Thu phí trông xe không tiền mặt: Giảm ùn tắc, tránh ‘chặt chém’
Lâu nay, câu chuyện thu phí trông giữ xe quá cao, thậm chí “chặt chém” đã xảy ra tại nhiều điểm trông giữ xe. Để tránh điều này, mới đây Hà Nội đã thử áp dụng hình thức thu phí trông xe không tiền mặt, bước đầu có những tín hiệu tích cực.
Việc thí điểm thu phí trông xe không tiền mặt đang được áp dụng tại tuyến/điểm đỗ xe gồm: Bãi đỗ xe đường Trần Quang Khải (quận Hoàn Kiếm); Các điểm trông giữ xe ô tô (lòng đường) tại đường Phan Chu Trinh, đường Lý Thường Kiệt, đường Lý Thái Tổ (quận Hoàn Kiếm); Điểm trông giữ xe phố Nguyễn Thượng Hiền (quận Hai Bà Trưng) và Điểm trông giữ xe máy (trên hè) tại phố Phủ Doãn (quận Hoàn Kiếm).
Đơn vị được giao thực hiện là Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội.
Theo đó, đơn vị này thí điểm ứng dụng công nghệ RFID kết hợp AI và OCR trong quản lý, điều hành các bãi đỗ xe, điểm trông giữ ô tô và xe máy do công ty quản lý, góp phần xây dựng hệ thống giao thông thông minh, thành phố thông minh tại Hà Nội. Việc thí điểm này được thực hiện từ ngày 15/4 đến ngày 15/10.
Sau chưa đầy một tuần thí điểm, ghi nhận của phóng viên, việc thu phí không dùng tiền mặt tại các điểm trông giữ xe này được đa số các lái xe đồng tình, ủng hộ rất cao.
Thay vì lái xe phải trả tiền và phần lớn là quá giá quy định như trước, việc thu phí trông giữ không dùng tiền mặt đã tạo sự minh bạch, thuận tiện cho người dân cũng như cơ quan quản lý, phòng, chống thất thu thuế cũng như phòng ngừa không để xảy ra những điểm trông giữ xe tự phát, thu tiền “vô tội vạ” như ở một số nơi trong thời gian vừa qua.
Tuy nhiên, trong những ngày đầu thực hiện, việc thu phí giữ xe không dùng tiền mặt cũng gây ra một số khó khăn, lúng túng nhất định đối với chủ các phương tiên.
Cụ thể, tại bãi đỗ xe ô tô trên đường Trần Quang Khải rất nhiều lái xe gặp khó khăn. Thay vì các tài xế được đi thẳng và trừ tiền giống như các tuyến cao tốc thì họ vẫn phải dừng lại và quét mã QR code để thanh toán bằng tài khoản. Sau đó, nhân viên bãi xe sẽ mở trạm barie cho tài xế di chuyển qua.
Còn đối với điểm đỗ lòng đường, sử dụng công nghệ RFID (nhận diện thẻ Etag định danh gắn trên phương tiện) và công nghệ OCR nhận dạng biển số từ ảnh chụp phương tiện. Tuy vậy, việc thu phí không tiền mặt này cũng gây không ít khó khăn đối với những người cao tuổi, không sử dụng tài khoản, không sử dụng điện thoại thông minh, hoặc điện thoại không có mạng internet...
Theo lý giải của đại diện Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội, việc xe không thể đi thẳng là do hiện nay thu phí tự động không dừng mới chỉ được áp dụng tại các trạm thu phí, sân bay. Còn thu phí trông giữ xe vẫn chưa thể thực hiện được.
Đối với những trường hợp người cao tuổi hoặc vẫn quen sử dụng tiền mặt, ông Trần Ngọc Kiên - Giám đốc Dự án thu phí tự động điểm trông giữ VETC, cho biết, nhiều người dân không dùng điện thoại thông minh, không mang điện thoại, không có mạng... đơn vị bố trí nhân lực túc trực tại điểm trông giữ, thu tiền mặt và tư vấn, hướng dẫn người dân không dùng tiền mặt và tiến tới liên kết các ví điện tử để việc trông giữ được thuận tiện hơn.
Việc thu phí không dùng tiền mặt tại các điểm trông giữ xe bên cạnh giảm ùn tắc, loại dần hành vi “chặt chém” còn là tiền đề xây dựng nên bản đồ số thông minh về các bãi trông giữ xe trên toàn thành phố, giúp các lái xe dễ dàng tìm được điểm đỗ trong thời gian ngắn nhất, giảm mật độ, lưu lượng phương tiện đi lại trên đường.
Không chỉ vậy, trên cơ sở những dữ liệu về phương tiện ở các bãi trông giữ xe sẽ giúp TP Hà Nội cũng như cơ quan chức năng trong công tác quy hoạch mạng lưới giao thông tĩnh, quy hoạch đô thị, phát triển hệ thống giao thông ngầm, giao thông trên cao.
Ông Nguyễn Đức Vinh - Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội cho biết, việc áp dụng công nghệ vào trông giữ phương tiện sẽ hình thành thói quen cho khách hàng hạn chế sử dụng tiền mặt, tiết kiệm thời gian, minh bạch trong công tác tính toán thời gian trông giữ phương tiện.
Giới chuyên gia giao thông cũng đánh giá đây là giải pháp tích cực nhằm xóa bỏ những bãi trông xe “chặt chém” như báo chí đã nhiều lần lên tiếng, đồng thời cho rằng người dân cần “thích ứng”, và thay đổi thói quen.
Chuyên gia giao thông Ngô Minh Thủy cho rằng, việc mới thí điểm ở 7 nơi là khá khiêm tốn. “Hà Nội cần mở rộng thí điểm ở ít nhất 50 điểm trông xe khu trung tâm thành phố để người dân làm quen và thích ứng, sau đó tiến hành điều chỉnh, rút kinh nghiệm”, ông Thủy nêu quan điểm.
Trong khi đó, bà Trương Kiều Anh - Phó trưởng phòng Phát triển công nghệ giao thông vận tải (Sở Giao thông vận tải Hà Nội), cho biết Sở sẽ tiếp thu ý kiến phản hồi trong thời gian thí điểm để hoàn thiện giải pháp. Sở đề nghị các đơn vị liên quan hạn chế cấp mới giấy phép sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố để trông giữ xe cho các tổ chức, cá nhân chưa áp dụng công nghệ thanh toán không dùng tiền mặt.