Xây dựng những miền quê đáng sống
Với phương châm xây dựng nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu là nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt, phải được thực hiện liên tục, có điểm bắt đầu nhưng không có điểm kết thúc; thời gian qua, Hải Phòng đã thành công xây dựng những miền quê đáng sống.
Làng quê “thay da, đổi thịt”
Xuân về trên xã Bát Trang (huyện An Lão) thật nhiều niềm vui. Các hợp tác xã vui mừng khi thanh long được mùa, được giá. Bà con phấn khởi khi đời sống ngày càng ấm no; trường học, bệnh viện được đầu tư khang trang hơn.
Được đầu tư xây dựng NTM kiểu mẫu, Bát Trang đã thực sự “thay da, đổi thịt”. Diện mạo mới của xã được thể hiện rõ từ những con đường. Mặt đường nhựa trục xã và liên xã được đầu tư rộng tối thiểu 9m; đường liên thôn rộng tối thiểu 7m; đường trục thôn rộng tối thiểu 5,5m. Các tuyến đường đều có vỉa hè, rãnh thoát nước, điện chiếu sáng khu dân cư, cây xanh, biển báo chỉ dẫn giao thông. Đặc biệt, xã cũng lắp đặt hệ thống camera an ninh, góp phần giữ làng quê yên bình.
Ông Phan Viết Lệ - Chủ tịch UBND xã Bát Trang cho biết: Đích đến cuối cùng của chương trình xây dựng NTM là nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Do đó, ngoài việc hoàn thiện các tuyến đường, các công trình, chúng tôi xác định giải quyết “bài toán” nâng cao thu nhập cho bà con rất quan trọng. Từ đây, địa phương đã vận động bà con phát triển vùng sản xuất tập trung chuyên canh, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi. Bát Trang đã và đang nhân rộng mô hình nuôi rươi và thủy sản tại các thôn Quán Trang, Trung Trang, Thượng Trang với diện tích trên 100ha; mô hình trồng thanh long lên tới 70ha; vải sớm, vải thiều với diện tích 120ha… Kết quả, nhiều hộ nghèo đã vươn lên thoát nghèo.
Ông Hoàng Văn Viên - Phó Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp hữu cơ Trực Trang (xã Bát Trang) phấn khởi chia sẻ về cánh đồng thanh long hữu cơ đã được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) TP Hải Phòng xác nhận cấp mã vùng trồng trọt năm 2022. Thanh long Bát Trang đã trở thành sản phẩm VietGAP, có tem truy xuất nguồn gốc, một trong những tiêu chí để địa phương được công nhận là xã NTM kiểu mẫu. Hợp tác xã cũng đang nỗ lực hoàn thiện thủ tục để thanh long trở thành sản phẩm OCOP.
Không chỉ có Bát Trang, hơn 50 xã khác trên địa bàn TP Hải Phòng cũng đã được công nhận là xã NTM kiểu mẫu và NTM nâng cao trong năm 2023. Với người dân, những vùng quê ấy đã trở thành những nơi đáng sống.
Để có được kết quả trên, theo báo cáo của Văn phòng điều phối xây dựng NTM TP Hải Phòng, năm 2023, thành phố đã phân bổ trên 3.200 tỷ đồng vốn đầu tư công cho các địa phương thực hiện xây dựng xã NTM kiểu mẫu. Trong đó, bổ sung trên 98 tỷ đồng cho 14 xã đã triển khai từ năm 2021; bố trí tiếp trên 1.350 tỷ đồng cho 35 xã đã triển khai từ năm 2022 và 1.750 tỷ đồng cho 35 xã triển khai từ năm 2023. Đến nay, thành phố đã giải ngân trên 3.027 tỷ đồng, đạt 94,4%.
Trên cơ sở đề xuất của UBND các huyện, Sở NNPTNT, Hải Phòng đã chấp thuận cho các huyện thực hiện 803 công trình trong 2 năm 2023 - 2024 gồm: 630 công trình giao thông, 74 công trình giáo dục, 88 công trình văn hóa, 9 công trình y tế, 2 công trình môi trường. Việc hoàn thiện các công trình trên đã khiến diện mạo nông thôn Hải Phòng “lột xác”.
Dốc sức về đích
Bên cạnh các kết quả đạt được, Hải Phòng cũng chỉ ra những tồn tại trong quá trình xây dựng NTM như: Tiến độ xây dựng các công trình còn chậm, một số chưa hoàn thành; Việc xây dựng các tiêu chí theo Bộ tiêu chí NTM cấp xã để xét, công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu của các địa phương còn chậm; Một số tuyến đường NTM kiểu mẫu sau khi hoàn thành chưa đáp ứng yêu cầu của tiêu chí… Nguyên nhân chính xuất phát từ việc xây dựng NTM liên quan đến nhiều quy trình, thủ tục với khối lượng công việc lớn, đòi hỏi cần có thời gian thực hiện.
Ông Lê Văn Cường - Phó Chủ tịch UBND huyện An Dương cho biết: Theo kế hoạch, huyện sẽ chuyển đổi thành đơn vị hành chính quận trước năm 2025 nên giá đất trên địa bàn tăng lên nhiều lần so với trước khi triển khai xây dựng NTM kiểu mẫu. Trước đây, tại một số tuyến đường, nhân dân đã tự nguyện hiến đất 2 - 3 lần nên khi mở rộng các tuyến đường theo tiêu chí NTM kiểu mẫu, công tác vận động càng gặp khó...
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Nguyễn Đức Thọ, năm 2024, thành phố tiếp tục hoàn thành xây dựng NTM tại 35 xã thực hiện từ năm 2023, triển khai trình tự, thủ tục để khởi công 13 xã NTM kiểu mẫu để hoàn thành vào năm 2025. Hải Phòng đặt mục tiêu phấn đấu có thêm 50 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao, 35 xã đạt chuẩn xã NTM kiểu mẫu theo Nghị quyết số 02 ngày 18/7/2023 của HĐND thành phố.
Các huyện Vĩnh Bảo, Tiên Lãng, An Lão, Kiến Thụy cơ bản hoàn thành tiêu chí huyện NTM nâng cao, huyện Bạch Long Vĩ cơ bản hoàn thành tiêu chí huyện NTM theo Bộ tiêu chí đặc thù, lập hồ sơ gửi Bộ NNPTNT để thẩm định, xét công nhận.
Để đẩy nhanh tiến độ, Hải Phòng sẽ chủ động bố trí nguồn vốn từ ngân sách, huy động hiệu quả các nguồn vốn lồng ghép, nguồn lực hợp pháp khác ngoài ngân sách. Sở NNPTNT đề nghị mỗi địa phương lựa chọn một xã thí điểm triển khai xây dựng xã NTM thông minh.
TP Hải Phòng có 7 huyện được công nhận đạt chuẩn NTM. Trong đó, có 5 huyện được công nhận huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016 - 2020, gồm Tiên Lãng, Kiến Thụy, An Dương, Thủy Nguyên, Cát Hải và 2 huyện được công nhận huyện đạt chuẩn NTM giai đoạn 2021 - 2025 gồm Vĩnh Bảo, An Lão. Riêng năm 2023, Hải Phòng công nhận 30 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM nâng cao lên 75/137 xã và công nhận 25 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu lên 47/137 xã.