Minh bạch trong điều hành giá điện

Rút ngắn chu kỳ điều chỉnh giá điện

Trả lời câu hỏi của về quy định mới Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) được điều chỉnh giá điện 3 tháng một lần tại buổi họp báo, ông Nguyễn Thế Hữu - Phó Cục trưởng Cục điều tiết điện lực (Bộ Công thương) cho biết, hết quý I, tăng trưởng phụ tải là hơn 11%, cao hơn so với dự báo. Vì vậy, để đảm bảo cung cấp điện, từ cuối năm 2023 Bộ trưởng Bộ Công thương đã ban hành quyết định về đảm bảo cung ứng điện của năm 2024, trong đó có những giải pháp cung ứng điện cho các tháng cao điểm mùa khô. Trong đó, bao gồm tập trung nguồn lực hoàn thành công trình nguồn và lưới điện, tăng trưởng khả năng truyền tải, đặc biệt là công trình đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối.

Đồng thời, đảm bảo cung cấp đủ, liên tục nhiên liệu cho phát điện gồm than là chính; tăng cường năng lực giám sát kiểm tra tình hình vận hành nhà máy cung ứng điện, khắc phục sự cố xảy ra; điều tiết hợp lý các thủy điện, dự phòng công suất ở mức cao nhất cho cao điểm mùa khô; tăng cường rà soát các đường dây truyền tải điện, kiểm tra khắc phục khiếm khuyết, hạn chế cao nhất sự cố…

Theo ông Hữu, trong tháng 2 và 3 vừa qua, lãnh đạo các Cục, Vụ đã tổ chức các đoàn rà soát tình hình cung ứng điện nhiều đơn vị. Ngày 28/3, Bộ trưởng Bộ Công thương cũng ban hành chỉ thị đảm bảo cung ứng điện, đặc biệt là các tháng cao điểm mùa khô. Đối với sửa đổi Quyết định 24 về cơ chế điều chỉnh giá bán lẻ điện, ông Hữu nói cơ bản kế thừa quyết định cũ, nhưng điểm mới là rút ngắn thời gian điều chỉnh xuống 3 tháng/lần. “Điều này không có nghĩa là 3 tháng điều chỉnh giá điện một lần mà còn phụ thuộc đánh giá tác động kinh tế vĩ mô, cập nhật chi phí sản xuất kinh doanh điện đã đủ mức xem xét điều chỉnh giá điện hay chưa?” - ông Hữu nhấn mạnh.

Theo đại diện Bộ Công thương, việc rút ngắn chu kỳ điều chỉnh để đảm bảo chi phí không bị dồn tích quá nhiều gây ảnh hưởng cân bằng tài chính của EVN và đưa giá điện thích ứng với sự biến động của yếu tố đầu vào theo thị trường, phù hợp với quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị về phát triển năng lượng quốc gia.

Nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch, Bộ Công thương vẫn giữ vai trò trong điều hành giá điện và phối hợp bộ Tài chính, đơn vị liên quan điểm bảo phù hợp định hướng của Chính phủ trong điều hành thị trường năng lượng cũng như thị trường điện phù hợp xu hướng hội nhập. Hàng năm Bộ Công thương phối hợp cơ quan liên quan kiểm tra chi phí và công khai cho nhân dân và cơ quan báo chí giám sát đảm bảo công bằng minh bạch.

Doanh nghiệp xăng dầu tự quyết định giá bán lẻ nhưng không được vượt trần

Trả lời câu hỏi của báo chí về vấn đề có nên giữ Quỹ bình ổn xăng dầu hay không, bà Nguyễn Thuý Hiền - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) cho biết, thực hiện chỉ đạo Thủ tướng, Bộ Công thương phối hợp các Bộ, ngành, đơn vị liên quan xây dựng dự thảo nghị định thay thế nghị định về kinh doanh xăng dầu. Với cơ chế giá xăng dầu, dự thảo dự kiến tiến dần hơn với cơ chế thị trường, nhà nước ban hành nguyên tắc công thức giá để thương nhân kinh doanh xăng dầu quyết định giá bán. Nhưng giá này không cao hơn công thức giá quy định.

Về Quỹ bình ổn xăng dầu, bà Hiền thừa nhận thời gian qua đã bộc lộ nhiều bất cập, cơ quan soạn thảo sẽ lấy ý kiến để đưa ra cơ chế phù hơp; đảm bảo đúng với Luật Giá và các quy định pháp luật liên quan.

Trả lời thêm về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, Nghị định mới sẽ thay thế Nghị định 83 năm 2014, Nghị định 95 năm 2021 và Nghị định 80 năm 2023 về kinh doanh xăng dầu. “Việc xây dựng Nghị định thực hiện theo yêu cầu của Thủ tướng và thời gian rất gấp rút. Thủ tướng yêu cầu trong tháng 3 phải trình Chính phủ nhưng chúng tôi báo cáo trên tinh thần nghiên cứu kỹ lưỡng và theo quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật thì cần có thời gian đăng công khai và lấy ý kiến rộng rãi trong 60 ngày. Do đó, Bộ Công thương trong quá trình soạn thảo đã phối hợp với Ban soạn thảo thống nhất là sẽ công bố lấy ý kiến hoàn thiện bắt đầu từ 27/3” - Thứ trưởng Bộ Công thương cho hay.

Theo ông Tân, dự kiến nội dung của dự thảo Nghị định mới có rất nhiều nội dung, tác động theo một tư duy có nhiều đổi mới, vừa mang tính chất đảm bảo mục tiêu cuối cùng là cân đối cung - cầu, vừa đảm bảo không thiếu hụt, đảm bảo an ninh năng lượng.

Liên quan đến điều hành giá, theo Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, hiện nay điều hành giá trên tinh thần liên Bộ, đưa ra mức giá trần để làm tham khảo và từ đó các doanh nghiệp đưa ra mức giá tính toán của mình cao cho phù hợp với tình hình kinh doanh thực tế của họ, nhưng không vượt mức giá trần.

“Chúng tôi dự kiến đưa ra công thức, dựa trên công thức đó, doanh nghiệp xăng dầu sẽ tự tính toán trên cơ sở thực tế đưa ra mức giá không được vượt ngưỡng trần, ngưỡng trần này do Bộ Công thương và Bộ Tài chính tính toán. Quy định này đảm bảo bình ổn nhưng vẫn có định hướng thị trường, đảm bảo hài hòa giữa các bên” - ông Tân khẳng định.

Về nội dung giữ Quỹ bình ổn xăng dầu, theo Thứ trưởng, đây là nội dung gây nhiều tranh luận nên Bộ Công thương tiếp tục lấy ý kiến. Về nội dung trích lập quỹ, hiện có một số vấn đề cần điều chỉnh và cụ thể hóa, đưa vào dự thảo Nghị định.

Thanh Xuân