tổ chức các chương trình an sinh xã hội như “Cơm cho người nghèo trong đại dịch” và tìm đến những vùng khó để xây nhà Đại đoàn kết cho người nghèo.

Nhân dịp Kỷ niệm 93 năm Ngày truyền thống MTTQ Việt Nam (18/11/1930 -18/11/2023), Báo Đại Đoàn Kết đã ra mắt giao diện mới của Báo Đại Đoàn Kết điện tử và hệ thống CMS tích hợp. Đây là một quyết tâm thể hiện sự tiếp nối truyền thống 82 năm bền lòng quyết chí của thế hệ những người làm báo Cứu Quốc - Giải Phóng - Đại Đoàn Kết. Đây cũng là cột mốc đánh dấu sự đổi mới của toà soạn với chiến lược chuyển đổi số để phục vụ bạn đọc tốt nhất.

Nhìn lại hành trình 82 năm, bà Trương Thị Ngọc Ánh - Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Phụ trách Báo Đại Đoàn Kết cho rằng, Báo Cứu Quốc, Báo Giải Phóng chính là niềm tự hào thiêng liêng của Báo Đại Đoàn Kết, là niềm tự hào chung của báo chí cách mạng Việt Nam. Nối tiếp truyền thống, Báo Đại Đoàn Kết phải luôn giữ vững tôn chỉ, mục đích, là kênh thông tin chính thống, hữu ích, tin cậy, từ đó khẳng định vị thế là tờ báo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam - Sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần xây dựng đất nước Việt Nam phát triển phồn vinh, hạnh phúc. Để làm được điều này, trước hết những người làm báo Đại Đoàn Kết phải không ngừng trau dồi bản lĩnh, nâng cao nhận thức, chấp hành quy định của Đảng, Nhà nước về hoạt động báo chí, cùng chung mục tiêu đưa tiếng nói của Đảng, Nhà nước, của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đến với bạn đọc trong nước cũng như kiều bào ta ở nước ngoài.

“Báo Đại Đoàn Kết phải trở thành nơi gửi gắm niềm tin của tất cả những người Việt Nam yêu nước, khát khao xây dựng đất nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng" - Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh nhấn mạnh.

Phát biểu tại Lễ Gặp mặt kỷ niệm 82 năm Ngày truyền thống Báo Đại Đoàn Kết, ông Trần Thanh Lâm - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương chia sẻ niềm vui với những người làm báo Báo Đại Đoàn Kết và bày tỏ niềm tự hào về lịch sử 82 năm vẻ vang của Báo Đại Đoàn Kết - một trong những tờ báo hàng đầu của nền báo chí Cách mạng Việt Nam cả về tuổi đời, uy tín. Với truyền thống 82 năm, Báo Đại Đoàn Kết đã có những đóng góp quan trọng cho sự nghiệp báo chí Cách mạng Việt Nam.

Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương cũng cho biết, ở bất kỳ thời điểm nào, trong giai đoạn nào, tờ báo nào cũng có những khó khăn, thử thách đòi hỏi tờ báo, Ban Biên tập và những người làm báo phải đối mặt. Đó là sự phát triển nhanh của công nghệ với các nền tảng truyền thông xuyên biên giới; là khó khăn của kinh tế báo chí khi cạnh tranh thông tin, quảng cáo, truyền thông bị thu hẹp; vấn đề quản lý đội ngũ phóng viên trong điều kiện nhu cầu thực tiễn luôn là thách thức, áp lực với những người cầm bút…

“Với tên gọi Đại Đoàn Kết, chúng tôi tin chắc rằng những giá trị của tờ báo sẽ luôn được bồi đắp, phát huy; những khó khăn nhất thời sẽ nhanh chóng qua đi khi tất cả cán bộ, người lao động của Báo cùng nhìn về một hướng, cùng chung một niềm tin và cùng vì mục tiêu chung. Với tấm lòng nhân văn, nhân ái, phong cách chuyên nghiệp, hiện đại, chắc chắn Báo Đại Đoàn Kết sẽ phát triển vượt bậc. Mỗi khi Đại Đoàn Kết là một khối thống nhất cả về ý chí và hành động thì Đại Đoàn Kết sẽ trở nên vô cùng mạnh mẽ” - ông Lâm bày tỏ.

Hướng tới Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, ông Trần Thanh Lâm cũng đề nghị, món quà lớn nhất mà Báo Đại Đoàn Kết dành cho Đảng, Nhà nước, MTTQ Việt Nam và bạn đọc chính là tính chuyên nghiệp, sự hiện đại và nhân văn.

“

Lễ Gặp mặt kỷ niệm 82 năm Ngày truyền thống Báo Đại Đoàn Kết vừa được tổ chức trang trọng, đầm ấm tại Thủ đô Hà Nội. Tới dự có bà Trương Thị Ngọc Ánh - Phó Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam, Phụ trách Báo Đại Đoàn Kết; ông Trần Thanh Lâm - Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; ông Nguyễn Đức Lợi - Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; ông Tống Văn Thanh - Vụ trưởng Vụ Báo chí Xuất bản, Ban Tuyên giáo Trung ương; GS Hoàng Chí Bảo; GS Lê Văn Lan, cùng Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ một số tỉnh, thành phố và các thế hệ người làm báo Báo Đại Đoàn Kết qua các thời kỳ.
Tại Lễ Gặp mặt, Ban Biên tập Báo Đại Đoàn Kết đã trao những món quà tri ân tới đại diện lãnh đạo xã Đông Xuân, huyện Sóc Sơn, Hà Nội – nơi Báo Cứu Quốc ra số đầu tiên. Nhân dịp này, thay mặt Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam, Phó Chủ tịch Trương Thị Ngọc Ánh đã trao Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp đại đoàn kết cho một số cán bộ, phóng viên, biên tập viên Báo Đại Đoàn Kết.

Hoàng Yến - Hoàng Chiến