Liên tiếp ca bệnh nhiễm khuẩn nguy hiểm
Thời gian gần đây, nhiều ca nhiễm khuẩn whitmore (thường gọi là khuẩn “ăn thịt người”) liên tiếp phải nhập viện điều trị. Đây là bệnh khó chẩn đoán, dễ bị bỏ sót hoặc chẩn đoán nhầm với các bệnh lý khác, bệnh có thể diễn biến cấp tính, nhiễm trùng máu nặng, nguy kịch, tử vong.
Theo thông tin từ Bệnh viện (BV) Bãi Cháy - Quảng Ninh, BV vừa tiếp nhận điều trị 4 trường hợp bệnh nhân mắc bệnh whitmore với biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, diễn biến bán cấp tính gây tổn thương đa dạng nhiều cơ quan, làm suy yếu hệ miễn dịch như nhiễm khuẩn huyết, áp xe gan, áp xe cẳng chân, viêm màng não. Đáng chú ý, những trường hợp bệnh nhân cao tuổi, có bệnh lý nền nhiễm bệnh whitmore có tổn thương nghiêm trọng, thời gian điều trị dài ngày.
Điển hình như bệnh nhân V.T.H. (67 tuổi, trú tại TP Hạ Long, Quảng Ninh) có tiền sử bệnh đau tủy xương, tăng huyết áp được chuyển từ BV tuyến trên về điều trị tại BV Bãi Cháy với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não do khuẩn whitmore, có ổ di trú viêm phổi. Bệnh nhân đã được điều trị theo phác đồ kết hợp nạo viêm, chạy VAC loét cùng cụt.
Trường hợp khác là bệnh nhân Đ.T.D. (62 tuổi, trú tại TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) có tiền sử đái tháo đường đang điều trị. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt, gai rét, đau mỏi người, sưng đau phần mềm cẳng chân trái có mủ, hội chứng nhiễm trùng rõ. Xét nghiệm cấy mủ dương tính với khuẩn whitmore. Các bác sĩ chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, áp xe cẳng chân do khuẩn whitmore trên nền bệnh nhân đái tháo đường và điều trị bằng kháng sinh, dẫn lưu ổ áp xe tại cẳng chân.
BSCKII Phạm Công Đức - Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới, BV Bãi Cháy cho biết: Bệnh whitmore có biểu hiện về lâm sàng rất đa dạng, tổn thương rất nhiều cơ quan và bệnh diễn biến theo hướng bán cấp tính nên đôi khi thầm lặng, bệnh nhân diễn biến từ từ và khi nhập viện thì đã có những ổ áp xe rất sâu, biểu hiện trên nhiều cơ quan. Chúng tôi đã và đang điều trị cho nhiều bệnh nhân bị viêm phổi, viêm mô mềm, viêm xương đùi, viêm khớp háng, áp xe đa ổ, áp xe tại các cơ quan như cơ, gan, lách, thận, viêm màng não nhiễm khuẩn huyết. Tỷ lệ tử vong tương đối cao nếu không điều trị kịp thời. Những người có bệnh nền như đái tháo đường, suy thận, bệnh gan, bệnh phổi mạn tính, người suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao mắc bệnh.
Được biết, nguyên nhân gây bệnh whitmore là do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei. Vi khuẩn này thường sống trong bùn đất, nhất là những vùng đất ẩm, nước bị nhiễm khuẩn và xâm nhập vào cơ thể người chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bị nhiễm khuẩn.
Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 50 của thế kỷ trước và lưu hành lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam. Những năm gần đây, các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng, cao điểm của các ca bệnh thường xảy ra vào mùa mưa lũ, tập trung từ tháng 9 - 11. Bệnh có biểu hiện lâm sàng rất đa dạng (bao gồm sốt, với các kiểu như sốt cơn hoặc sốt kèm theo lạnh run, sốt kéo dài, suy hô hấp, loét da, viêm đường tiết niệu, viêm phổi, áp xe ở gan, lách, nhiễm trùng huyết, suy đa phủ tạng...). Bệnh khó chẩn đoán và có tỷ lệ tử vong cao, có thể tới 40% do biến chứng viêm phổi nặng, nhiễm trùng huyết và sốc nhiễm trùng.
Bệnh whitmore không lây truyền từ người sang người. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh. Vì vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh, làm sạch hoàn toàn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn và thực hiện ăn chín uống sôi…
Cụ thể hơn, các chuyên gia lưu ý người dân cần hạn chế tiếp xúc với đất hoặc nước bùn ở vùng lũ, đặc biệt là những nơi bị ô nhiễm nặng trước lũ. Nên mang ủng, găng tay khi đi xuống ruộng với những người thường xuyên tiếp xúc với nguồn đất, nước bẩn. Khi có vết thương hở, vết loét... cần tránh tiếp xúc với đất hoặc nước lũ bị ô nhiễm nặng.
Nếu bắt buộc phải tiếp xúc thì sử dụng băng chống thấm và cần được rửa sạch đảm bảo vệ sinh. Những người có bệnh mạn tính như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch cần được chăm sóc, bảo vệ các tổn thương để ngăn ngừa nhiễm khuẩn do nước lũ gây ra. Đặc biệt khi bệnh nhân có các vết loét ở ngoài da, các triệu chứng như sốt, nhức mỏi tay chân, ho, đau bụng, tiêu chảy nhiều lần cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.