Bụi ở công trường dự án sân bay Long Thành bủa vây người dân: Cách nào khắc phục?
Dự án sân bay Long Thành là đại công trường quy mô hơn 5.000ha. Trước đó giai đoạn tháng 3/2023, người dân tỉnh Đồng Nai đã rất khốn khổ bởi bụi đỏ từ công trình này, chủ đầu tư đã bị phạt tiền và có nhiều biện pháp khắc phục. Tuy vậy, tới mùa khô năm nay, công trường sân bay Long Thành lại tiếp tục phát tán lượng bụi đỏ khổng lồ gây ảnh hưởng tới cuộc sống người dân.
Người dân khốn khổ vì bụi đỏ
Những ngày trung tuần tháng 3/2024, chúng tôi trở lại vùng lân cận dự án sân bay Long Thành, bằng mắt thường không khó để quan sát được những vệt bụi đỏ khổng lồ bao trùm một góc công trường. Từ UBND xã Bình Sơn (huyện Long Thành) nhìn hướng về sân bay Long Thành đang thi công có thể thấy rõ màu đỏ của bụi.
Nếu di chuyển bằng ô tô trên cao tốc Long Thành - Dầu Giây, đoạn giáp ranh dự án sân bay Long Thành, từ xa có thể quan sát thấy lượng lớn bụi đỏ mù mịt khiến tầm nhìn của tài xế bị giảm đi, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông. Đoạn cao tốc Long Thành - Dầu Giây chạy song song với sân bay Long Thành phóng viên ghi nhận bụi đỏ phủ dày một lớp lên các hàng rào bảo vệ đường, biển báo giao thông, những hàng cây hai bên đường lá xanh đã chuyển sang màu đỏ của bụi.
Ấp 6 xã Bình Sơn (huyện Long Thành) là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ bụi đỏ, do chỉ cách công trường dự án bằng những rặng cây cao su. Ông Lại Hùng, một chủ cửa hàng tạp hóa ở xã Bình Sơn nói: Nhà luôn phải đóng cửa hoặc dùng vải để che chắn lại, nếu không đến tối hàng hóa sẽ đầy bụi đỏ.
Sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng nặng nề, khốn khổ nhất là học sinh, buổi sáng đến lớp với áo trắng tinh tươm, chiều về tới nhà dính đầy bụi đỏ.
Ông Nguyễn Bá Lộc - Hiệu phó Trường Tiểu học Bình Sơn (huyện Long Thành) nói với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết: Lượng bụi đã giảm hơn so với năm ngoái nhưng vẫn ảnh hưởng nhiều tới việc dạy và học của giáo viên học sinh. Bụi đỏ bám đầy vào bàn ghế, các phòng lưu trữ hồ sơ, thư viện, thiết bị đồ dùng học tập làm dơ bẩn, không khí bụi ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe học sinh.
Thông tin tới phóng viên, ông Lê Văn Bình - Trưởng phòng Môi trường - Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) tỉnh Đồng Nai cho biết, quá trình thực hiện quan trắc môi trường không khí với tần suất 2 tháng/lần quanh dự án sân bay Long Thành cho thấy ô nhiễm không khí khu vực này vượt quy chuẩn quy định từ 1,24 - 2,98 lần, việc này ảnh hưởng tới các khu dân cư xung quanh và phương tiện lưu thông trên các tuyến đường giao thông, nhất là tuyến cao tốc Long Thành - Dầu Giây.
Khẩn trương xử lý
Ngày 15/3, Sở TNMT tỉnh Đồng Nai và ngành chức năng huyện Long Thành đã làm việc với Tổng công ty Cảng hàng không (ACV) - Chủ đầu tư dự án “Đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1” để giám sát việc thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả vi phạm, các yêu cầu về bảo vệ môi trường tại sân bay Long Thành.
Theo báo cáo của Sở TNMT tỉnh Đồng Nai, ACV chưa nghiêm túc thực hiện đầy đủ yêu cầu của Thanh tra Bộ TNMT, cụ thể: Chưa có biện pháp giám sát phương tiện, tần suất, lịch trình và vị trí tưới nước nên thực hiện việc phun tưới nước không thường xuyên liên tục, không đầy đủ các vị trí, một số xe vận chuyển không chạy trên các tuyến đường công vụ làm phát sinh cát, bụi trong quá trình di chuyển, chưa áp dụng giải pháp chống bụi bằng phun polime…
Trước đó ngày 16/3, Bộ Giao thông vận tải đã có công văn yêu cầu ACV cần hạn chế tối đa ảnh hưởng của bụi đến cuộc sống của người dân, hoạt động xung quanh dự án. Tới ngày 19/3, Bộ TNMT cũng đã có văn bản đề nghị ACV khẩn trương, nghiêm túc thực hiện các biện pháp cấp bách liên quan đến vấn đề ô nhiễm tại sân bay Long Thành.
Mới đây, ngày 22/3, sau khi cơ quan chức năng vào cuộc quyết liệt, bụi từ công trường sân bay Long Thành đã giảm. Cao tốc đoạn Long Thành - Dầu Giây và khu dân cư xã Bình Sơn các hoạt động giao thông và người dân đã được cải thiện hơn.
Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, Trưởng phòng Môi trường Sở TNMT tỉnh Đồng Nai cho biết, là thành viên của hội đồng đánh giá tác động môi trường (ĐTM), từ khi bắt đầu Sở đã đề cập tới vấn đề đặc biệt quan trọng đó là kiểm soát bụi và kiểm soát nước mưa, nước thải trước, trong và sau khi vận hành dự án sân bay Long Thành.
Hiện nay, chủ đầu tư ACV chưa kiểm soát triệt để được bụi trong quá trình thi công như đã cam kết tại báo cáo ĐTM được duyệt. Giải pháp căn cơ để giải quyết bài toán về bụi đỏ tại dự án, ACV phải thực hiện nghiêm túc việc xử lý bụi tại nguồn, dùng nước để rửa xe, tưới nước trên công trường. ACV phải triển khai ngay việc trồng cỏ, tạo thảm xanh ở những khu vực đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa thi công. Ngoài ra, ACV phải ứng dụng giải pháp chống bụi bằng phun polime mà thế giới đã áp dụng để ngăn chặn bụi đỏ phát tán, giảm tối đa hàm lượng bụi theo Kết luận của đoàn kiểm tra của Bộ TNMT tại Thông báo số 320/TB-BTNMT ngày 5/6/2023 của Bộ TNMT.
Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 336.630 tỷ đồng, chia làm ba giai đoạn. Giai đoạn 1, sân bay xây một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ với công suất 25 triệu khách/năm. Tháng 4/2023, Bộ TNMT đã ký quyết định xử phạt ACV - chủ đầu tư dự án thành phần 3 sân bay Long Thành 270 triệu đồng vì các lỗi vi phạm khi triển khai dự án liên quan tới môi trường. Theo Bộ TNMT, đây là công trình trọng điểm quốc gia, cần đẩy nhanh tiến độ để gấp rút hoàn thành nên không áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động.