Tạm biệt hàng xa xỉ khi kinh tế thắt chặt
Nhiều người tiêu dùng trẻ ở Trung Quốc đang chủ động điều chỉnh thói quen mua hàng xa xỉ của mình để cân bằng giữa thu nhập và chi tiêu.
Nói “không” với các thương hiệu lớn
Zheng Jiewen (23 tuổi) – người đang làm việc toàn thời gian tại một công ty quảng cáo ở thành phố lớn Quảng Châu (Trung Quốc) từng kiếm được 30.000 nhân dân tệ (4.230 USD) một tháng khi cô bắt đầu làm việc cách đây 2 năm. Nhưng từ năm ngoái, khi hoạt động kinh doanh tại công ty nơi cô làm việc bắt đầu suy giảm, lương của cô đã bị giảm dần, lên đến đỉnh điểm là một đợt cắt giảm lớn vào tháng 2 khiến thu nhập của cô chỉ còn một nửa so với mức lương trước đây.
"Tôi đã ngay lập tức phải cắt giảm chi tiêu để phù hợp với mức lương mới của mình. Điều đó có nghĩa là không còn Louis Vuitton, Chanel hay Prada – những thương hiệu mà trước đây tôi thường dùng” – cô Zheng nói.
Cô Laurel Gu - Giám đốc công ty nghiên cứu thị trường Mintel có trụ sở tại Thượng Hải - cho biết, sự suy thoái kinh tế rõ ràng đã khiến lượng tìm kiếm hàng nhái trên mạng xã hội tăng gấp 3 lần từ năm 2022 đến năm 2024.
Cô Gu và bạn bè đang chi tiêu số tiền hạn hẹp của mình cho cái gọi là sản phẩm "pingti", bản sao chất lượng cao của hàng hiệu. Một số sản phẩm hầu như không thể phân biệt được với hàng thật, trong khi những sản phẩm khác lấy cảm hứng từ thiết kế ban đầu và có nhiều màu sắc hoặc họa tiết hơn. Theo các nhà phân tích, mức độ phổ biến của danh mục sản phẩm này đang tăng vọt khi niềm tin của người tiêu dùng ở Trung Quốc đang gần mức thấp kỷ lục.
Cô Gu cho biết, không giống như 10 năm trước, khi những người tiêu dùng Trung Quốc - những người chi tiêu xa xỉ hàng đầu thế giới - kêu gọi hàng hóa phương Tây từ các thương hiệu nổi tiếng, thì giờ đây người tiêu dùng chuyển dần sang những lựa chọn thay thế hợp túi tiền hơn, một xu hướng đang trở nên phổ biến.
Sự yêu thích ngày càng tăng của người tiêu dùng trẻ tuổi Trung Quốc đối với hàng nhái không chỉ là vấn đề đối với các thương hiệu đã thành danh như Louis Vuitton. Doanh số bán hàng tại công ty sở hữu thương hiệu xa xỉ LVMH đã giảm 10% trong 6 tháng đầu năm nay tại khu vực châu Á (không bao gồm Nhật Bản) so với năm 2023.
Xu hướng pingti đang góp phần làm cho doanh số bán lẻ và tiêu dùng chung ảm đạm. Một loạt dữ liệu kinh tế yếu trong suốt mùa hè khiến các nhà kinh tế lo ngại rằng, Trung Quốc có thể không đạt được mục tiêu tăng trưởng 5% đã công bố vào tháng 3.
Ngày 24/9, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã công bố một gói biện pháp mới để phục hồi tăng trưởng bằng cách cắt giảm lãi suất chính và giảm lượng tiền mặt mà các ngân hàng cần dự trữ, điều này sẽ giải phóng tiền để cho vay.
Thị trường chứng khoán ở Hồng Kông và Trung Quốc đại lục đã tăng mạnh để ứng phó, khi chỉ số Hang Seng tăng hơn 3% trong phiên giao dịch buổi chiều và Chỉ số Shanghai Composite tăng khoảng 4%.
Tiêu dùng thận trọng
Nicole Hal - một nữ doanh nhân tự do 33 tuổi ở Quảng Châu – cho biết, cô buộc phải cắt giảm chi tiêu, mặc dù vẫn dự kiến sẽ kiếm được ít nhất 4 triệu nhân dân tệ trong năm nay (570.000 USD) cùng với chồng mình. "Tôi đã ngừng mua hàng xa xỉ và các sản phẩm chăm sóc da đắt tiền. Tôi cũng hạn chế đi ăn nhà hàng, thay vào đó, tự nấu ăn ít nhất 4 ngày một tuần" - cô Hal nói.
“Một năm rưỡi sau khi Trung Quốc mở cửa trở lại biên giới sau đại dịch Covid-19, người tiêu dùng vẫn đang cố gắng phục hồi niềm tin” - các nhà kinh tế tại Ngân hàng đầu tư Nomura cho biết.
Dựa trên cuộc khảo sát hàng tháng đối với 6.480 cá nhân từ 15 tỉnh do Cục Thống kê Quốc gia thực hiện, Nomura thông tin, chỉ số niềm tin của người tiêu dùng Trung Quốc đã giảm xuống 86,0 vào tháng 7 từ 86,2 vào tháng 6, chỉ cao hơn một chút so với mức thấp lịch sử là 85,5 đạt được vào tháng 11/2022, trong thời kỳ đại dịch Covid-19. (Chỉ số này đo lường mức độ tin tưởng của người tiêu dùng trên thang điểm từ 0 đến 200, trong đó, 100 biểu thị lập trường trung lập).
Theo Nomura, người mua sắm đang đứng ngoài do sự kết hợp của giá cổ phiếu giảm, dòng vốn tháo chạy và mức tăng trưởng tiền lương "chậm chạp". Tuy nhiên, theo các cuộc phỏng vấn của CNN với người tiêu dùng ở nhiều nơi khác nhau tại Trung Quốc, việc giữ nguyên mức lương đã được coi là một thành công.
Ngày 24/9, Thống đốc PBOC Pan Gonsheng đã tìm cách giải quyết tình hình bằng cách công bố cắt giảm một trong những lãi suất cho vay quan trọng - lãi suất tái cấp vốn đảo ngược 7 ngày - từ 1,7% xuống 1,5%. Ngân hàng này cũng cắt giảm 0,5% tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng, điều này sẽ giải phóng khoảng 1.000 tỷ nhân dân tệ (142 tỷ USD) cho các khoản cho vay mới.
Ngoài ra, ông Pan Gonsheng còn tiết lộ việc cắt giảm các khoản thế chấp hiện có và hạ mức thanh toán thế chấp tối thiểu từ 25% xuống 15% đối với những người mua nhà lần thứ 2 để hỗ trợ lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn, mà nhiều nhà kinh tế tin rằng, đây chính là nguyên nhân gốc rễ khiến nền kinh tế trì trệ.
Bà Ho Woei Chen - chuyên gia kinh tế phụ trách thị trường Trung Quốc đại lục tại Ngân hàng UOB - cho biết: "Lòng tin của người tiêu dùng thực sự rất quan trọng, bởi đó là yếu tố then chốt ảnh hưởng tới nhu cầu nội địa tại Trung Quốc. Chính sách hỗ trợ của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc sẽ có vai trò quan trọng trong thời gian tới, giúp ổn định niềm tin người dân".