Siết hoạt động kinh doanh cho thuê nhà trọ: Muộn còn hơn không!
Trước tình trạng nhiều vụ cháy nổ gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, nhiều ý kiến cho rằng cần phải siết lại điều kiện kinh doanh dịch vụ cho thuê nhà, không thể để tình trạng ai có nhà cũng có thể cho thuê, dẫn đến rủi ro.
Báo động đỏ
Khoảng 5 giờ 33 phút, ngày 30/5, tại nhà của một hộ dân ở số 7, tổ 1, phường Phú Lương, quận Hà Đông (Hà Nội) xảy ra vụ cháy. Nhận được tin báo, Công an TP Hà Nội lập tức điều động nhiều lượt xe chữa cháy, cùng cán bộ chiến sĩ xuống hiện trường vụ cháy. Sau khoảng ít phút triển khai đội hình chữa cháy, đám cháy cơ bản được khống chế. Bước đầu cơ quan công an xác định, khu vực xảy ra vụ hỏa hoạn chính là nhà dân kết hợp cho thuê trọ, có 3 tầng. Diện tích đám cháy 20m2 tại khu vực tầng 1.
May mắn vụ cháy không gây thiệt hại về người. Nguyên nhân vụ việc đang được điều tra.
Cũng liên quan tới việc nhà dân kết hợp cho thuê trọ, mới đây, rạng sáng ngày 24/5, xảy ra vụ hỏa hoạn tại địa chỉ số 1 ngõ 43/98/31, phố Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội. Vụ hỏa hoạn khiến 14 người thiệt mạng, 3 người khác bị thương phải nhập viện điều trị. Theo cơ quan chức năng, ngôi nhà xảy ra cháy là nhà ở gia đình, cho thuê để ở và sửa chữa xe điện. Với quy mô 10 phòng cho thuê và 2 phòng chủ nhà ở.
Trước đó, ngày 12/9/2023, cả nước bàng hoàng khi chứng kiến vụ cháy chung cư mini tại số nhà 37, ngách 29/70 phố Khương Hạ (phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, TP.Hà Nội) khiến 56 người tử vong, 37 người bị thương.
Các dữ liệu nói trên cho thấy, những vụ hỏa hoạn nhà cho thuê trọ với hậu quả đau lòng liên tiếp xảy đến. Vậy nhưng cũng trong thời gian qua, tình trạng cho thuê nhà trọ, xây dựng nhà trọ vẫn diễn ra tràn lan trên địa bàn Hà Nội. Như vụ việc xảy ra tại xã Kim Chung (huyện Hoài Đức, TP Hà Nội), thời điểm xây dựng 2022 – 2023, chủ đầu tư thông báo cho UBND xã Kim Chung, sẽ xây nhà cao 6 tầng, 1 tum. Tuy nhiên, do chưa khống chế chiều cao nên chủ đầu tư đã xây mỗi tầng có chiều cao từ 4,8m- 5m. Lợi dụng “kẽ hở” này, chủ đầu tư tiến hành chia đôi chiều cao mỗi tầng. Như thế, mỗi tầng đã chia thành 2, với chiều cao khoảng 2,4- 2,5m/tầng, thành ra tòa nhà cao tới 12 tầng, 1 tum. Công trình chung cư mini này có địa chỉ tại số 240 đường Lai Xá, xã Kim Chung. Chung cư mini 12 tầng, 1 tum này có diện tích 178m2, với trên 70 phòng hiện đang cho thuê.
Còn tại địa bàn huyện Thạch Thất, nơi có cơ sở đào tạo của Đại học quốc gia Hà Nội, Đại học FPT cùng Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, thì thị trường cũng như dịch vụ cho thuê nhà trọ diễn ra vô cùng sôi động. Kéo theo đó, tình trạng sai phạm trong việc xây dựng những khu nhà trọ cho thuê, không đủ điều kiện an toàn phòng, chống cháy nổ cũng rất nhức nhối.
Siết chặt để tránh hệ lụy
Luật sư Diệp Năng Bình – Trưởng Văn phòng Luật sư Tinh Thông Luật nêu quan điểm: nhiều vụ hỏa hoạn xảy ra thời gian qua, phần lớn bắt nguồn từ hệ thống cơ sở hạ tầng, xây dựng, giao thông thiếu đồng bộ, không tuân thủ kỹ thuật phòng cháy, chữa cháy. Như nhà nằm quá sâu trong ngõ nhỏ, phương tiện chữa cháy dập lửa tiếp cận khó khăn. Chưa kể tới ý thức phòng cháy chữa cháy, sự bất cẩn trong sinh hoạt, trong việc trong quản lý nguồn nhiệt… của một bộ phận người dân. Vẫn theo luật sư Diệp Năng Bình, để xử lý tình trạng mất an toàn phòng cháy chữa cháy, thì cần phải có chung tay của nhiều cơ quan chức năng, cũng như tiến hành rà soát tại những khu vực đông dân cư, nhiều cơ quan, trường học…
Trong khi đó, theo luật sư Nguyễn Văn Đồng, Văn phòng Luật sư Nhân Chính (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), gần đây trên cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM liên tiếp xảy ra các vụ cháy lớn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Đây là thực trạng đáng báo động về tình trạng vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy. Hiện ở những thành phố lớn, tình trạng chuyển đổi mục đích sử dụng nhà từ một chủ sử dụng sang nhiều chủ sử dụng, nhiều người sử dụng, kinh doanh, sản xuất hàng hoá - dịch vụ ngay tại nhà nhưng không có bất kỳ cơ quan quản lý nào kiểm tra, xử lý… Để đến khi hậu quả cháy nổ do kinh doanh tại nhà, trong khu dân cư, tất cả mới bàng hoàng, đau xót.
Theo luật sư Đồng, dù muộn còn hơn không, rất cần các cơ quan, ban, ngành, cùng thành phố tiến hành rà soát loại hình nhà ở riêng lẻ chuyển sang cho thuê trọ, chuyển sang kinh doanh tại nhà nhưng không có hệ thống phòng cháy chữa cháy, không có phương án thoát hiểm khi cháy nổ xảy ra… Nếu những nhà ở riêng lẻ này không đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy nhưng đang có quá nhiều người thuê ở tại đây, đang sản xuất hàng hoá dịch vụ kinh doanh tại nhà thì cần kiên quyết đóng cửa và yêu cầu dừng hoạt động cho thuê. Chỉ cho phép 1 chủ sử dụng và không kinh doanh cho thuê nhà trọ, không kinh doanh bán hàng tại nhà.
Nhiều người cũng cho rằng, cần khẩn trương xem xét, cũng như đưa dịch vụ cho thuê trọ vào lĩnh vực hoạt động kinh doanh có điều kiện. Từ đó, chỉ những cơ sở kinh doanh nào được cơ quan chức năng cấp phép đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, đủ điều kiện cho thuê trọ mới được phép mở cửa hoạt động đón khách thuê.
Bên cạnh đó, chính quyền các cấp cần mạnh tay hơn trong việc xử lý đối với những công trình, những cơ sở vi phạm trong lĩnh vực trật tự xây dựng, không đủ điều kiện phòng cháy chữa cháy mà vẫn cho khách thuê trọ. Cụ thể, sẽ tiến hành cắt điện, cắt nước, dừng hoạt động đối với những cơ sở, công trình vi phạm này.