Phụ cấp nào vẫn được duy trì khi cải cách tiền lương?
Theo Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách tiền lương sẽ sắp xếp lại các chế độ phụ cấp hiện hành, bảo đảm tổng quỹ phụ cấp chiếm tối đa 30% tổng quỹ lương.
9 loại phụ cấp sau cải cách tiền lương
Cùng với việc cải cách tiền lương toàn diện ở cả khu vực công và khu vực tư, Chính phủ sẽ thực hiện điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở. Theo đó, sẽ có 9 loại phụ cấp theo chế độ tiền lương mới được giữ lại và áp dụng từ ngày 1/7/2024 bao gồm: Phụ cấp kiêm nhiệm; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp khu vực; phụ cấp trách nhiệm công việc; phụ cấp lưu động; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; phụ cấp theo phân loại đơn vị hành chính và theo phân hạng đơn vị sự nghiệp công lập; phụ cấp áp dụng riêng đối với lực lượng vũ trang.
Đánh giá về việc cắt bỏ bớt các khoản phụ cấp, ông Bùi Sỹ Lợi - nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội (nay là Ủy ban Xã hội) cho rằng, việc sắp xếp lại cơ cấu phụ cấp là hợp lý. Chỉ nên giữ lại các khoản phụ cấp chính chứ không nên cào bằng, nghề nào cũng có phụ cấp.
“Tinh thần là phải đưa các khoản phụ cấp về đúng giá trị thực, phụ cấp chỉ là phụ cấp, tiền lương mới là khoản chính” - ông Lợi nói.
Theo Bộ Nội vụ, theo phương án cải cách tiền lương, từ 1/7 tới đây, dự kiến tiền lương bình quân chung của cán bộ, công chức, viên chức sẽ được tăng khoảng 30% (tính cả lương cơ bản và phụ cấp và khoản tiền thưởng 10% trong tổng quỹ lương).
Từ năm 2025, mức lương này sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng thêm bình quân hàng năm khoảng 7%. Mặc dù trong 3 năm qua, chúng ta chưa thực hiện cải cách tiền lương nhưng đã 2 lần điều chỉnh mức lương cơ sở, tăng 29,5%. Như vậy, tính tổng lại từ năm 2021 (thời điểm dự kiến thực hiện cải cách tiền lương theo tinh thần Nghị quyết 27 của Trung ương) đến ngày 1/7 tới đây thì lương của cán bộ, công chức, viên chức cũng tăng bình quân chung khá nhiều, khoảng 60%.
Thay đổi hệ số trượt giá bảo hiểm xã hội
Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, ngày 10/11/2023, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 104/2023/QH15 về dự toán ngân sách nhà nước năm 2024. Theo đó, từ ngày 1/7/2024, thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27, đồng thời thực hiện điều chỉnh lương hưu, trợ cấp BHXH, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công và một số chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.
Điều này đánh dấu sự khởi đầu của việc cải cách toàn diện chính sách tiền lương ở nước ta, không chỉ mang lại hơi thở mới cho hệ thống lương hưu mà còn cả tới các loại trợ cấp BHXH và các chính sách an sinh xã hội khác, tất cả đều được điều chỉnh tăng lên từ ngày 1/7/2024. Tuy nhiên, để xác định lương hưu năm 2024 tăng bao nhiêu phần trăm còn phải chờ có văn bản quy định chi tiết của Chính phủ.
Quy định hiện nay, theo khoản 5, điều 56 Luật BHXH năm 2014, mức hưởng lương hưu thấp nhất khi tham gia BHXH bắt buộc bằng mức lương cơ sở. Từ ngày 1/1 - 30/6/2024, mức lương cơ sở tiếp tục áp dụng theo mức 1,8 triệu đồng/tháng và tiền lương được tính bằng hệ số nhân với lương cơ sở. Thế nên, mức lương hưu thấp nhất là 1,8 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, từ ngày 1/7/2024, việc bãi bỏ lương cơ sở đã mở đường cho một cơ chế mới trong việc xác định mức hưởng lương hưu. Chính phủ sẽ có văn bản quy định cụ thể hoặc hướng dẫn cách xác định mức hưởng lương hưu thấp nhất.
Tương tự, khi cải cách tiền lương, hệ số trượt giá BHXH sẽ thực hiện theo Thông tư số 01/2023/TT-BLĐTBXH, ảnh hưởng đến cả những người tham gia BHXH bắt buộc và tự nguyện. Sự thay đổi của hệ số trượt giá BHXH từ năm 2023 sang 2024 dù chưa được công bố cụ thể, nhưng nếu tăng lên sẽ dẫn đến việc tăng tương ứng trong các chế độ như BHXH một lần, lương hưu hàng tháng, trợ cấp nghỉ hưu một lần và trợ cấp tuất một lần.