Cảnh báo nguy cơ xuất huyết tiêu hóa do viêm loét dạ dày tá tràng ở trẻ em
Trẻ em ít gặp bệnh lý dạ dày - tá tràng hơn người lớn, vì dạ dày trẻ chưa trải qua nhiều thử thách, tuy nhiễn vẫn có thể gặp viêm dạ dày cấp, mạn tính, viêm tá tràng cấp tính như ở người lớn.
Nhiều trẻ nhập viện
Thông tin từ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, thời gian gần đây, khoa Nhi của bệnh viện ghi nhận nhiều trường hợp trẻ xuất huyết tiêu hoá do loét dạ dày tá tràng.
Điển hình như trường hợp của một trẻ nam (14 tuổi), có biểu hiện đau bụng vùng thượng vị khoảng vài tháng nay, đau chủ yếu khi đói, kèm theo ợ hơi, ợ chua.
Trước vào viện 5 ngày, trẻ đi ngoài phân đen toàn bãi, ngày 1-2 lần, kèm theo triệu chứng chóng mặt tăng dần. Khi nhập viện, trẻ có triệu chứng thiếu máu rõ, da xanh, niêm mạc nhợt,...
Trẻ được chỉ định truyền khối hồng cầu và nội soi dạ dày tá tràng phát hiện ổ loét hành tá tràng kích thước 5mm, bờ phù nề, đáy có giả mạc trắng. Sau 7 ngày đều trị, trẻ được xuất viện và dùng thuốc theo đơn ngoại trú.
Trường hợp thứ hai của một trẻ nam (12 tuổi), không có tiền sử bất thường, vào viện vì nôn máu đỏ tươi khoảng 300 ml và chóng mặt nhiều.
Trẻ có triệu chứng thiếu máu rõ: da xanh, niêm mạc nhợt, Hb: 74 g/l, Hct: 22%. Trẻ được truyền khối hồng cầu và nội soi dạ dày cấp cứu cho kết quả ổ loét mặt trước hành tá tràng kích thước 5mm, có điểm mạch, tiến hành tiêm Adrenalin quanh rìa ổ loét và đốt điểm mạch bằng Laser argon. Sau 8 ngày điều trị, trẻ ổn định, không có biểu hiện tái xuất huyết và được xuất viện.
Tương tự, một bệnh nhi nữ (9 tuổi), không có tiền sử bất thường, vào viện vì nôn ra dịch nâu và chóng mặt. Kết quả xét nghiệm Hb: 69 g/l, Hct: 22%.
Trẻ được truyền khối hồng cầu và nội soi dạ dày cấp cứu thấy hành tá tràng có ổ loét kích thước khoảng 1 cm, bờ phù nề, đáy có cục máu đông, bác sĩ nội soi tiến hành phá cục máu đông, cầm máu thành công bằng đốt điểm mạch với Laser Argon và tiêm Adrenalin xung quanh ổ loét. Sau 8 ngày điều trị, trẻ được ra viện và dùng thuốc theo đơn ngoại trú.
Nhiều biến chứng nguy hiểm
ThS.BS Phạm Văn Dương - Khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cho biết: Trẻ em ít gặp bệnh lý dạ dày - tá tràng hơn người lớn, vì dạ dày trẻ chưa trải qua nhiều thử thách, tuy nhiễn vẫn có thể gặp viêm dạ dày cấp, mạn tính, viêm tá tràng cấp tính như ở người lớn.
Viêm loét dạ dày tá tràng ở trẻ được phân thành hai nhóm tiên phát và thứ phát. Ở nhóm tiên phát, chủ yếu là mạn tính và tổn thương khu khú ở tá tràng mà đa số nhiễm Helicobacter pylori (vi khuẩn HP).
Ở nhóm thứ phát, chủ yếu là cấp tính, thường khu trú ở dạ dày, đa số do stress cấp tính và sử dụng một số loại thuốc như Corticoid, thuốc chống viêm không steroid (NSAID)…
BS Dương nhấn mạnh, nếu viêm loét dạ dày tá tràng không được phát hiện sớm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có xuất huyết tiêu hóa với biểu hiện đại tiện phân đen/máu hoặc nôn máu.
Các tổn thương dạ dày - tá tràng chẩn đoán được bằng nội soi tiêu hóa, đồng thời bác sĩ có thể lấy bệnh phẩm để chẩn đoán nguyên nhân hoặc thực hiện thủ thuật can thiệp cầm máu hiệu quả.
Cũng theo BS Dương, đây là bệnh có thể điều trị khỏi hoàn toàn. Bên cạnh điều trị một số nguyên nhân có thể phát hiện được, chủ yếu là tiêu diệt vi khuẩn HP và các bệnh chính gây viêm loét stress thì chế độ sinh hoạt cũng góp phần không nhỏ vào thành công của phác đồ điều trị như không hút thuốc lá, không sử dụng rượu bia,...
Chú ý cho trẻ ăn đầy đủ 3 bữa chính, nên ăn đúng giờ. Chia nhỏ bữa trong ngày, không để quá đói hoặc ăn quá no. Khuyến khích trẻ ăn chậm, nhai kĩ.
Hạn chế thức ăn chua, cay, nhiều dầu mỡ. Không ăn đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh. Không cho trẻ xem ti vi, chơi điện tử trong khi ăn,...
Không gây áp lực cho trẻ về cuộc sống, sinh hoạt, học tập, nên tạo tâm lý thoải mái qua đó giúp cho việc điều trị bệnh trở nên thuận lợi hơn.
Bên cạnh đó, bác sĩ nhấn mạnh, bố mẹ cần chú ý nếu trẻ bị một số biểu hiện như đau bụng dai dẳng, chóng mặt, da xanh, nôn máu, đại tiện phân đen, ợ hơi, ợ chua, chán ăn, chậm tăng cân… nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế gặp bác sĩ chuyên khoa Nhi để được chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị phù hợp.