Dự án Khu đô thị Tây Bắc, huyện Củ Chi, TPHCM: Hệ lụy từ quy hoạch “treo”
Đã hơn 25 năm kể từ thời điểm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Dự án Khu đô thị Tây Bắc, huyện Củ Chi, TPHCM (gọi tắt là KĐT Tây Bắc) đến nay vẫn chưa đủ “hình hài”. Quy hoạch “treo” quá lâu dẫn đến hàng loạt các khó khăn, vướng mắc, trong đó có nhiều vi phạm trong quá trình bồi thường, giải phóng mặt bằng.
.jpg)
Các bất cập, vướng mắc tại KĐT Tây Bắc được Thanh tra TPHCM vào cuộc, ban hành thông báo kết luận số 28 ngày 28/2/2024 về chấp hành quy định pháp luật trong công tác quản lý quy hoạch đô thị, quản lý đầu tư xây dựng và mời gọi đầu tư tại BQL đầu tư - xây dựng KĐT Tây Bắc TPHCM. Từ đó, đã chỉ ra một loạt các tồn tại, bất cập của “siêu đô thị” treo này.
Nội dung kết luận của Thanh tra TPHCM xác định, BQL KĐT Tây Bắc có trách nhiệm trong việc làm hồ sơ trình thẩm định nhiệm vụ quy hoạch các phân khu của KĐT quá chậm. Việc này làm ảnh hưởng đến quá trình thu hút đầu tư, triển khai các dự án xây dựng. Việc công bố công khai quy hoạch còn chậm so với chỉ đạo của Thành ủy, UBND TPHCM; chưa xây dựng hồ sơ thiết kế đô thị trong các đồ án quy hoạch phân khu; chưa lập hồ sơ, cắm mốc giới, không đôn đốc, theo dõi kiểm tra việc lập hồ sơ cắm mốc giới của các chủ đầu tư; có liên quan trách nhiệm, vi phạm của một số cá nhân, tập thể liên quan.
Thông báo cho biết, giai đoạn từ năm 2015 đến 2022, BQL KĐT Tây Bắc thực hiện việc lập điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 đối với KĐT Tây Bắc đã ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư cũng như triển khai các dự án xây dựng. Do đó, các khu đất trong KĐT này dù dự kiến kêu gọi nhà đầu tư nhưng đang phải tạm ngừng, chờ hoàn tất công tác điều chỉnh quy hoạch. Cụ thể, BQL KĐT Tây Bắc tổ chức điều chỉnh quy hoạch KĐT kể từ tháng 6/2016 đến tháng 2/2020, đã mất hơn 3 năm, 8 tháng mới xong bước phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000. Công tác này được Thanh tra TPHCM xác định là thực hiện quá chậm, chưa đúng với chỉ đạo của Thành ủy, UBND TPHCM là đến cuối năm 2016 phải hoàn thành. Không chỉ chậm ở bước phê duyệt nhiệm vụ, Thanh tra TPHCM còn xác định, khâu hồ sơ trình thẩm định nhiệm vụ quy hoạch phân khu 1/5.000 KĐT Tây Bắc phải thực hiện nhiều lần, cũng mất 11 tháng. Do đó chưa đảm bảo đồng bộ, kịp thời về chất lượng và yêu cầu kỹ thuật. Công tác này được thực hiện quá chậm, còn chưa đảm bảo Nghị định 37 của Chính phủ về lập, thẩm định, phê duyệt và quản lý quy hoạch đô thị.
Đối với các khâu thuộc thẩm quyền của sở ban ngành, cơ quan, đơn vị của TPHCM, Thanh tra TPHCM chỉ rõ, thời gian từ khi nhiệm vụ quy hoạch được phê duyệt đến khi được Sở Quy hoạch - Kiến trúc thẩm định, trình UBND TPHCM đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 KĐT Tây Bắc để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét đã mất đến 10 tháng. Tính đến thời điểm thanh tra, công tác lập đồ án quy hoạch đã kéo dài hơn 3,5 năm, quá chậm so với quy định tại Nghị định 37.
Theo Thanh tra TPHCM, việc để xảy ra nhiều hạn chế, thiếu sót, vi phạm nêu trên, trách nhiệm thuộc về lãnh đạo ban quản lý (BQL) KĐT Tây Bắc, các tổ chức, cá nhân thuộc BQL KĐT này tại thời kỳ liên quan và các đơn vị tư vấn lập đồ án quy hoạch có liên quan.
Từ thông báo kết luận của Thanh tra TPHCM, ông Ngô Minh Châu - Phó Chủ tịch UBND TPHCM đã chỉ đạo, giao Trưởng BQL KĐT Tây Bắc kiểm điểm trách nhiệm theo thẩm quyền với tổ chức, cá nhân thiếu sót, vi phạm có liên quan. Riêng đối với các đơn vị tư vấn cần bổ sung, khắc phục nội dung còn hạn chế, thiếu sót đối với đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 và đồ án quy hoạch phân khu 1/2.000. BQL KĐT Tây Bắc có trách nhiệm rà soát, điều chỉnh giảm giá trị khi quyết toán theo quy định do việc trình phê duyệt đề cương nhiệm vụ và tổng dự toán lập quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/5.000 KĐT Tây Bắc không chính xác về diện tích, làm phát sinh tăng kinh phí lập tổng dự toán lập đồ án điều chỉnh quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/5.000 KĐT Tây Bắc TPHCM.
KĐT Tây Bắc là một trong các “siêu dự án” điển hình có quy mô lớn, trải dài trên địa bàn huyện Củ Chi (TPHCM) và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt từ năm 1998. Đến năm 2005 UBND TPHCM phê duyệt nhiệm vụ và đồ án quy hoạch chung xây dựng tỷ lệ 1/5.000, sau đó tiếp tục phê duyệt quy mô dân số cho KĐT này là 300.000 người.
Trên thực tế, KĐT Tây Bắc dù đã hơn 20 năm quy hoạch và thậm chí chính quyền đã có những động thái khởi động “siêu dự án” này nhưng vẫn chưa triển khai được theo quy hoạch được duyệt. Nguyên nhân được nhiều lần “mổ xẻ” tại các cuộc họp của UBND, HĐND TPHCM nhưng chủ yếu vẫn là do vướng mắc về đền bù, giải phóng mặt bằng các khu dân cư hiện hữu trong ranh giới quy hoạch, dẫn đến tình trạng bức xúc, khiếu kiện. Để gỡ khó cho KĐT này và mở hướng phát triển đô thị vệ tinh khu vực Tây Bắc vẫn cần rất nhiều tâm huyết và quyết tâm của chính quyền TPHCM trong thời gian tới.