Công khai, minh bạch trong đấu thầu mua gạo dự trữ quốc gia
Năm 2024, Tổng cục Dự trữ nhà nước (DTNN) được Thủ tướng Chính phủ giao chỉ tiêu mua 220.000 tấn gạo để tăng cường nguồn dự trữ quốc gia (DTQG), đáp ứng nhu cầu xuất cấp hỗ trợ, cứu trợ trong các trường hợp đột xuất, cấp bách xảy ra. Tổng cục DTNN đã triển khai đồng bộ các quy trình đấu thầu theo đúng quy định của pháp luật, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác đấu thầu mua gạo DTQG. Đồng thời, chỉ đạo 22 Cục DTNN khu vực thống nhất việc lựa chọn nhà thầu mua gạo DTQG trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia. Toàn bộ chỉ tiêu mua 220.000 tấn gạo nhập kho năm 2024 được phân chia thành 196 gói thầu. Kết quả tổ chức đấu thầu đợt 1 (mở thầu ngày 8/5/2024) có 31 nhà thầu tham dự thầu và đã có 22 nhà thầu trúng thầu cung cấp 114.700 tấn/220.000 tấn (đạt 52% kế hoạch). Số gạo còn lại, Tổng cục DTNN đã giao các Cục DTNN khu vực tiếp tục tổ chức mua đợt 2 (mở thầu ngày 1/7/2024).
Trong công tác tổ chức mua gạo nhập kho DTQG thì tất cả các thông tin trong lựa chọn nhà thầu đều được các Cục DTNN khu vực công khai trên mạng; các nhà thầu tham dự, quan tâm đến các gói thầu cung cấp gạo DTQG đều được tiếp cận thông tin như nhau trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, từ đó tất cả các nhà thầu có nhu cầu tham dự đều có cơ hội tiếp cận thông tin mời thầu nhanh chóng, chính xác như nhau, tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng cho tất cả nhà thầu. Việc các nhà thầu tham dự thầu có giá chào cao hơn, thấp hơn hoặc bằng giá gói thầu hoàn toàn do tính toán của các nhà thầu để có thể cạnh tranh với các nhà thầu khác khi xác định tham dự các gói thầu.
Bên cạnh đó, đấu thầu trên Hệ thống mạng đấu thầu quốc gia còn giúp đảm bảo tính công khai, minh bạch. Tất cả các thông tin về việc đăng hồ sơ dự thầu, danh sách xếp hạng nhà thầu, kết quả lựa chọn nhà thầu và lý do nhà thầu không được lựa chọn đều được đăng tải công khai trên Hệ thống để các nhà thầu được biết và có quyền kiến nghị khi nhận thấy quyền, lợi ích của mình bị ảnh hưởng.
Tiêu chuẩn gạo mua nhập kho DTQG được quy định tại Thông tư số 78 ngày 12/11/2019 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với gạo dự trữ quốc gia. Đồng thời, khi gạo nhập kho DTQG, nhà thầu phải xuất trình Giấy xác nhận đảm bảo đủ tiêu chuẩn chất lượng DTQG do các đơn vị có chức năng chứng nhận cho lô gạo nhập kho DTQG (cấp chứng thư giám định chất lượng gạo).
Hiện nay, Tổng cục DTNN đã phân cấp cho các Cục DTNN khu vực làm chủ đầu tư, bên mời thầu để tổ chức lựa chọn nhà thầu, ký kết thực hiện hợp đồng mua gạo nhập kho DTQG với các nhà thầu. Theo đó, toàn bộ công tác giao, nhận, kiểm tra chất lượng gạo, xử lý vi phạm hợp đồng được các đơn vị thực hiện theo quy định của hợp đồng đã ký, trường hợp các nhà thầu vi phạm hợp đồng sẽ bị xử lý theo các điều khoản ghi trên hợp đồng, đồng thời việc xử lý sẽ được công khai trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo quy định. Tổng cục DTNN cũng đã thành lập các đoàn kiểm tra trong quá trình nhập và phúc tra công tác quản lý chất lượng gạo khi kết thúc nhập kho; bảo đảm nguyên tắc công tác đấu thầu tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật về đấu thầu; gạo mua nhập kho DTQG bảo đảm tiêu chuẩn chất lượng gạo nhập kho DTQG.