Doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ: Tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu còn khiêm tốn
Số lượng doanh nghiệp (DN) do phụ nữ làm chủ liên tục tăng nhưng số DN quy mô lớn, có năng lực dẫn dắt các chuỗi cung ứng còn ít. Đây là những vấn đề được chỉ ra tại Diễn đàn DN Hỗ trợ DN do phụ nữ làm chủ tham gia chuỗi cung ứng thông qua các công cụ phát triển bền vững.
Diễn đàn do Hội đồng Doanh nhân nữ Việt Nam thuộc Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và Trao quyền cho phụ nữ (UN Women) tổ chức ngày 17/4.
Chỉ 4% doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ tham gia vào chuỗi cung ứng
Thông tin tại Diễn đàn cho thấy, tại Việt Nam, hơn 20% chủ sở hữu DN vừa và nhỏ là phụ nữ; 51% DN Việt Nam có phụ nữ trong cơ cấu chủ sở hữu, cao hơn so với các quốc gia khác. Tuy nhiên, những DN do phụ nữ làm chủ đa số ở cấp thấp nhất của chuỗi cung ứng trong nhiều ngành và gặp khó khăn trong việc đáp ứng yêu cầu mua sắm của các công ty lớn.
Theo ông Nguyễn Quang Vinh - Phó Chủ tịch VCCI, đa số các DN do phụ nữ làm chủ là DN có quy mô nhỏ, gặp khó khăn về vốn, công nghệ, quản trị, nên việc tham gia vào các chuỗi cung ứng toàn cầu là vô cùng khó khăn. Đó là lý do chỉ có khoảng 4% DN nhỏ và vừa do phụ nữ làm chủ được đánh giá là năng động và có thể tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Theo Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) Trần Duy Đông, hiện Việt Nam là một trong các thị trường doanh nhân nữ phát triển thuận lợi, mạng lưới DN nữ hoạt động hiệu quả nhất ASEAN. Tuy nhiên, hiện nay các DN do nữ làm chủ đa số có quy mô siêu nhỏ và nhỏ; số DN quy mô lớn, có năng lực dẫn dắt các chuỗi cung ứng còn ít. Nhiều DN gặp khó khăn trong tiếp cận các nguồn lực, sức cạnh tranh, hiệu quả hoạt động, năng lực kinh doanh, kỹ năng quản trị còn hạn chế. Bên cạnh đó, doanh nhân nữ vẫn phải đối diện với các thách thức, rào cản xuất phát từ một số định kiến xã hội và hủ tục truyền thống”.
Có chính sách hỗ trợ ưu tiên?
Với kinh nghiệm hỗ trợ DN nhỏ và vừa, bà Nguyễn Tùng Anh - Phòng DN nhỏ và vừa, Cục Phát triển DN (Bộ KTĐT) cho biết, Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ DN nhỏ và vừa, đặc biệt là chính sách hỗ trợ cho DN do nữ làm chủ, lao động nữ. Đơn cử như chính sách hỗ trợ hoạt động tư vấn tiếp cận thị trường, hỗ trợ DN có tài khoản trên sàn thương mại điện tử với mức hỗ trợ thấp nhất 50 triệu cao nhất hơn 200 triệu đồng. Về hoạt động hỗ trợ cho các doanh nhân nữ xây dựng hỗ trợ nâng cao năng lực cho DN, xây dựng và củng cố hệ sinh thái để vận hành cho DN, hỗ trợ nâng cao năng lực cho đội ngũ làm chính sách.
Theo bà Tùng Anh, các chính sách hỗ trợ về vốn không nhiều nhưng đây được xem là “bước đệm” để giúp các DN xây dựng định hướng trong sản xuất và phát triển.
Đưa ra giải pháp phát triển DN bền vững và thúc đẩy bình đẳng, ông Nguyễn Hoa Cương - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương cho rằng, để nắm được cơ hội, doanh nhân nữ phải chủ động tiếp cận, tìm hiểu các thông tin về chính sách, chương trình, dự án hỗ trợ phát triển; Tham gia đối thoại, thường xuyên phản ánh vướng mắc, khó khăn cần tháo gỡ cũng như nêu sáng kiến, ý tưởng đóng góp thông qua các bộ phận một cửa tại các sở, ngành địa phương. Chủ động, tích cực tham gia các mạng lưới hiệp hội, hội, câu lạc bộ doanh nhân nữ để học hỏi kiến thức kinh doanh và nghề nghiệp, hỗ trợ vốn, tiếp cận tín dụng, hỗ trợ giúp đỡ các doanh nghiệp khác.
Bà Trần Thu Thủy, thành viên Hội đồng quản trị Công ty cổ phần chứng khoán VPS cho rằng, sự phát triển của DN tác động rất lớn đến đời sống cũng như cơ hội thăng tiến của lao động nữ. Làm thế nào để DN do nữ làm chủ được tiếp cận chuỗi cung ứng không chỉ là mối quan tâm của DN mà là của toàn xã hội bởi hiện nay, DN nhỏ và vừa có vai trò rất lớn đối với nền kinh tế trong đó có DN do nữ làm chủ.
Dẫn chứng từ câu chuyện của công ty, bà Thủy cho hay, sự đa dạng giới, trao cơ hội công bằng cho lao động chính là giải pháp then chốt để nâng cao năng suất lao động cũng như xây dựng thương hiệu của mình trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Xét rộng ra ở cấp độ quốc gia, nếu chúng ta có những chính sách hỗ trợ DN do phụ nữ làm chủ thì đó chính là động lực để DN đó phát triển và hội nhập.