Nỗ lực kiểm soát nguy cơ lây lan mầm bệnh từ động vật
Theo thống kê của các tổ chức phúc lợi động vật quốc tế, trung bình hằng năm tại Việt Nam vẫn có khoảng 5 triệu con chó và 1 triệu con mèo bị buôn bán và giết thịt. Hoạt động buôn bán, vận chuyển, giết mổ và tiêu thụ thịt chó, mèo chính là mối đe dọa tiềm ẩn đối với sức khỏe cộng đồng và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Theo đó, Khung đối tác Một sức khỏe sẽ điều phối và hỗ trợ Việt Nam trong việc giải quyết các rủi ro do căn bệnh hiện tại cũng như nguy cơ lây lan của các mầm bệnh mới nổi trong tương lai.
Sau nửa năm Tổ chức Phúc lợi động vật toàn cầu (FOUR PAWS), trở thành thành viên của Khung Đối tác Một sức khỏe về phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người (OHP), Nhóm Công tác Kỹ thuật Động vật Đồng hành, do FOUR PAWS đảm nhận vị trí đối tác quốc tế thường trực, đã tổ chức sự kiện đầu tiên.
Tại cuộc họp, một số thành viên đề xuất Nhóm công tác xác định địa phương tiềm năng ở Việt Nam để có thể thí điểm dự án chấm dứt buôn bán thịt chó và mèo. Theo đó, FOUR PAWS ủng hộ việc chấm dứt buôn bán, giết mổ và tiêu thụ thịt chó, mèo.
Bác sĩ Karan Kukreja, Trưởng chương trình Động vật đồng hành tại Đông Nam Á của FOUR PAWS International, cho biết: “Chúng tôi xin cảm ơn Chính phủ Việt Nam vì đã đồng ý đề nghị thành lập Nhóm Công tác Kỹ thuật Động vật Đồng hành cùng FOUR PAWS. Với những kiến thức chuyên môn của mình, chúng tôi mong muốn được làm việc với các bên liên quan để cùng giải quyết một số vấn đề cấp bách liên quan đến bệnh dịch ở động vật. Điều này bao gồm việc quản lý nhân đạo số lượng đàn chó và hoạt động buôn bán thịt chó, mèo, nhằm đưa Việt Nam thành một nơi an toàn hơn cho cả người dân và chó, mèo; đồng thời, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lây truyền từ động vật sang người”.
Khái niệm Một sức khỏe lần đầu tiên được triển khai tại Việt Nam vào năm 2003 trong khuôn khổ Đối tác phòng chống cúm gia cầm và cúm ở người (PAHI), sau đó được đổi tên thành OHP vào năm 2016 và bao gồm Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường và hơn 30 tổ chức Việt Nam và quốc tế, cùng hợp tác mạnh mẽ để giảm thiểu rủi ro của bệnh lây truyền từ động vật sang người.
Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, ông Phạm Kim Đăng cho biết: “Đây sẽ là diễn đàn để các bên liên quan về sức khỏe và phúc lợi động vật, bao gồm các thành phần kinh tế khác nhau, cùng thảo luận và thúc đẩy việc thực hiện các hoạt động nhằm giảm thiểu rủi ro về sức khỏe thể chất và tinh thần do tương tác với động vật đồng hành, bao gồm buôn bán thịt chó và mèo, đồng thời thúc đẩy sự tương tác lành mạnh giữa người dân và động vật đồng hành, thông qua đào tạo, giáo dục và truyền thông về quyền sở hữu thú cưng có trách nhiệm”.
FOUR PAWS đã hoạt động tại Việt Nam từ năm 2019 để giải quyết các rủi ro từ việc buôn bán thịt chó, mèo. Hàng năm, ước tính có khoảng 10 triệu cá thể chó và mèo bị bắt, vận chuyển và giết mổ để lấy thịt ở Campuchia, Việt Nam và Indonesia. Phần lớn những con vật này là thú cưng hoặc động vật bị đánh cắp trong cộng đồng, và động vật đi lạc được bắt từ đường phố để cung cấp cho hoạt động buôn bán. Với quy mô lớn và những hệ luỵ xã hội liên quan, hoạt động buôn bán thịt chó, mèo đã trở thành một trong những vấn đề nghiêm trọng nhất về phúc lợi động vật đồng hành ở châu Á, nếu không muốn nói là trên toàn thế giới.
Ngoài ra, còn có những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe – với mối liên hệ giữa việc buôn bán thịt chó, mèo và bệnh dại, cũng như tạo điều kiện thuận lợi để sản sinh ra các dịch bệnh.