Cảng cá đầu tư hơn 184 tỷ đồng chưa phát huy hiệu quả
Cầu cảng cá sông Trà Bồng ở xã Bình Đông, huyện Bình Sơn (tỉnh Quảng Ngãi) được đầu tư hơn 184 tỷ đồng. Tuy nhiên hơn 12 năm qua đưa vào hoạt động không hiệu quả dẫn đến nhiều tàu thuyền có công suất lớn không vào neo đậu trú tránh bão gây lãng phí.
Theo Ban Quản lý kinh tế Dung Quất và các khu công nghiệp Quảng Ngãi (BQL Dung Quất), Dự án cầu cảng cá sông Trà Bồng được BQL Dung Quất phê duyệt dự án tại quyết định số 625 ngày 23/9/2008 và điều chỉnh, bổ sung tại quyết định số 112 ngày 1/7/2009 với tổng mức đầu tư là 184,686 tỷ đồng, từ nguồn ngân sách nhà nước.
Dự án cầu cảng này bao gồm các hạng mục công trình như: bến dài 128m cho tàu 90 mã lực; bến dài 90m cho tàu 45 mã lực; kè bảo vệ bờ dài 1.480m; san lấp mặt bằng với diện tích gần 18.000m2; nạo vét vũng bốc xếp trước bến và quay trở tàu đảm bảo cho tàu có chiều dài 15m cập cảng; hệ thống phao báo hiệu gồm 18 phao và các công trình hạ tầng kỹ thuật phục vụ cảng cá.
Ngoài ra, còn có các công trình hạ tầng kỹ thuật khác như: hệ thống cấp điện, nước; hệ thống thoát nước và xử lý nước thải; đường bãi nội bộ cảng; khu dân cư Bình Đông (giai đoạn 2), dự án này hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng năm 2013.
Tuy nhiên, nhiều ngư dân ở xã Bình Chánh và xã Bình Đông, thuộc huyện Bình Sơn cho biết, vì không đảm bảo độ sâu luồng lạch, vùng nước trước cầu cảng không đảm bảo theo quy định nên tàu cá có chiều dài trên 15m đều không thể ra vào.
Ngư dân Huỳnh Vương (ở xã Bình Thạnh) cho biết: Từ cầu cảng cá sông Trà Bồng ra cửa Sa Cần đến cảng cá Tịnh Kỳ bình quân mất từ 3 – 4 giờ. Còn đi từ cảng Tịnh Kỳ về cửa Sa Cần do ngược dòng chảy nên phải mất 6 – 7 giờ. Rất tốn thời gian và chi phí đi lại. Nhiều ngư dân trong khu vực hành nghề câu mực khơi có tàu lớn rất mong muốn Trung ương, tỉnh sớm đầu tư nâng cấp cảng cá sông Trà Bồng để tàu thuyền vào neo đậu, trú tránh vào mùa mưa bão.
Ghi nhận thực tế của chúng tôi, tại cầu cảng cá sông Trà Bồng thường chỉ có hơn chục tàu cá neo đậu, đa số là tàu công suất nhỏ. Cạnh đó, dưới mặt nước có nhiều lồng bè của người dân nuôi trồng thủy sản và bè nổi kinh doanh dịch vụ ăn uống của các hộ dân ở gần đó. Ngư dân cũng cho rằng các hoạt động này cũng gây khó cho tàu thuyền vào cảng.
Ông Nguyễn Văn Cảm - Phó chủ tịch UBND xã Bình Đông cho biết, cầu cảng cá sông Trà Bồng đã được đầu tư xây dựng lâu, nhưng hiện nay hoạt động mua bán hải sản không có. Nguyên nhân do cửa biển ra vào phụ thuộc vào thủy triều lên xuống dẫn đến nhiều tàu công suất lớn mùa nắng không thể vào neo đậu bán hải sản được. Hiện tại tàu có chiều dài hơn 15m của ngư dân ở địa phương không vào neo đậu được tại đây, mà đa số chỉ là tàu cá loại nhỏ.
Theo thống kê, toàn huyện Bình Sơn hiện có hơn 1.300 tàu cá, trong đó 580 tàu có chiều dài từ 15m trở lên, chủ yếu hành nghề lưới rê, lưới vây, câu mực khơi và nghề lặn... Do không có cảng nên mỗi lần tàu về, lực lượng biên phòng lại phải chèo thuyền thúng ra tàu của ngư dân neo ngoài cửa biển để kiểm tra, rất bất tiện.
Trước thực trạng này, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) tiếp nhận, quản lý, khai thác công trình cầu cảng cá sông Trà Bồng. Đồng thời, đề nghị BQL Dung Quất khẩn trương bàn giao dự án cầu cảng cá sông Trà Bồng cho Sở NNPTNT tỉnh Quảng Ngãi quản lý trước ngày 1/11/2024.
Giao Sở NNPTNT tỉnh làm chủ đầu tư, lập các thủ tục đầu tư nâng cấp công trình cầu cảng cá sông Trà Bồng đạt các tiêu chí cảng cá loại III theo quy định của Luật Thủy sản, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030 để đảm bảo phát huy hiệu quả, tạo động lực phát triển kinh tế biển của địa phương. Nghiên cứu phương án xây dựng cảng cá sông Trà Bồng là cảng cá vệ tinh thuộc cảng cá Sa Cần để đáp ứng nhu cầu phục vụ ngư dân trong vùng dự án trước mắt cũng như lâu dài.
Cùng với đó, rà soát các nội dung có liên quan để đề nghị Bộ NNPTNT xem xét đầu tư xây dựng cảng cá Trà Bồng nhằm phát huy lợi thế của sông Trà Bồng, hình thành cảng cá phục vụ ngư dân trong vùng gắn với khu neo trú tàu thuyền, đáp ứng nhu cầu của nhân dân và phục vụ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng trên địa bàn Khu kinh tế Dung Quất.
Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu, trên cơ sở đề xuất của Sở NNPTNT, giao Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu UBND tỉnh trình cấp có thẩm quyền đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn của tỉnh giai đoạn 2026 - 2030 và ưu tiên triển khai trong năm 2026, làm cơ sở để triển khai thực hiện đảm bảo theo quy định.