Đập ngăn mặn xuống cấp: Hơn 400ha đất sản xuất có nguy cơ bị ảnh hưởng

Đập ngăn mặn Vĩnh Phước được xây dựng năm 1992, đến năm 1998 được sửa chữa khắc phục tràn, năm 2013 được nâng cấp, sửa chữa phần cửa cống. Sau hơn 20 năm đưa vào sử dụng, công trình này đã xuống cấp nghiêm trọng, nhiều hạng mục bị hư hỏng không sử dụng được, năng lực tưới tiêu của công trình chỉ đáp ứng được một phần nhỏ so với công suất thiết kế. Do bị hư hỏng, nên công trình không thể thực hiện được nhiệm vụ ngăn mặn, giữ ngọt và trong mùa khô năm 2024, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến công tác tạo nguồn cấp nước tưới vụ Hè Thu, cấp nước sinh hoạt cho nhà máy nước Tân Lương - nơi đang cung cấp nước sạch cho TP Đông Hà.

Ông Võ Ngọc Lâm - Cụm trưởng Cụm Thủy nông Ái Tử (đơn vị quản lý công trình thuộc Xí nghiệp Thủy lợi Gio Cam Hà, Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình Thủy lợi Quảng Trị) cho biết, trong quá trình đi kiểm tra công trình đập ngăn mặn Vĩnh Phước, tổ công tác phát hiện công trình bị xuống cấp, hư hỏng nặng sau mùa mưa lũ năm 2023. Cụ thể, thân đập bị xói rỗng tạo hàm ếch, các tấm bê tông ở thân và mái taluy của công trình này bị nâng lên hoặc hạ xuống so với hiện trạng ban đầu, nứt gãy… khiến nước ở hai phía thượng và hạ nguồn sông Vĩnh Phước bị rò rỉ.

Theo ông Lâm, với thực trạng trên, vào cao điểm mùa khô (tháng 7 - 8 hàng năm), nguy cơ nước mặn rò rỉ qua con đập này và xâm nhập lên phía thượng nguồn sông Vĩnh Phước là rất cao, có khả năng gây ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp tại 450ha đất ở khu vực lân cận, cũng như khoảng 70% hộ dân tại TP Đông Hà (tỉnh Quảng Trị) đang sử dụng nguồn nước sạch lấy từ con sông này.

Ông Lê Văn Trường - Chủ tịch Hội đồng thành viên, Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình Thủy lợi Quảng Trị xác nhận thực trạng trên và cho biết, tình trạng xuống cấp, hư hỏng tại đập ngăn mặn Vĩnh Phước đã ghi nhận từ nhiều năm trước. Công ty đã báo cáo sự việc đến UBND tỉnh Quảng Trị và các sở, ngành liên quan để có biện pháp xử lý. Hiện nay, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tỉnh Quảng Trị được giao chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tại địa phương tiến hành kiểm tra, khảo sát và đề xuất UBND tỉnh có phương án xử lý.

Theo ông Lê Quang Lam - Chi Cục trưởng Chi cục Thủy lợi và phòng, chống thiên tai, Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị, ngày 25/4, Sở đã có báo cáo gửi UBND tỉnh Quảng Trị về tình hình hư hỏng đập ngăn mặn Vĩnh Phước. Đồng thời đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo xử lý vấn đề trên theo 2 hướng. Trong đó, để đảm bảo ổn định, an toàn, đáp ứng nhiệm vụ công trình và kịp thời phục vụ vụ Hè Thu năm nay, Sở NNPTNT đề nghị, UBND tỉnh Quảng Trị ưu tiên bố trí kinh phí (ước tính hơn 1,4 tỷ đồng) để khắc phục, sửa chữa hạng mục công trình trên, hoàn thành trước mùa mưa lũ năm 2024.

Về lâu dài, Sở NNPTNT đề nghị, UBND tỉnh Quảng Trị giao Công ty TNHH MTV quản lý khai thác công trình Thủy lợi Quảng Trị mời các chuyên gia có chuyên môn kiểm tra, đánh giá chất lượng và các trang thiết bị chuyên dùng để có thể xác định chính xác mức độ xuống cấp, lập đầy đủ hồ sơ theo quy định, đề xuất giải pháp nâng cấp, sửa chữa đảm bảo an toàn công trình, báo cáo Sở NNPTNT xem xét, trình UBND tỉnh để xin bố trí kinh phí thực hiện.

Nghĩa Văn