Chả cá Lã Vọng - đặc sản đất Hà thành
Chả cá Lã Vọng - một món ẩm thực đặc trưng của Hà Nội. Miếng chả cá vàng ruộm, thơm lừng ăn kèm húng láng, thìa là, rau mùi cùng ớt tươi và mắm tôm - những thứ gia vị độc đáo chỉ có ở món này.
Hà Nội có một con phố được đặt tên là Chả Cá. Phố trước đây có tên là Hàng Sơn, chuyên tập trung bán các loại sơn. Trước đây, ở số 17 Hàng Sơn, có một gia đình họ Đoàn sinh sống, họ thường lấy nhà mình làm nơi cưu mang nghĩa quân Đề Thám. Chủ nhà hay làm một món chả cá rất ngon đãi khách, lâu dần thành quen. Và những vị khách ấy đã giúp gia đình mở một quán chuyên bán món ăn ấy, khởi đầu từ năm 1871, vừa để nuôi sống gia đình, vừa làm nơi tụ họp.
Lâu dần, hai tiếng “Chả Cá” được gọi thành tên phố. Trong nhà hàng luôn bày một ông Lã Vọng - Khương Tử Nha ngồi bó gối câu cá. Vì thế khách ăn quen gọi là Chả cá Lã Vọng, ngày nay trở thành tên nhà hàng và cũng là tên của món ăn.
Món chả cá Lã Vọng được làm từ cá lăng tươi. Đây là loại cá ít xương, ngọt thịt và thơm. Thịt cá được lọc theo kiểu lạng từ hai bên sườn, thái mỏng, ướp với nước cốt riềng, nghệ, mẻ, hạt tiêu, mắm tôm theo một phương cách bí truyền đặc biệt ít nhất 2 giờ đồng hồ, rồi kẹp vào vỉ nướng có quết một lớp mỡ cho đỡ dính. Người nướng phải quạt lửa, lật giở đều tay sao cho hai mặt đều chín vàng như nhau.
Khi miếng cá vàng ruộm, thơm lừng tức là cá đã chín. Chuẩn bị ăn, người ta mới mang những kẹp chả đã nướng trút vào chảo mỡ - đây là bí kíp gia truyền của loại chả cá này, trên bếp than hoa đặt giữa bàn ăn. Khi các miếng chả sôi trong mỡ lăn tăn, vàng thơm, rau thìa là và hành hoa cắt khúc được cho vào chảo đảo lẫn và nhanh chóng chia ra các bát ăn.
Chả cá Lã Vọng phải ăn nóng. Khi ăn, gắp từng miếng cá ra bát, rưới nước mỡ đang sôi lên trên, ăn kèm bún, bánh đa nướng, lạc rang, thìa là, hành hoa, dọc hành chẻ nhỏ ngâm dấm, rau mùi, húng láng và mắm tôm.
Lạc rang đi kèm chả cá phải là loại lạc 3 tháng mà không dùng lạc 6 tháng, bởi hạt to thì không mấy thơm ngon. Lạc phải được rang đều trên lửa, đảo luôn tay để không bị cháy và có màu vàng ươm, xong đem ủ cho giòn. Bên cạnh đó, không thể thiếu thứ ăn kèm là bún. Phải chọn bún sợi nhỏ, trắng, được làm từ thứ gạo quê mới. Mắm tôm thì phải được pha chế bằng cách vắt chanh tươi, một ít nước mỡ, đường, rượu trắng và ớt, đánh sủi bọt lên rồi thêm chút tinh dầu cà cuống. Một số khách nước ngoài không ăn được mắm tôm thì thay bằng nước mắm, nhưng nước mắm ít nhiều khiến món chả cá bị giảm hương vị.
Một chảo chả cá Lã Vọng nóng hổi, thơm phức không chỉ mang đến hương vị khó quên mà còn là sự trải nghiệm thú vị bằng cả giác quan. Từ cảm giác ấm cúng bên bếp lửa, tiếng mỡ sôi xèo xèo, cá và rau đảo đều, đến mùi thơm bốc lên nghi ngút và vị ngon lan tỏa từ miếng cắn đầu tiên. Tất cả mang đến một hương vị riêng đầy lưu luyến.
Ngày nay ở Hà Nội, món chả cá đã trở thành món phổ biến. Ngoài nhà hàng Lã Vọng trên phố Chả Cá, du khách có thể thưởng thức ở nhiều quán khác như Chả cá Hàng Sơn, Chả cá Thăng Long… Nhiều nhà hàng chả cá cũng theo chân những người Hà Nội xa quê, nhưng có lẽ món ăn này đặc biệt hơn cả khi gắn với khung cảnh Hà Nội.