Chuẩn hóa mã số cá nhân để ngăn chặn gian lận thuế, trốn thuế
Theo Tổng cục Thuế, thời gian qua, ngành Thuế nhận được một số phản ánh và phát hiện hành vi liên quan đến trường hợp doanh nghiệp (DN) sử dụng thông tin của cá nhân (tên, mã số thuế, số căn cước công dân) để kê khai, tính chi phí tiền lương, tiền công khi xác định nghĩa vụ thuế thu nhập DN trong khi không phát sinh trả thu nhập trên thực tế cho cá nhân đó.
Đây là hành vi vi phạm pháp luật về thuế, nhằm mục đích gian lận thuế, trốn thuế, giảm số tiền thuế phải nộp của DN vào ngân sách nhà nước. Đồng thời cũng gây ảnh hưởng đến người nộp thuế là cá nhân khi bị DN tự ý sử dụng thông tin cá nhân.
Nguyên nhân của việc này có thể do người nộp thuế vô tình để lộ thông tin giấy tờ tùy thân như chứng minh thư nhân dân, căn cước công dân. Các DN lợi dụng ứng dụng tra cứu mã số thuế cá nhân trên ứng dụng Thuedientu.gdt.gov.vn để tra cứu mã số thuế cá nhân theo số giấy tờ trên để lấy mã số thuế của người nộp thuế.
Việc này nhằm mục đích làm giả chứng từ chi trả tiền lương, tiền công, chi thưởng rồi đưa vào kê khai chi phí của DN nhằm giảm tiền thuế phải nộp, trong khi người có mã số thuế này không hề biết và không nhận được bất kỳ khoản thu nhập nào từ DN đã kê khai.
Để ngăn chặn tình trạng này, Tổng cục Thuế đã và đang triển khai rất quyết liệt, đồng bộ việc rà soát, chuẩn hóa mã số thuế cá nhân theo CCCD/CMND/Số định danh cá nhân thay cho mã số thuế nhằm tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người nộp thuế khi thực hiện các thủ tục liên quan đến thuế. Đã triển khai nâng cấp các chức năng tổng hợp dữ liệu quyết toán, tra cứu quản lý nguồn thu nhập... trên các ứng dụng quản lý thuế tập trung (TMS), eTax Mobile để hỗ trợ cơ quan thuế các cấp trong quá trình xử lý, giải quyết hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân. Cơ quan thuế các cấp có thể khai thác, sử dụng các chức năng trên hệ thống công nghệ thông tin để phục vụ công tác kiểm tra, giám sát hồ sơ quyết toán thuế thu nhập cá nhân cũng như để hỗ trợ, phục vụ tốt hơn đối với người nộp thuế.
Với người nộp thuế, có thể tự cài đặt hoặc liên hệ với cơ quan thuế để được hướng dẫn cài đặt ứng dụng eTax Mobile trên điện thoại thông minh và tra cứu thông tin về các nguồn thu nhập trên ứng dụng eTax Mobile để tự đảm bảo kiểm soát được đầy đủ, chính xác các nguồn thu nhập của bản thân.
Người nộp thuế khi phát hiện bị các DN, tổ chức chi trả lợi dụng, tự ý sử dụng mã số thuế của cá nhân cần thông báo ngay với cơ quan thuế quản lý địa bàn hoặc cơ quan thuế nơi cấp mã số thuế cho cá nhân để cơ quan thuế kiểm tra, xác minh, ngăn chặn những vi phạm của DN giảm thiểu việc ảnh hưởng tới người nộp thuế.
Về phía các DN, theo cơ quan thuế, việc tự ý sử dụng thông tin của cá nhân để kê khống số lượng người lao động, hạch toán khống chi phí nhân công,... là hành vi vi phạm pháp luật về dân sự, hành chính và pháp luật hình sự.
Các DN kê khai khống sẽ bị lưu vết và cơ quan thuế sẽ theo dõi, xử lý theo quy định pháp luật thuế và liên quan (nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự).