Xuất cảnh trái phép đi làm việc ở nước ngoài: Khốn đốn vì ham “việc nhẹ, lương cao”

Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết: Hiện nay có hơn 2.700 người Thanh Hóa đang cư trú, lao động trái phép tại 18 quốc gia và vùng lãnh thổ. Để lôi kéo, môi giới, tổ chức đưa người xuất cảnh, lao động trái phép tại nước ngoài, các đối tượng sử dụng một số phương thức, thủ đoạn phổ biến như: Đưa ra lời mời "việc nhẹ lương cao" để đánh vào tâm lý nhẹ dạ, cả tin, ham muốn có được việc làm đem lại thu nhập cao của người lao động, từ đó rủ rê, lôi kéo người đi; lợi dụng mối quan hệ quen biết hoặc sử dụng mạng xã hội để đăng tải các bài viết quảng cáo, tuyển lao động đi làm việc ở nước ngoài…

Trường hợp H.V.S. ở xã Quảng Văn, huyện Quảng Xương là một ví dụ điển hình, khi tin vào lời hứa “việc nhẹ, lương cao” của các đối tượng lừa đảo. Mới chỉ 16 tuổi và đang theo học tại trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Thanh Hóa, H.V.S. đã nghe theo lời rủ rê của bạn bè bỏ học rồi xuất cảnh trái phép sang Campuchia để làm việc mà gia đình, bố mẹ không hề hay biết. Sang đến nơi, thay vì có công ăn việc làm thu nhập ổn định như lời mời chào ban đầu, S. đã bị lừa vào một cơ sở đánh bạc trực tuyến, rồi bị ép làm việc cho app lừa đảo.

Biết tin con bỏ học, bố mẹ S. đã tìm mọi cách mới biết được em đang lao động trái phép bên Campuchia. Lo lắng cho con, bố mẹ S. đã vay mượn khắp nơi để đưa con về nước. Thế nhưng, muốn bỏ việc để về nước lúc này không còn đơn giản như khi S. quyết định sang Campuchia. Làm việc gần một năm trời, chưa thấy lương đâu nhưng gia đình đã phải gửi hơn 120 triệu đồng tiền chuộc cho S. được về.

Trong tâm trạng vẫn còn chưa hết hoang mang, H.V.S. cho biết: Mới đầu, một số đối tượng trên mạng xã hội mời chào sang Campuchia để làm game trực tuyến, mức lương khá hấp dẫn. Tuy nhiên khi sang đến nơi, S. mới biết bị lừa đảo nên đòi về. Lúc này, các đối tượng lừa đảo không cho về và bắt S. cùng nhiều người khác làm việc để trả nợ cho chi phí đưa sang đây. “Thời gian làm việc bình thường là 12 tiếng, nhưng nếu không đạt “doanh thu” thì bọn cháu phải làm từ 14 - 16 tiếng/ ngày và tiền lương bị trừ đến hết. Do không thuộc địa bàn, không có tiền nên không ai dám trốn chạy cả” - S. nhớ lại.

Cũng xuất cảnh trái phép, nhưng trường hợp của anh N.V.B. ở xã Quảng Thạch, huyện Quảng Xương lại không được may mắn như H.V.S. Nghe theo lời dụ dỗ của một số người sang Trung Quốc làm việc, tháng 6/2023, anh B. đã theo đường tiểu ngạch vượt biên. Nhưng trong khi còn chưa kịp tìm việc làm, anh đã bị lực lượng chức năng tại Trung Quốc bắt giữ về hành vi nhập cảnh trái phép. Ngoài việc B. bị giam giữ, chờ ngày đưa ra xét xử, gia đình anh B. còn phải gửi sang nộp phạt 35 triệu đồng.

Chị N.T.T. vợ anh B. cho biết: “Do ở nhà công việc bấp bênh, không đủ trang trải, chi phí thuốc men cho mẹ già ốm đau và con nhỏ nên chồng tôi đã nghe theo lời người quen tìm cách xuất cảnh trái phép đi lao động tại Trung Quốc. Gia đình có khuyên ngăn nhưng vì nghe nói lương cao nên chồng tôi vẫn quyết tâm đi. Giờ thì chồng tôi bị bắt, không biết đến khi nào mới được trở về” - chị T. lo lắng nói.

Trung tá Nguyễn Thanh Bình - Trưởng phòng An ninh đối ngoại, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết, cơ quan Công an tỉnh Thanh Hóa đã tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức pháp luật, cảnh giác của người dân trước những phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng lừa đảo. Đồng thời, huy động người dân tham gia vào việc báo tin, tố giác các hành vi, các trường hợp vi phạm; tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp tăng cường giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tình trạng này; tiếp tục nâng cao hiệu quả, công tác quản lý nhà nước để phòng ngừa hoạt động lợi dụng xuất khẩu lao động, du lịch để trốn ở lại, làm việc bất hợp pháp; tăng cường lực lượng, phương tiện, triển khai các biện pháp nghiệp vụ, phòng ngừa, đấu tranh với các trường hợp, đường dây tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép.

Được biết, từ đầu năm 2023 đến nay, Công an tỉnh Thanh Hóa đã khởi tố 19 vụ với 30 bị can về các tội liên quan đến môi giới, tổ chức đưa người xuất cảnh trái phép hoặc tổ chức người trốn đi nước ngoài, ở lại nước ngoài bất hợp pháp. Cơ quan Công an cũng khuyến cáo: Người lao động đi làm việc bất hợp pháp ở nước ngoài sẽ phải đối mặt với rất nhiều rủi ro như bị nợ, quỵt lương, bóc lột sức lao động, làm việc trong môi trường độc hại và thường phải sống trốn tránh các cơ quan chức năng của nước sở tại. Khi người lao động quyết định đi làm việc bất hợp pháp tại nước ngoài - thì chính họ đã tự tước đi quyền được nhà nước Việt Nam bảo hộ, cả về nhân quyền, tài sản, sức khoẻ và tính mạng.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết về biện pháp ngăn chặn người lao động tự do, xuất cảnh trái phép sang các nước có chung đường biên giới với nước ta, ông Hoàng Ngọc Trung - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh Thanh Hóa cho biết: “Chúng tôi đã và đang phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao cảnh giác đến từng người dân về tình trạng lừa đảo đi lao động ở nước ngoài, việc nhẹ, lương cao. Đồng thời, đến từng hộ dân vận động ký cam kết không tham gia vào hoạt động trái phép này”.

Nguyễn Chung