Phát hiện mới về lối sống của người Denisovan đã tuyệt chủng

Các nhà khoa học đã nghiên cứu hơn 2.500 chiếc xương được tìm thấy bên trong Hang Baishiya Karst, nằm ở độ cao 3.280 mét so với mực nước biển. Họ đã sử dụng phân tích protein trên những di tích cổ xưa, đồng thời cũng khai quật và xác định xương sườn của một cá thể người Denisovan có niên đại 48.000-32.000 năm trước - hóa thạch Denisovan trẻ nhất từng được biết đến.

Hầu hết xương được xác định là của cừu xanh, còn được gọi là bharal, một loài dê vẫn được nhìn thấy trên những ngọn núi và vách đá dốc cao ở dãy Himalaya. Những mảnh xương còn lại đến từ tê giác len, bò yak, động vật có vú nhỏ như marmot, chim và thậm chí từ linh cẩu đốm, một loài động vật ăn thịt lớn thường rình mò trong khu vực được gọi là lưu vực Ganjia.

Các con vật bị giết để lấy thịt, dựa trên các vết cắt được tìm thấy trên nhiều loại xương khác nhau và có bằng chứng về hoạt động lấy tủy xương và lột da. Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy bốn công cụ được làm từ xương động vật, được tạo hình để sử dụng trong việc xử lý xác động vật.

Nhà nhân chủng học phân từ Đại học Copenhagen Frido Welker, người đứng đầu nghiên cứu được công bố vào ngày 3/7 trên tạp chí Nature, cho biết: “Đây là lần đầu tiên chúng tôi hiểu được hành vi sinh tồn của người Denisova và điều đó cho thấy, họ có khả năng cao trong việc tiếp cận và sử dụng nhiều loại tài nguyên động vật”.

Nhà khảo cổ học Dongju Zhang của Đại học Lan Châu ở Trung Quốc, một trong những người đứng đầu nghiên cứu, cho biết: “Hài cốt động vật đa dạng được tìm thấy trong hang Baishiya Karst cho thấy, địa điểm này cung cấp tài nguyên tốt hơn so với cao nguyên Tây Tạng cao hơn ở phía tây và cao nguyên hoàng thổ Trung Quốc ở phía bắc, đặc biệt là trong thời kỳ băng hà”.

Sự tồn tại của người Denisova vẫn chưa được biết đến cho đến năm 2010, khi các nhà nghiên cứu công bố phát hiện hài cốt của họ trong Hang Denisova ở Siberia, với bằng chứng di truyền cho thấy, họ là nhóm chị em với người Neanderthal, những người cổ xưa đã tuyệt chủng có thân hình mập mạp sống ở các vùng Á-Âu. Cả hai đều trải qua những tương tác đáng kể với Homo sapiens, trước khi biến mất ngay sau đó vì những lý do chưa được hiểu đầy đủ.

“Từ di truyền học, chúng tôi biết họ đã tách ra khỏi người Neanderthal khoảng 400.000 năm trước”, ông Welker nói.

Người Denisovan chỉ được biết đến từ các tàn tích răng và mảnh xương từ các hang động Baishiya Karst, Denisova và Hang Rắn hổ mang ở Lào, mặc dù sự tồn tại của họ ở 3 địa điểm xa xôi đó chứng tỏ sự phân tán về mặt địa lý rộng rãi.

Theo Giáo sự Zhang, sự hiện diện ở vĩ độ cao ở Siberia, độ cao trên cao nguyên Tây Tạng và vị trí cận nhiệt đới ở Lào cho thấy, người Denisovan có tính linh hoạt cao để thích nghi với các môi trường khác nhau.

Hàm dưới của một thiếu niên Denisovan được tìm thấy trước đây ở Baishiya Karst đã 160.000 năm tuổi. Các nhà nghiên cứu nghi ngờ người Denisovan đã có mặt ở đó từ 200.000 năm trước. Mảnh xương sườn mới được xác định cho thấy người Denisova vẫn tồn tại cách đây khoảng 48.000-32.000 năm.

"Chúng tôi không biết xương sườn là của người lớn hay trẻ em, cũng như giới tính của nó. Nhưng đây là lần đầu tiên một mẫu xương sườn được xác định là của người Denisovan. Những hài cốt trước đó đều là răng, sọ hoặc hàm dưới”, ông Welker nói.

Loài người Homo sapiens (tổ tiên của ngoài người ngày nay) không cư trú ở cao nguyên Tây Tạng cho đến khoảng 40.000 năm trước, xuất hiện lần đầu tiên ở châu Phi cách đây hơn 300.000 năm. Vậy chuyện gì đã xảy ra với người Denisovan?

"Chúng tôi biết rất ít về điều này. Dựa trên một số DNA của người Denisovan có trong bộ gen của một số người hiện đại đang sống ngày nay, chúng tôi biết rằng, người Denisova đã giao phối với người hiện đại. Nhưng khi nào, ở đâu và tại sao người Denisovan cuối cùng lại tuyệt chủng, thì chúng tôi không biết gì về điều đó”, ông Welker cho biết.

Mai Phương (theo Reuters)