Thị trường sách cho thiếu nhi: ‘Nội’ át ‘ngoại’
Từng có thời điểm, thị trường sách cho thiếu nhi tràn ngập những cuốn sách của tác giả nước ngoài, được dịch và xuất bản ở Việt Nam. Lúc ấy, những hồi chuông cảnh báo xu hướng sách “ngoại át nội” đã được gióng lên. Còn năm nay, quan sát thị trường sách cho thiếu nhi, có thể thấy những tín hiệu đáng mừng. Sách “nội” đã phong phú, tạo dấu ấn hơn sách “ngoại”.
Đa dạng và bắt mắt
Thị trường sách cho thiếu nhi đã rục rịch khởi động từ đầu tháng 5, khi học sinh chuẩn bị thi học kỳ 2 và sắp sửa tổng kết năm học. Tuy nhiên, vào tháng 6, khi học sinh chính thức bước vào kỳ nghỉ hè, thì thị trường sách thiếu nhi mới trở nên sôi động hơn.
Nhiều phụ huynh tranh thủ cho con đi chọn sách về đọc trong kỳ nghỉ hè. Một số đơn vị xuất bản cũng chính thức phát hành những tựa sách mới, hấp dẫn, đồng thời có những hội sách, hoặc tổ chức sự kiện giao lưu, trao đổi với tác giả quanh những sáng tác mới cho thiếu nhi.
Khảo sát của phóng viên tại nhiều hiệu sách lớn ở Hà Nội, hoặc trên phố sách Đinh Lễ (quận Hoàn Kiếm) vào dịp cuối tuần, nhiều phụ huynh đã lựa sách cho con hoặc cùng con tìm kiếm những đầu sách thiếu nhi mới.
Chị Ngô Thanh Hà (Tòa N2 - chung cư Trung Hòa Nhân Chính) cho biết, dù có thể mua sách online thông qua các trang web của đơn vị xuất bản hoặc đặt mua qua mạng xã hội nhưng chị vẫn tranh thủ ngày thứ bảy để đưa con đi lên phố chọn sách.
“Tôi muốn cho các cháu đến không gian của sách để trực tiếp chọn. Điều này vừa để các cháu có dịp đi thư giãn, vừa có trách nhiệm khi chọn lựa sách, và khi chọn lựa thì có trách nhiệm đọc”, chị Hà chia sẻ.
Nhận định về thị trường sách thiếu nhi năm nay, chị Thanh Hà cho rằng, có nhiều đầu sách mới, trình bày đẹp. “Đặc biệt, mảng sách văn học thiếu nhi năm nay có nhiều tác phẩm mới, do các tác giả trong nước viết chứ không ồ ạt sách dịch nước ngoài như mấy năm trước”, chị Hà chia sẻ thêm.
Từ phía các đơn vị xuất bản có nhiều năm gắn bó với sách thiếu nhi cũng cho thấy, mùa hè năm nay số đầu sách mới đã tăng lên. Bên cạnh đó, những chương trình khuyến khích, thúc đẩy văn hóa đọc trong thiếu nhi cũng được tăng lên. Đơn cử, Nhà xuất bản Kim Đồng ra mắt nhiều sách mới, phong phú đa dạng thể loại dành cho trẻ em và bạn đọc trẻ.
Cụ thể, mảng sách văn học thiếu nhi nổi bật với 9 tác phẩm mới vừa ra mắt độc giả, mở một thế giới đầy màu sắc: “Hải Âu đi tìm cha” (Nguyễn Thu Hằng), “Nết Na và Cù Nhây” (Yên Khương), “Cuộc phiêu lưu của Còng Gió Vân Xanh” (Lê Đức Dương), “Những đám mây ngoan” (Vũ Thị Huyền Trang), “Lạc khỏi ngân hà” (Yên Yên), “Cậu bé Bi Đất” (Bôn Đông Huân), “Bạn có thích làm mèo” (Đ.T. Hoài Thư) và 2 tập thơ: “Hạt bắp vỗ tay” (Nguyễn Thánh Ngã), “Chú dế đêm trăng” (Mai Quyên).
Đáng chú ý, bộ sách “Chuyện hay sử Việt” (10 cuốn) lần đầu phát hành, dẫn dắt bạn đọc đi ngược dòng thời gian, với những sự kiện hào hùng, câu chuyện về những nhân vật được ghi trong chính sử và cả các huyền tích, giai thoại lưu truyền trong dân gian.
Ngoài ra các em có thể tìm đến cuốn “Nghệ thuật Việt Nam” - “Vietnamese Art” với hai ấn bản song song tiếng Việt và tiếng Anh, để tìm hiểu giá trị và nét đẹp các tác phẩm nghệ thuật của Việt Nam. Qua những hình ảnh sống động với lời kể chi tiết, cùng các chỉ dẫn văn hóa, cuốn sách sẽ giúp bạn đọc làm quen với các loại hình nghệ thuật khác nhau của Việt Nam như hội họa, tranh in, điêu khắc, gốm, kiến trúc…
Bên cạnh đó, với mong muốn giới thiệu tới bạn đọc về những nghề cổ đã lưu danh sử sách, giúp các em thêm hiểu và trân trọng bề dày lịch sử văn hoá dân tộc, Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt 3 cuốn đầu tiên trong bộ sách “Vang danh nghề cổ” gồm: “Chạm bạc Đồng Xâm - Gìn giữ tinh hoa”, “Làng mộc Chàng Sơn - Nét chạm của thời gian”, “Nước mắm Phú Quốc - Vị ngon đảo ngọc”.
Với các em nhỏ yêu thích bóng đá, mê truyện tranh thì cuốn "Những cô gái kim cương" ghi lại con đường đến với bóng đá, cách vượt khó để chinh phục đam mê với môn thể thao vua, những chiến tích của bóng đá nữ Việt Nam trong thời gian qua, xứng đáng để tìm đọc.
Với những độc giả thích thơ, thì tập “Sài Gòn của em” (NXB Văn học) vừa ra mắt gồm những bài thơ chọn lọc của 50 nhà thơ sống ở TPHCM, là lựa chọn thú vị. Trong đó nhiều nhà thơ, nhà văn viết cho thiếu nhi quen thuộc, từng có mặt trong sách giáo khoa như: Cao Xuân Sơn, Nguyễn Nhật Ánh, Trần Quốc Toàn, Đặng Hấn, Trương Nam Hương… Nhiều bài thơ do chính tác giả tâm đắc chọn lọc suốt hàng chục năm gắn bó, viết cho thiếu nhi. Tuyển tập này do Hội Nhà văn TPHCM thực hiện, không chỉ nhân dịp Tết thiếu nhi, còn hướng tới 50 năm ngày thống nhất đất nước. Độc giả trẻ sẽ gặp lại các "thần đồng thơ" của thập niên 1970 qua “Mèo con đi học” của Phan Thị Vàng Anh, “Vì sao mèo rửa mặt?” của Khánh Chi… Sẽ gặp lại những cái nhìn tươi tắn, sâu sắc dành cho con trẻ của Nguyễn Ngọc Ký, Đặng Hấn, Nguyễn Nhật Ánh, Cao Xuân Sơn…
Nhiều hoạt động giao lưu, giới thiệu sách bổ ích
Không chỉ phát hành nhiều tựa sách mới, chào đón kỳ nghỉ hè của học sinh, nhiều đơn vị xuất bản, phát hành sách cũng tổ chức những hoạt động thú vị cho các em.
Điểm hẹn Góc đọc Cuối tuần tại 55 Quang Trung (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) với những sự kiện thú vị mỗi sáng thứ bảy hàng tuần là nơi được nhiều bậc phụ huynh và các em nhỏ hào hứng. Thời gian gần đây, những sự kiện đã được tổ chức như “Bước vào cuộc phiêu lưu của Dế Út cùng họa sĩ Linh Rab”, hay giao lưu ra mắt loạt sách thiếu nhi của nhà văn Áo nổi tiếng - Mira Lobe, giao lưu Quản lí tài chính cá nhân dành cho bạn trẻ: Khéo khôn với tiền - Tránh những ưu phiền… đã thu hút nhiều em nhỏ tham gia. Sáng 8/6, buổi giao lưu với tác giả Lê Trung Cường cùng tác phẩm “Mặt trời luôn bên tôi” cũng được nhiều thiếu nhi tham dự.
Sáng 15/6 tới, buổi giao lưu "Chuyện hay sử Việt - Những câu chuyện hào hùng về ngàn năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam" cùng tác giả Nguyễn Huy Thắng hay học cách trở thành những đứa trẻ hạnh phúc - Đọc sách “Những đứa trẻ hạnh phúc” (thứ bảy, 22/6), cười bể bụng với Paul Jenning - Đọc sách “Chuyện bí ẩn thường ngày” (thứ bảy, 29/6)… tiếp tục hứa hẹn mang tới cho các em nhỏ những trải nghiệm thú vị, giúp các em yêu thích đọc sách, hạn chế các thiết bị nghe nhìn, hay dành quá nhiều thời gian vào mạng xã hội.
Tại TPHCM, Hội sách Thiếu nhi TPHCM năm 2024 gồm nhiều chương trình giao lưu, giới thiệu sách, hoạt động văn nghệ, vui chơi, hứa hẹn là sân chơi chào hè thú vị. Trong 10 ngày hội sách, có gần 100 hoạt động song song diễn ra tại Đường sách Nguyễn Văn Bình và Đường sách TP Thủ Đức.
Trong đó, sáng 8/6 đã diễn ra cuộc giao lưu quanh cuốn “Mũ nồi xanh - Người đi gieo hạt hòa bình”. Đây là cuốn sách ảnh về những câu chuyện về người lính Việt Nam tham gia hoạt động giữ gìn hòa bình Liên hợp quốc, qua lời kể của người lính Mũ nồi xanh Nguyễn Sỹ Công do nhà báo Nam Kha chấp bút. Chọn lên đường và dấn thân, chàng quân nhân Việt Nam - Trung uý Nguyễn Sỹ Công đã truyền cảm hứng về hoà bình và hy vọng.
Cùng với sự đa dạng của các thể loại sách dành cho thiếu nhi, điều nổi bật của mùa sách năm nay đó là các cuốn sách đều được in ấn, trình bày bắt mắt. Nhiều cuốn sách thiếu nhi do các tác giả trong nước viết và vẽ không thua kém những đầu sách do nước ngoài sản xuất.
Giới chuyên gia xuất bản cũng thừa nhận, sự khởi sắc của sách thiếu nhi trong thời gian gần đây, đặc biệt ở mảng sách văn học cho thiếu nhi, là điều đáng ghi nhận. Có được điều đó, cần phải ghi nhận sự xuất hiện của một số giải thưởng văn học, qua đó là khuấy động phong trào và lôi cuốn được nhiều nhà văn, nhà thơ, tác giả yêu mến thiếu nhi viết sách cho các em…