Lập lại trật tự đất ở Phú Quốc
TP Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang) đang siết chặt quản lý trật tự xây dựng và lấn chiếm đất rừng sau thời gian dài để tình trạng này diễn biến phức tạp.
Nhiều vụ việc được xử lý
Thời gian qua, nhiều dự án được đầu tư và giá đất tại Phú Quốc biến động bất thường. Tình trạng lấn chiếm đất rừng, đất quy hoạch diễn ra dưới nhiều hình thức, gây khó khăn trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và quản lý đất đai đối với địa phương.
Tháng 6/2022, UBND tỉnh Kiên Giang đã thành lập Tổ công tác đặc biệt kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vực đất đai, lâm nghiệp và xây dựng trên địa bàn TP Phú Quốc. Qua đó, phát hiện 1.744 vụ vi phạm với diện tích 685ha (đất Nhà nước quản lý và đất rừng). Trong đó, xử lý hành chính 1.020 vụ, xử lý hình sự 15 vụ, 23 đối tượng, chưa xử lý 709 vụ. Cơ quan chức năng cũng đã thu hồi 198,6ha đất bị lấn chiếm (đất Nhà nước quản lý: 85.75ha; đất rừng phòng hộ: 11,88ha; đất rừng đặc dụng: 100,97ha).
Mới đây nhất, tháng 4/2024, Cơ quan CSĐT Công an TP Phú Quốc đã khởi tố vụ án, khởi tố 3 bị can thuộc Công ty TNHH tư vấn đầu tư và phát triển LHĐ (ở phường Dương Đông, Phú Quốc), đã phân hàng nghìn lô đất, nền tại xã Cửa Cạn, Cửa Dương lừa đảo bán cho nhiều người, thu lợi bất chính.
Thông tin từ cơ quan chức năng cho biết, Lê Minh Điệp (33 tuổi) cùng Đặng Văn Hùng (43 tuổi) và Đặng Văn Lĩnh (38 tuổi) mở Công ty TNHH tư vấn đầu tư và phát triển LHĐ (nghề môi giới, tư vấn kinh doanh bất động sản). Công ty do Điệp làm giám đốc, còn Lĩnh, Hùng là thành viên. Từ năm 2021 đến năm 2022, Điệp cùng với Lĩnh và Hùng tiến hành đặt cọc mua đất hoặc mua các thửa đất của nhiều người dân tại ấp Cây Thông Trong, xã Cửa Dương và ấp 3, xã Cửa Cạn. Ngoài ra, các đối tượng còn lấn chiếm thêm phần đất suối, đất rừng đặc dụng bên ngoài. Sau đó, các đối tượng đã tự san lấp mặt bằng, làm đường bê tông, cắm cột điện, kéo đường điện... trái phép trên các thửa đất, rồi tiến hành thuê người làm bản vẽ sơ đồ phân lô trên giấy, tự đặt tên là Dự án Khu dân cư K8, Dự án Khu dân cư Cửa Cạn (đều là dự án ma, không có thật)...
Sau đó, các đối tượng quảng cáo, chào bán các lô nền đất cho khách hàng với hình thức mua bán là lập vi bằng của các Văn phòng thừa phát lại tại Phú Quốc nhằm thu lợi bất chính. Thời điểm phân lô bán các nền đất cho khách hàng, các thửa đất đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng là đất trồng cây lâu năm hoặc đất chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, là đất suối, đất rừng đặc dụng do Nhà nước và Vườn quốc gia phú Quốc quản lý.
Các đối tượng đã phân lô bán nền cho hàng trăm khách hàng với số tiền chiếm đoạt lên đến hàng trăm tỷ đồng. Trong đó điển hình là Khu đất phân lô bán nền tại ấp 3, xã Cửa Cạn (tự đặt tên là dự án Khu Dân cư Cửa Cạn). Các đối tượng đã phân thành 3 khu với hơn 1.950 nền, bán được số tiền hơn 250 tỷ đồng.
Tiếp tục mở rộng điều tra vụ án ngày 27/4, Công an TP Phú Quốc bắt khẩn cấp ông Du Việt Thanh - nguyên Chủ tịch UBND xã Cửa Cạn vì có hành vi nhận hối lộ 1 xe ôtô và hơn 5 tỷ đồng, để làm ngơ cho Lĩnh, Điệp, Hùng phân lô, bán nền trái phép ở xã Cửa Cạn.
Tiếp đó, Đoàn Thanh Tuấn - cán bộ địa chính xã Cửa Dương đến Công an đầu thú, khai nhận hối lộ 50 triệu đồng. Nguyễn Tuấn Anh - cựu Đội trưởng Đội quản lý bảo vệ rừng Bãi Dài; Hoàng Minh Tuấn - cựu Đội trưởng Đội quản lý bảo vệ rừng Cửa Cạn và Ngô Thanh Tân - cựu Đội trưởng Đội quản lý bảo vệ rừng Bến Tràm cũng đến Công an đầu thú và nộp lại tổng số tiền gần 180 triệu đồng.
Đến ngày 15/5, Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND xã Cửa Dương Trần Văn Việt đầu thú, khai đã nhận số tiền 2 tỷ đồng, 2 cây tùng la hán trị giá 500 triệu đồng để làm ngơ cho nhóm đối tượng phân lô, bán nền trái phép.
Trách nhiệm của người đứng đầu phường/xã
Ông Lê Quốc Anh - Bí thư Thành ủy Phú Quốc cho biết, việc xác minh xử lý vi phạm lĩnh vực đất đai, lâm nghiệp gặp không ít khó khăn về xác định nguồn gốc đất, thời gian sử dụng, chủ thể quản lý, ranh giới, tranh chấp… nên một số vụ vi phạm phức tạp kéo dài, mất nhiều thời gian trong thu thập tài liệu, chứng cứ xác minh tình tiết để xử lý vi phạm đúng quy định.
Cũng theo ông Lê Quốc Anh, Ban Thường vụ Thành ủy Phú Quốc yêu cầu UBND thành phố chỉ đạo cơ quan chuyên môn và UBND các xã, phường rà soát việc quản lý, sử dụng đất đai theo chức năng, nhiệm vụ và quản lý địa giới hành chính về đất đai của địa phương. Đồng thời thực hiện nghiêm Công văn 197 ngày 23/1/2024 của UBND tỉnh Kiên Giang về việc triển khai lập Kế hoạch sử dụng đất năm 2025 cấp huyện làm căn cứ giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất, đấu giá quyền sử dụng đất, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của thành phố.
Ban Thường vụ Thành ủy Phú Quốc yêu cầu Vườn quốc gia Phú Quốc quản lý chặt chẽ diện tích đất, rừng và đất quy hoạch đất rừng đặc dụng (84 vị trí) đã được UBND tỉnh Kiên Giang giao cho Vườn quốc gia Phú Quốc quản lý theo Quyết định số 794 ngày 25/3/2022 và các diện tích thuộc rừng phòng hộ, theo chức năng, nhiệm vụ về quản lý, bảo vệ và phát triển rừng đạt hiệu quả, đúng quy định của pháp luật. Yêu cầu UBND các xã, phường tăng cường công tác quản lý nhà nước về lâm nghiệp, quản lý đất đai theo địa giới hành chính, nâng cao vai trò trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo điều hành; Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật bằng nhiều hình thức đến các tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong thực hiện các quy định về quản lý, bảo vệ rừng, quản lý đất đai trên địa bàn. Tiếp tục phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan thực hiện xử lý vi phạm về lấn, chiếm đất rừng, đất nhà nước quản lý, đất dự án theo quy định của pháp luật không để kéo dài thời gian cho các đối tượng tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm.
“Bí thư, Chủ tịch UBND cấp xã/phường chịu trách nhiệm trước Thành ủy, UBND thành phố nếu để xảy ra phá rừng, lấn, chiếm rừng trên diện rộng và gây thiệt hại lớn về rừng thuộc phạm vi quản lý. Khi phát hiện mới vi phạm, như: Xây dựng nhà, công trình kiến trúc, trồng cây trái phép… trên diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, Vườn quốc gia Phú Quốc phối hợp với UBND các xã, phường, Hạt Kiểm lâm TP Phú Quốc, các cơ quan có liên quan kịp thời xử lý ngay, không để kéo dài thời gian cho các đối tượng tiếp tục thực hiện hành vi vi phạm” - ông Lê Quốc Anh nhấn mạnh.
Theo ông Lê Quốc Anh - Bí thư Thành ủy Phú Quốc, Ban Thường vụ Thành ủy Phú Quốc yêu cầu Công an thành phố tiếp tục phối hợp Vườn quốc gia, Hạt Kiểm lâm thành phố, Viện Kiểm sát nhân dân và UBND các xã, phường khẩn trương điều tra, xác minh, hoàn thành hồ sơ, khởi tố hình sự các vụ án hủy hoại rừng và các vụ cháy rừng xảy ra, để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.