Nguy cơ tử vong khi mắc thủy đậu ở người lớn
Thủy đậu mặc dù được xem là bệnh lành tính thường xảy ra ở trẻ nhỏ, thế nhưng không ít trường hợp người lớn mắc thủy đậu phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch.
Theo báo cáo của Sở Y tế Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2024, trên địa bàn thành phố ghi nhận 679 ca mắc thủy đậu. Cũng trong 6 tháng đầu năm nay, rất nhiều địa phương trên cả nước cũng đã ghi nhận tình trạng dịch thủy đậu diễn biến phức tạp, đơn cử, tại tỉnh Yên Bái ghi nhận vụ dịch thủy đậu với 69 ca bệnh, trong đó có một trường hợp tử vong.
BS Nguyễn Thị Thúy Hậu - Khoa Nội tổng hợp, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho biết, thủy đậu là bệnh lý rất dễ lây, tốc độ lây truyền cực kỳ nhanh qua đường hô hấp, hệ số lây nhiễm của thủy đậu là 6, tức là 1 người mắc bệnh thủy đậu thì có thể lây cho 6 – 7 người tiếp xúc gần xung quanh. Bên cạnh đó, một người chưa từng mắc thủy đậu hoặc chưa từng tiêm vaccine thủy đậu trước đây có đến 90% nguy cơ mắc bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh thủy đậu. Trong khi đó, nhiều người vẫn còn thái độ thờ ơ trước sự nguy hiểm của bệnh.
“Đây chính là những nguyên nhân khiến số ca thủy đậu tăng lên rất nhanh, thậm chí có nguy cơ bùng phát thành dịch, nhiều ca biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, suy đa cơ quan và tử vong” – BS Hậu nói.
Đáng chú ý, các chuyên gia cho biết, mặc dù thủy đậu là bệnh thường có diễn tiến lành tính và bệnh nhân có thể hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên, nhiễm thủy đậu ở trẻ nhũ nhi, phụ nữ mang thai, người suy giảm miễn dịch, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ diễn tiến nặng, biến chứng.
BS Nguyễn Quang Huy - Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) cho hay: Nhiều người chủ quan khi cho rằng, người lớn không mắc thủy đậu. Nếu có nhiễm bệnh thì cũng tự khỏi và không để lại biến chứng. Thế nhưng, trên thực tế, khi mắc bệnh, tỷ lệ xảy ra biến chứng và tử vong cao hơn ở người lớn - một số nghiên cứu về việc điều trị bệnh thủy đậu đối với người lớn, các trường hợp nặng và tử vong chiếm tới 10,4%, đây là tỷ lệ rất cao đối với bệnh đã có vaccine. Trung tâm đã tiếp nhận điều trị cho nhiều người lớn mắc thủy đậu, trong đó đã ghi nhận nam thanh niên 32 tuổi tử vong do biến chứng viêm phổi, suy gan.
Tương tự, thông tin từ Bệnh viện Nội tiết trung ương cũng cho biết, thời gian qua cơ sở y tế này tiếp nhận không ít ca bệnh mắc thủy đậu kèm theo bệnh lý nền đái tháo đường, tăng huyết áp, suy thượng thận…
Điển hình, bệnh nhân V.T.O. (ở Nam Định) được chuyển đến viện trong tình trạng thủy đậu bội nhiễm viêm phổi; nhiễm khuẩn tiết niệu; đái tháo đường type 2; tăng huyết áp; rối loạn lipid máu.
Một tuần trước khi nhập viện, bệnh nhân có tiếp xúc với hai học sinh mắc bệnh thủy đậu, sau đó sốt cao 38-39 độ C kèm các nốt phỏng nước ở miệng họng và rải rác toàn thân, đa lứa tuổi, đa kích thước.
Bệnh nhân tự uống thuốc hạ sốt nhưng không đỡ, xuất hiện thêm tình trạng đau rát họng, ho nặng tiếng, ho nhiều, đờm vàng đục, đau nhức đầu và toàn thân. Trên da bệnh nhân xuất hiện nhiều nốt phỏng đã vỡ viêm tấy đỏ và có mủ, kèm theo tiểu tiện khó, tiểu buốt rắt....
BS Huy diễn giải thêm, triệu chứng thủy đậu ở người lớn cũng giống với trẻ em, nhưng sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi biến chứng. Bệnh tiến triển thông qua các triệu chứng ban đầu từ 1-3 tuần sau khi tiếp xúc với virus, như: Sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn, đau nhức cơ thể và đầu. Những triệu chứng này thường bắt đầu 1 hoặc 2 ngày trước khi xuất hiện phát ban. Với người lớn, số mụn nước dao động từ 250 - 500 nốt.
“Đặc biệt, thai phụ nhiễm thủy đậu có nguy cơ viêm phổi do virus varicella, nguy cơ tử vong lên đến 40%. Tỷ lệ tử vong ở phụ nữ mang thai mắc bệnh thủy đậu cao nhất trong số những người lớn nhiễm bệnh này. Ngoài ra, phụ nữ mang thai bị thủy đậu có thể lây truyền cho thai nhi qua nhau thai hoặc lây sau khi sinh nở” - BS Huy nhấn mạnh.
Vaccine thủy đậu là biện pháp phòng bệnh chủ động, tránh lây nhiễm và biến chứng do bệnh. Vaccine phòng thủy đậu hiện tiêm được cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn chưa mắc bệnh. Lịch tiêm vaccine thủy đậu gồm 2 mũi, khoảng cách tiêm tùy thuộc vào loại vaccine và độ tuổi. Vaccine thủy đậu không được chỉ định tiêm trong thai kỳ. Để phòng bệnh khi mang thai và cung cấp miễn dịch bảo vệ trẻ, phụ nữ chuẩn bị mang thai cần chủ động tiêm ngừa trước thai kỳ và ngừa thai ít nhất 3 tháng trước khi có thai…