Nhiễm xoắn khuẩn vàng da sau mưa lũ

Cụ thể, bệnh nhân T.V.Đ. (sinh năm 1971, ở TP Yên Bái) được Bệnh viện đa khoa Yên Bái chuyển đến khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương trong tình trạng nhiễm khuẩn huyết không xác định, suy gan, suy thận nặng, an thần, thở máy, duy trì các thuốc vận mạch.

Bệnh nhân có tiền sử bị gout mạn phát hiện cách đây 2 năm. Khoảng 9 tháng trước, bệnh nhân đi kiểm tra sức khỏe công ty có men gan cao, chưa phát hiện xơ gan trước đây.

Vừa qua, gia đình bệnh nhân sống trong vùng bão lũ, toàn bộ nhà bệnh nhân bị ngập. Sau đó bệnh nhân có tham gia dọn dẹp phòng chống lũ, có tiếp xúc nhiều với nước, bùn đất. Trước khi viện khoảng 1 tuần bệnh nhân có đau mỏi cơ thân mình.

Ngày 20/9, bệnh nhân xuất hiện sốt rét run ko rõ nhiệt độ, đau mỏi cơ vùng chân nhiều hơn, tiêu chảy nhiều lần trong ngày, kèm theo đau vùng bắp chân 2 bên. Ngày 23/9 bệnh nhân đi khám có tình trạng suy thận. Ngày 24/9 bệnh nhân nhập Bệnh viện đa khoa Yên Bái trong tình trạng bệnh tiến triển nặng hơn, sốt, đại tiện phân lỏng, tụt huyếtt áp, suy hô hấp, ý thức giảm. Bệnh nhân được đặt nội khí quản và chuyển Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương, bệnh nhân được chẩn đoán: Nhiễm khuẩn huyết có sốc, theo dõi do Leptospira (bệnh xoắn khuẩn vàng da), viêm phổi, viêm tụy cấp, suy thận cấp/gút, xơ gan. Sau 4 ngày nhập viện, được làm xét nghiệm tầm soát, xét nghiệm nước tiểu, xét nghiệm máu, cấy máu bệnh nhân có kết quả đương tính với Leptospira.

Sau 9 ngày điều trị tình trạng bệnh nhân tỉnh táo, không phải duy trì thuốc vận mạch, không phải thở ô xy, chức năng gan thận đã tiến triển. Bệnh nhân có thể ra viện trong tuần tới.

Được biết, ngoài trường hợp bệnh nhân nói trên, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương còn tiếp nhận 5 người (ở Thái Nguyên) cùng mắc bệnh xoắn khuẩn vàng da. Điều đặc biệt là cả 5 người đều có quan hệ huyết thống ( bao gồm 2 vợ, chồng con và hai cháu).

ThS.BS Phạm Thanh Bằng - Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương) cho biết, bệnh xoắn khuẩn vàng da là bệnh truyền nhiễm cấp tính do các xoắn khuẩn thuộc họ Leptospiraceae gây ra. Leptospira thâm nhập vào cơ thể người qua những vết xước ở da, niêm mạc khi tiếp xúc với nước bị nhiễm khuẩn (đồng ruộng, ao, hồ, vũng nước đọng). Thậm chí nếu tiếp xúc lâu với môi trường nhiễm khuẩn, vi khuẩn có thể xâm nhập trực tiếp qua da, niêm mạc lành. Bệnh hay gặp vào mùa mưa do xoắn khuẩn lan theo dòng nước. Trận lũ lụt do bão Yagi vừa qua tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát tán của vi khuẩn Leptospira, đặc biệt tại các vùng chăn nuôi lợn, nơi hệ thống vệ sinh không đảm bảo.

“Hiện tại, bệnh nhân nặng nhất trong gia đình tại Thái Nguyên đang được theo dõi chặt chẽ tại Khoa Cấp cứu trong tình trạng suy thận cấp, men thận tăng cao gấp 6 lần bình thường và không có nước tiểu trong 12 giờ qua là những dấu hiệu đáng lo ngại. Chúng tôi đang nỗ lực điều trị các triệu chứng suy thận và tăng men gan do xoắn khuẩn vàng da gây ra” - BS Bằng chia sẻ.

BS Bằng khuyến cáo, ở Việt Nam, bệnh Leptospira vẫn xuất hiện tản phát, đặc biệt là trong các vùng lụt lội. Dù đã giảm đáng kể so với những thập niên trước đây, nhưng bệnh vẫn là mối đe dọa sức khỏe đối với những người tiếp xúc trực tiếp với môi trường nước lũ, nhất là ở các khu vực chăn nuôi gia súc. Bệnh Leptospira có thể điều trị bằng kháng sinh nếu phát hiện sớm, nhưng với tình trạng nặng, việc theo dõi diễn biến bệnh là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Để phòng ngừa bệnh Leptospira, các chuồng trại chăn nuôi súc vật, lò mổ… phải cao ráo, dễ thoát nước, thường xuyên được cọ rửa sạch sẽ và khử trùng tẩy uế. Tại các cơ sở chăn nuôi súc vật, các lò mổ, bể bơi… cần phải kiểm tra thường xuyên hoặc định kỳ các chất thải để xử lý kịp thời phòng, chống chuột và vệ sinh môi trường. Những người làm việc trong môi trường nước lũ hoặc chuồng trại cần trang bị đầy đủ quần áo bảo hộ, ủng, găng tay để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.

Dương Toàn