Tháo gỡ “điểm nghẽn” đấu thầu thuốc, mua sắm thiết bị y tế

Năm 2023, Chính phủ ban hành Nghị quyết 30/NQ-CP để tháo gỡ khó khăn trong mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế có hiệu lực đến hết năm 2023. Đồng thời, Bộ Y tế ban hành Thông tư 14/2023/TT-BYT được cho là giải pháp tích cực, tháo gỡ những “nút thắt” cho các bệnh viện trong đấu thầu thuốc, mua sắm thiết bị y tế. Nhờ vậy, việc mua sắm, đấu thầu đã được tháo gỡ. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc, dẫn đến nhiều cơ sở y tế vẫn xảy ra thiếu thuốc, vật tư y tế.

Trước thực tế nói trên, ngày 27/2/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 24 với nhiều điểm mới gỡ vướng cho các bệnh viện trong mua sắm, đấu thầu. Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết: “Sau khi Nghị quyết 30 của Chính phủ về tháo gỡ khó khăn trong mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế hết hiệu lực vào ngày 30/12/2023, không ít các bệnh viện đã bày tỏ lo lắng về các biện pháp giải quyết vướng mắc. Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP ngày 27/2 vừa qua về công tác đấu thầu, trong đó có những mục rất cụ thể về mua sắm thuốc, vật tư y tế. Đây là tháo gỡ cần thiết để các bệnh viện thực hiện việc mua sắm”.

Cụ thể hơn, Nghị định 24 đã có nhiều quy định giải quyết đồng bộ, thống nhất những vướng mắc trong đấu thầu y tế. Đồng thời, Nghị định 24 đã quy định rõ các gói thầu được chỉ định thầu trong trường hợp cấp bách, cấp cứu người bệnh, phục vụ phòng, chống dịch bệnh nhằm bảo đảm các bệnh viện có thể mua ngay được thuốc để phục vụ công tác mà không phải thực hiện thủ tục đấu thầu tốn nhiều thời gian. Những Quy định tại Nghị định 24 cũng góp phần giúp cho bệnh viện lựa chọn được hàng hóa có chất lượng tốt, phù hợp với nhu cầu chuyên môn và khả năng tài chính của mình.

Theo nhận định của nhiều nhà quản lý bệnh viện, Nghị định 24 ban hành để việc tổ chức đấu thầu mua sắm thuốc, vật tư y tế tại các cơ sở y tế công lập trên cả nước kịp thời, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh.

Trao đổi xung quanh vấn đề này, GS.TS Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc Bệnh viện Phụ sản trung ương cho rằng, Nghị định 24 đã đưa ra những giải pháp để các bệnh viện bảo đảm có đủ thuốc, vật tư y tế phục vụ khám chữa bệnh. Đây cũng là hành lang pháp lý để các bệnh viện thực hiện đúng quy định, bảo đảm nguồn hàng phục vụ người bệnh từ 1 - 2 năm, không phải mua hàng theo kiểu ngắn hạn, bị động và nhỏ giọt như thời gian qua.

PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cũng phân tích: Nghị định 24 quy định khi đấu thầu mua thuốc, vật tư hóa chất không nhất thiết phải cần 3 báo giá như trước đây. Bên cạnh đó, Nghị định cho phép ghi vào hồ sơ thầu mua vật tư, thiết bị y tế công bố xuất xứ hàng hóa thuộc nhóm nước, khu vực và vùng lãnh thổ theo khả năng tài chính và nhu cầu của bệnh viện. Đây là bước tiến mới thuận lợi cho các bệnh viện thực hiện mua sắm, đấu thầu trong thời gian tới. Hiện nay, bệnh viện đã sẵn sàng các hạng mục cần mua sắm để khi có các hướng dẫn đấu thầu thuốc, vật tư y tế sẽ triển khai ngay.

Theo TS.BS Nguyễn Văn Thường - Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Hà Nội), Nghị định 24 giúp bệnh viện giải quyết khá nhiều vấn đề thực tế. Cụ thể, Nghị định nói rõ quy trình đấu thầu gồm bao nhiêu bước, các bước phải làm thế nào, có sẵn biểu mẫu để triển khai đấu thầu… Nhưng trong Nghị định cũng ghi rõ, Bộ Y tế cần phải làm thêm một số bước như phân nhóm trang thiết bị, nhóm vật tư và nhóm thuốc, nhóm nào cần đấu thầu tập trung, nhóm nào cho các bệnh viện tự chủ.

Được biết, hiện Bộ Kế hoạch và Đầu tư và Bộ Y tế đang khẩn trương xây dựng các thông tư, hướng dẫn để cụ thể hóa Luật Đấu thầu và Nghị định 24.

“

Ông Hoàng Cương - Trưởng phòng chính sách, Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho hay, sắp tới Bộ Y tế sẽ ban hành 3 thông tư hướng dẫn về quy trình, danh mục đàm phán giá, mua sắm tập trung và đấu thầu thuốc. Về phía Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng sẽ ban hành Chỉ thị về việc nâng cao vai trò, trách nhiệm của các đơn vị sự nghiệp công lập trong việc tự quyết và tự chịu trách nhiệm trong công tác đầu thầu mua sắm.

Đức Trân