Giao thông

Đề xuất mở rộng dịch vụ thu phí điện tử sân bay, cảng biển, đăng kiểm

Lê Khánh 05/08/2024 11:04

Bộ GTVT đề xuất mở rộng việc sử dụng tài khoản ETC để thanh toán phí tại các cảng hàng không, cảng biển, bãi trông giữ xe, phí kiểm định ô tô…

Cấp thiết mở rộng thu phí điện tử

Bộ GTVT đang lấy ý kiến các bộ, ban, ngành về dự thảo Nghị định thanh toán điện tử giao thông đường bộ, trong đó đề xuất mở rộng dịch vụ trung gian thanh toán trên nền tảng hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) đã đầu tư như: thu phí tại các cảng hàng không, thu phí cảng biển, thu phí bãi đỗ xe, thu phí điểm đỗ xe lòng đường, phí kiểm định…

"Hình thức thu phí ETC được triển khai từ năm 2014, đến nay hệ thống thu phí ETC trên toàn quốc đã hoàn thành lắp đặt, đưa vào hoạt động đồng bộ, đáp ứng tiến độ, chất lượng theo yêu cầu. Hiện đã có trên 5,6 triệu phương tiện dán thẻ tham gia dịch vụ ETC", lãnh đạo Bộ GTVT nhấn mạnh.

image.daidoanket.vn-images-upload-lekhanh-10032022-_9b18a5047f37bf69e626.jpg
Việc mở rộng thêm các dịch vụ mới trên nền tảng của hệ thống thu phí điện tử không dừng sẽ mang lại nhiều lợi ích xã hội, thuận tiện cho người sử dụng. Ảnh minh họa.

Hiện nay, các trạm thu phí đường bộ trên tuyến quốc lộ đã áp dụng ETC tại làn thu phí, chỉ duy trì 1 làn thu phí hỗn hợp/chiều xe chạy. Tại các tuyến cao tốc tổ chức thu phí ETC hoàn toàn.

Theo thống kê, tất cả 162 trạm thu phí trên toàn quốc, trong đó có 72 trạm thu phí do Bộ GTVT quản lý; 61 trạm thu phí do địa phương quản lý và 29 trạm thu phí do Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam quản lý đều đủ điều kiện triển khai ETC và đã lắp đặt hoàn thiện 925 làn thu phí.

Đến thời điểm này dịch vụ thu phí ETC đã trở thành quen thuộc đối với chủ các phương tiện tham gia giao thông thể hiện ở số lượng các phương tiện dán thẻ, mở tài khoản thu phí tham gia dịch vụ đạt trên 96% tổng số lượng phương tiện trên cả nước (trên 5,6 triệu phương tiện đã dán thẻ tham gia dịch vụ), số lượng giao dịch thông qua hệ thống thu phí ETC chiếm tới 95% tổng số giao dịch qua các trạm thu phí trên toàn quốc). Kể từ khi triển khai đến nay đã có trên 1 tỷ lượt xe giao dịch thông qua hệ thống thu phí ETC.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Duy Lâm, Quyết định 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ, hệ thống thu phí ETC mới chỉ phục vụ việc thanh toán phí dịch vụ sử dụng đường bộ nên chưa tạo được sự thuận lợi tối đa cho người sử dụng, chưa phát huy được hết hiệu quả của tài khoản giao thông và hiệu quả đầu tư của hệ thống.

"Việc mở rộng thêm dịch vụ mới trên nền tảng của hệ thống thu phí ETC sẽ mang lại nhiều lợi ích xã hội, thuận tiện cho người sử dụng dịch vụ và hiệu quả đầu tư của các dự án thu phí điện tử không dừng", Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm nhìn nhận.

Vẫn còn nhiều vướng mắc

Theo lãnh đạo Bộ GTVT, để có thể triển khai mở rộng các dịch vụ khác trên nền tảng hệ thống thu phí ETC cần điều chỉnh Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg làm cơ sở tổ chức triển khai thực hiện để bổ sung các dịch vụ tăng thêm vào phạm vi dự án. Trường hợp mở rộng dịch vụ thanh toán cần thiết phải có tham gia quản lý của Ngân hàng Nhà nước tương tự như các hình thức thanh toán điện tử khác.

Tuy nhiên, phía Bộ GTVT cho rằng Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg là văn bản quy phạm pháp luật không quy định chi tiết Luật. Do đó, Ngày 27/6/2024, tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Đường bộ, trong đó điều 43 quy định về Thanh toán điện tử giao thông đường bộ, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/10/2024 nêu rõ: "Thanh toán điện tử giao thông đường bộ là việc thanh toán các loại phí, giá, tiền dịch vụ liên quan đến hoạt động giao thông của phương tiện giao thông đường bộ thông qua tài khoản giao thông".

baogiaothong.mediacdn.vn-603483875699699712-2024-6-21-_21e81fff-51ba-445f-ae9f-a5402d042b42-1718965802187570529098.jpeg
Thu phí trông giữ phương tiện không dùng tiền mặt tại Hà Nội.

"Nếu quy định nhà cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử trên cơ sở giữ nguyên quy định về nhà cung cấp dịch vụ thu phí thì sẽ không phù hợp với sự mở rộng dịch vụ trên nền tảng hệ thống thu phí ETC,” Thứ trưởng Lâm phân tích.

Đại diện VETC và VDTC (hai đơn vị đang triển khai cung cấp dịch vụ thu phí ETC trên các tuyến cao tốc, đồng thời cũng cung cấp dịch vụ thu phí trông giữ phương tiện tại Hà Nội) cho biết, việc thí điểm triển khai thu phí trông giữ phương tiện không dùng tiền mặt tại một số điểm trông giữ xe trên địa bàn quận Hoàn Kiếm từ ngày 15/4 đến nay cho thấy mang lại nhiều tiện ích từ dịch vụ này.

Tuy nhiên, một trong những vướng mắc là Quyết định 19/2020/QĐ-TTg về thu phí không dừng chỉ áp dụng trên cao tốc nên các xe ô tô dù có tài khoản ETC vẫn chưa thể trừ phí tự động khi gửi xe thông qua thẻ dán trên kính ô tô mà phải thêm một lần thao tác trên tài khoản ePass/VETC hoặc quét mã QRcode.

Nếu vướng mắc này sớm được tháo gỡ thì trước mắt việc thu phí trông giữ phương tiện trên nền tảng ETC sẽ thuận tiện hơn. Đồng thời, sau này có thể mở rộng thêm việc thanh toán đối với dịch vụ giao thông khác. Như vậy, chủ xe sẽ chỉ cần sử dụng tài khoản giao thông ETC đã có để chi trả cho nhiều dịch vụ thay vì chỉ dùng để thanh toán phí đường bộ như hiện tại.

Hơn nữa, việc mở rộng dịch vụ trên nền tảng ETC sẽ tận dụng hệ thống sẵn có, không phải đầu tư mới giúp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả của các dự án đã đầu tư.

Hiện nay, các nhà cung cấp dịch vụ thu phí là Công ty VETC (thẻ VETC) và Công ty VDTC (thẻ ePass) chỉ cung cấp dịch vụ tại các dự án do Bộ GTVT là cơ quan có thẩm quyền, khi bổ sung dịch vụ sẽ phải điều chỉnh dự án; đồng thời có nhiều dịch vụ sẽ không thuộc phạm vi quản lý của Bộ GTVT như: bãi trông giữ xe, cảng hàng không, phí kiểm định phương tiện...

Do đó, Bộ GTVT cũng đề xuất có thêm nhà cung cấp dịch vụ theo 2 hình thức. Một là nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên cơ sở kế thừa quy định về nhà cung cấp dịch vụ thu phí theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg, cho phép cung cấp thêm môt số dịch vụ trên cơ sở được Bộ GTVT chấp thuận.

Hai là nhà cung cấp dịch vụ thanh toán giao thông đường bộ chỉ cung cấp các dịch vụ không do Bộ GTVT quản lý. Điều này sẽ hạn chế được sự độc quyền trong cung cấp dịch vụ thanh toán điện tử, phân định rõ phạm vi quản lý của cơ quan có thẩm quyền.

Đối với việc thanh toán cho các dịch vụ khác qua nền tảng ETC, Bộ GTVT đề xuất quy định riêng về thanh toán dịch vụ sử dụng đường bộ và thanh toán cho các dịch vụ khác.

Lê Khánh