Làm gì để tránh mắc bệnh từ loại virus nguy hiểm?
Gần đây xuất hiện một số ca nguy kịch do nhiễm vi khuẩn ăn thịt người (bệnh Whitmore) phải nhập viện. Bệnh Whitmore có biểu hiện lâm sàng đa dạng và không điển hình, dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác.
Theo thông tin từ Bệnh viện (BV) trung ương Quân đội 108 về ca bệnh mới nhập viện điều trị, đó là nam bệnh nhân (64 tuổi, ở huyện Giao Thủy, Nam Định) được đưa đến Khoa Hồi sức nội khoa và chống độc của BV trong tình trạng sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng. Tại thời điểm nhập viện, bệnh nhân bị nhiễm trùng cẳng bàn chân lan nhanh sau khi có vết thương hở do tiếp xúc với nước trong khi làm ruộng.
Người nhà bệnh nhân cho biết, chỉ vài giờ sau buổi làm đồng trở về nhà, tổn thương ở vùng bàn chân quanh vết thương hở của bệnh nhân lan nhanh lên cẳng chân và đùi trái. Bệnh nhân bị đau buốt nhiều, xuất hiện phỏng nước, thâm tím vùng da tổn thương, rối loạn cảm giác. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị viêm cân mạc hoại tử gây nhiễm trùng nhiễm độc nặng.
BS Nguyễn Thị Huyền Trang - Khoa Hồi sức nội khoa và chống độc, Trung tâm Hồi sức tích cực của BV thông tin, ngay khi nhập viện, bệnh nhân được thở máy, lọc máu, rạch mở rộng vùng da, cân tổn thương, cấy dịch vết thương, cấy máu. Kết quả cấy máu của bệnh nhân dương tính với vi khuẩn Vibrio vulnificus - một loại vi khuẩn gram âm, được xem là một trong những “vi khuẩn ăn thịt” nguy hiểm. Vi khuẩn Vibrio vulnificus thường được tìm thấy trong môi trường nước mặn, nước lợ ven biển nhiệt đới và cận nhiệt đới với nhiệt độ nước trên 20 độ C.
Theo BS Trang, mọi người có thể nhiễm vi khuẩn này khi tiếp xúc vùng đất, nước có vi khuẩn, trong khi vùng tiếp xúc có vết thương hở. Đặc biệt, người bệnh cũng có nguy cơ nhiễm khuẩn Vibrio vulnificus do ăn các thực phẩm chứa vi khuẩn như hàu sống. Đối tượng dễ nhiễm khuẩn là người có bệnh mạn tính, suy giảm miễn dịch, bệnh tiểu đường. Khi nhiễm vi khuẩn ăn thịt sẽ xuất hiện các biểu hiện sưng đỏ và đau, phỏng nước hoặc viêm mủ, hoại tử da lan nhanh trong vài giờ, vài ngày, kèm theo các triệu chứng nhiễm trùng nhiễm độc toàn thân, sốc, tụt huyết áp, suy tạng, hôn mê và tử vong.
Trước đó, một bệnh nhân nam 60 tuổi (ở huyện Chí Linh, Hải Dương) có tiền sử đái tháo đường nặng. Trước khi vào viện 2 tuần, bệnh nhân ho nhiều, sốt rét run (40 độ C) kèm đau vùng cơ thắt lưng. Bệnh nhân đã đến 2 cơ sở y tế khám và điều trị nhưng không đỡ, không tìm được căn nguyên sốt. Khi đến BV Bệnh nhiệt đới trung ương để điều trị đau cơ vùng thắt lưng và khớp vai phải tăng dần, kèm sốt cao không rõ nguyên nhân, mệt mỏi nhiều, kết quả cấy máu cho ra kết quả là mắc bệnh Whitmore, hay được gọi là “vi khuẩn ăn thịt người”.
Sau một thời gian dài điều trị tại BV Bệnh nhiệt đới trung ương, nam bệnh nhân đã khỏi bệnh nhưng vẫn đang phải điều trị bệnh nền tại BV Bệnh nhiệt đới Hải Dương. Thời điểm hiện tại, sức khoẻ bệnh nhân này đã cơ bản phục hồi, da dẻ hồng hào và tăng cân hơn so với thời điểm mắc bệnh. Bệnh nhân đã có thể đi lại, giao tiếp, ăn uống, ngủ nghỉ bình thường.
BS Phạm Thanh Bình - Trưởng khoa Cấp cứu - hồi sức tích cực và chống độc BV Bệnh nhiệt đới Hải Dương cho biết bệnh nhân vẫn phải duy trì uống thuốc dự phòng, theo dõi tái phát theo phác đồ của BV Bệnh nhiệt đới trung ương. Ngoài ra, bệnh nhân này đang phải kết hợp điều trị đái tháo đường, lao phổi và viêm gan C.
BS Nguyễn Hồng Long - Phó Trưởng khoa Nhiễm khuẩn tổng hợp, BV Bệnh nhiệt đới trung ương, cho biết bệnh Whitmore có biểu hiện lâm sàng đa dạng và không điển hình, dễ bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác. Bệnh có thể diễn biến cấp tính, nhiễm trùng máu nặng, nguy kịch, tử vong, hoặc có thể gặp nhiễm trùng mãn tính, nhiễm trùng ẩn, kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm. Khi nuôi cấy bệnh phẩm để chẩn đoán, vi khuẩn thường mọc chậm và tỉ lệ mọc cũng không cao, làm cho việc chẩn đoán căn nguyên càng thêm khó.
Hiện bệnh này chưa có vaccine phòng bệnh và dễ tái phát. Để chủ động phòng bệnh Whitmore, người dân cần thực hiện các biện pháp như hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bẩn, đặc biệt tại những nơi bị ô nhiễm nặng. Không tắm gội, bơi, ngụp lặn ở các ao, hồ, sông tại/gần nơi bị ô nhiễm. Sử dụng đồ bảo hộ lao động (giày, ủng, găng tay…) đối với những người thường xuyên làm việc ngoài trời, tiếp xúc với đất, bùn và nước bẩn. Thường xuyên rửa tay với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi đi làm ruộng…
Theo BS Nguyễn Thị Huyền Trang - Bệnh viện trung ương Quân đội 108, để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm loại “vi khuẩn ăn thịt người”, cần tránh ăn hải sản sống, tránh tiếp xúc vết thương hở với nước biển, nước lợ hoặc hải sản sống, đặc biệt là các loại có vỏ, cẩn thận hơn đối với người cơ địa suy giảm miễn dịch, tiểu đường, bệnh mạn tính. Rửa vết thương bằng xà phòng và nước sạch nếu có tiếp xúc với nước biển, đến ngay cơ sở y tế nếu có bất kì triệu chứng sưng đau, phỏng nước nào ở vùng da tổn thương sau khi tiếp xúc với môi trường có nguy cơ.