Ngôi chùa 800 năm bị hỏa hoạn thiêu rụi không có sư trụ trì
Chùa Phổ Quang được xây dựng cách đây khoảng 800 năm, là di tích Quốc gia ở xã Xuân Lũng (huyện Lâm Thao, Phú Thọ) đã bị hỏa hoạn tàn phá nghiêm trọng sáng 23/10.
Một ngày sau vụ hỏa hoạn, trưa 24/10, ghi nhận của phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, Viện Khoa học hình sự (C09) Bộ Công an đã cử lực lượng phối hợp với công an địa phương khám nghiệm hiện trường, điều tra nguyên nhân vụ cháy.
Công an tỉnh Phú Thọ đã giăng dây phân cách bảo vệ hiện trường toàn bộ khu vực bị cháy, nghiêm cấm tất cả những người không phận sự đi vào, và không cho phép quay phim, chụp ảnh tại đây. Mặc dù đã quá 12h trưa nhưng hầu hết lãnh đạo cấp ủy, chính quyền xã Xuân Lũng, Ban quản lý chùa Phổ Quang, và lực lượng chức năng vẫn chưa tạm dừng nghỉ.
Kể lại vụ cháy, ông Nguyễn Văn Vĩnh - Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Lũng, cho biết, lãnh đạo xã nhận tin báo khi lửa đã loang cháy rất mạnh, người dân và một số phật tử đã dùng tất cả xô chậu tưới nước vào nhưng không xuể, bất lực nhìn lửa tàn phá và chỉ còn biết kêu gào. Khi cứu hỏa tới đã phải dùng 5 xe phun nước, rồi hút thêm nước từ ao gần đó phun tiếp, đến 11h40 phút mới cơ bản khống chế hỏa hoạn. Những xà, cột gỗ lim thậm chí còn âm ỉ cháy, nên buổi chiều 23/10 lực lượng cứu hỏa còn phải phun tiếp một lượt nữa mới dập lửa hoàn toàn.
Theo ông Vĩnh, phần lớn gỗ dui mè phần mái và những xà cột nhỏ đã bị lửa thiêu rụi, nhiều bức tượng và cổ vật quý giá có từ thời Trần, Lê, Nguyễn đã bị lửa tàn phá. Đáng chú ý, bệ đá hoa sen ở tòa chính điện, một Bảo vật Quốc gia quý hiếm đã bị hư hại với một vết nứt phía mạn phải và một vài chỗ bị vỡ mép.
Vẫn thông tin do ông Vĩnh cung cấp, chùa Phổ Quang từ nhiều tháng nay không có sư trụ trì. Hàng ngày chùa được quét dọn, coi sóc, hương khói bởi người của 16 khu hành chính xã Xuân Lũng (thay phiên mỗi khu 2 ngày/tháng). Trong chùa có vài chỗ đặt bát hương nhưng chỉ thắp hương vòng (do nhà chùa thắp) chứ không sử dụng hương nén (que). Nhiều năm trước, chùa có sư trụ trì đã cao tuổi, sức khỏe không ổn định nên xin về quê và đã mất ở Lâm Đồng.
Trao đổi với phóng viên Đại Đoàn Kết, ông Lê Công Luận - Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh Phú Thọ, cho biết đã có văn bản gửi tới Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Phú Thọ nhưng hiện “chưa có sư về chùa Phổ Quang”, việc coi sóc chùa này được tạm giao cho Giáo hội Phật giáo huyện Lâm Thao.
Bảo vệ bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá
Liên quan đến vụ cháy chùa Phổ Quang (xã Xuân Lũng, huyện Lâm Thao, Phú Thọ), Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) đã có công văn gửi Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ yêu cầu thực hiện ngay biện pháp bảo vệ Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá. Cụ thể, Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với chính quyền địa phương khẩn trương kiểm tra thực tế tại di tích, có ngay biện pháp bảo vệ Bảo vật quốc gia Bàn thờ Phật bằng đá, đồng thời đánh giá mức độ thiệt hại và đề xuất phương án xử lý.
Chùa Phổ Quang là Di tích Lịch sử văn hóa quốc gia, được xếp hạng tại Quyết định số 92/VHTT-QĐ năm 1980 của Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch). Ngôi chùa có tuổi đời hơn 800 năm, còn lưu giữ được nhiều di vật, cổ vật có giá trị, đặc biệt là Bàn thờ Phật bằng đá từ thời Trần với họa tiết hoa văn độc đáo, được công nhận Bảo vật quốc gia năm 2021.
Bệ đá hoa sen được tạc năm 1388 dưới triều vua Trần Phế Đế. Bệ đá hình hộp chữ nhật, cao hơn 1m, gồm 71 phiến đá xanh ghép lại với nhau. Cánh sen được cách điệu chiếm vị trí chủ đạo...
Lan Dương