Nhận diện những thách thức trong quá trình đô thị hóa
Ngày 8/11, Bộ Xây dựng tổ chức Diễn đàn phát triển bền vững đô thị Việt Nam năm 2024.
Đây là sự kiện này được Bộ Xây dựng tổ chức thường niên để thúc đẩy đối thoại, hợp tác và trao đổi kiến thức giữa các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức xã hội nghề nghiệp, doanh nghiệp, các viện, trường, cơ sở nghiên cứu, giáo dục, đào tạo, các đối tác phát triển quốc tế và các tổ chức, cá nhân quan tâm đến phát triển đô thị.
Diễn đàn phát triển bền vững đô thị Việt Nam năm 2024 được tổ chức với chủ đề chính là “Nhà là nơi bắt đầu: Tăng cường thể chế phát triển đô thị bền vững ở Việt Nam”, gồm 1 phiên toàn thể và 3 hội thảo chuyên đề, thu hút sự tham gia của hơn 500 đại biểu đến từ các cơ quan Trung ương và địa phương, các tổ chức xã hội nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp trong nước và quốc tế.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng nhận định, Diễn đàn phát triển đô thị bền vững Việt Nam đã trở thành nơi gặp mặt thường niên của các đô thị trên cả nước, chính quyền các cấp, các đối tác, chuyên gia và bạn bè quốc tế quan tâm đến công tác phát triển đô thị Việt Nam. Đây là dịp để chúng ta cùng nhìn lại các thành tựu đã đạt được, nhận diện những thách thức trong quá trình đô thị hóa, cũng như tạo cơ hội để trao đổi, thảo luận về các vấn đề trọng tâm, giới thiệu những thực tiễn tốt, bài học kinh nghiệm và các chính sách thiết thực nhằm thúc đẩy quá trình đô thị hóa Việt Nam trong giai đoạn tới.
Các đô thị Việt Nam ngày càng đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao vị thế quốc gia. Nhiều đô thị ven biển đã hình thành các thương hiệu mới, chất lượng sống ngày càng được cải thiện. Nhờ vào sự đóng góp của đô thị, quy mô nền kinh tế Việt Nam năm 2023 đạt 430 tỷ USD; thu nhập bình quân ở khu vực thành thị gấp gần 1,5 lần khu vực nông thôn. Chất lượng cuộc sống đô thị ngày càng tăng cao với sự cải thiện rõ rệt về môi trường sống, cảnh quan đô thị, tiếp cận hạ tầng kỹ thuật đô thị và cơ hội phát triển của cộng đồng dân cư.
Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn nhận thấy còn nhiều hạn chế tồn tại mà sự phát triển đô thị chưa khắc phục triệt để như: đô thị hóa còn dàn trải, mật độ đô thị thấp, chưa thực sự hiệu quả; chất lượng hạ tầng đô thị còn vấn đề đặc biệt đối với các thành phố lớn gây ra nhiều khó khăn trong đời sống đô thị như ô nhiễm, tắc nghẽn giao thông, ngập lụt cục bộ, thiếu nhà ở, thiếu hạ tầng, không gian xanh… Sự gia tăng về đất đai đô thị, mở rộng ranh giới hành chính đô thị thời gian qua tiếp tục tạo nên thách thức trong cải thiện, nâng cấp chất lượng hạ tầng đô thị trong thời gian tới.
Trong khuôn khổ diễn đàn, Bộ Xây dựng phối hợp các bên liên quan tổ chức 3 hội thảo rất sát với sự quan tâm của quốc tế và phù hợp với bối cảnh trong nước, bao gồm: Triển khai chính sách trọng tâm trong phát triển đô thị bền vững tại Việt Nam; Triển khai các mục tiêu phát triển bền vững và Chương trình đô thị mới tại Việt Nam; Đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu hướng tới phát triển bền vững.
Tại Phiên toàn thể, bà Laura Petrella - Trưởng ban Quy hoạch, Tài chính và Kinh tế, Chương trình Định cư con người Liên hợp quốc toàn cầu UN - Habitat đánh giá cao cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển Bền vững và Chương trình Nghị sự Đô thị mới. UN - Habitat cũng ghi nhận những nỗ lực của Việt Nam trong việc xây dựng khuôn khổ pháp lý về đô thị, đặc biệt là xây dựng Luật Quản lý phát triển đô thị và Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.
Để hướng tới đô thị hóa bền vững và bảo đảm quá trình phát triển đô thị trong tương lai, UN - Habitat đề xuất phía Việt Nam cần tăng cường thể chế và chính sách đô thị; giải quyết các vấn đề như nhà ở giá rẻ, biến đổi khí hậu, tái thiết đô thị, phát triển giao thông công cộng và phát triển cơ sở hạ tầng, không gian công cộng; thúc đẩy quy hoạch đô thị tích hợp với phương pháp tiếp cận có sự tham gia của tất cả các bên liên quan, tạo ra mô hình quản trị với sự phân cấp và trao quyền cho chính quyền địa phương; áp dụng các công cụ mới và sáng tạo cho quy hoạch, phát triển và quản lý đô thị…
Theo ông Thomas Gass, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên bang Thụy Sĩ tại Việt Nam, các thành phố trên thế giới hiện nay đang phải đối mặt với những rủi ro nghiêm trọng do mật độ dân số tăng, doanh nghiệp và cơ sở hạ tầng cao, chủ yếu ở các khu vực đô thị. Tuy nhiên, các thành phố cũng là nơi tạo ra nhiều cơ hội để đổi mới, có thể thực hiện các giải pháp và kế hoạch tác động lớn đến môi trường, con người và nền kinh tế. Tại Việt Nam, các thành phố đang phát triển nhanh chóng không chỉ đóng góp quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế mà còn có vai trò then chốt trong việc giải quyết những rủi ro về biến đổi khí hậu ngày càng tăng cao…
Bằng cách hỗ trợ khả năng phục hồi khí hậu xanh và phát triển đô thị carbon thấp, ông Thomas Gass hy vọng Thụy Sĩ sẽ góp phần giúp các thành phố tại Việt Nam có khả năng phục hồi tốt hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Bên cạnh đó, việc huy động các nguồn lực cần thiết cho quá trình chuyển đổi xanh sẽ là chìa khóa để bảo đảm rằng các thành phố của Việt Nam có thể đạt được các mục tiêu về khí hậu. Thụy Sĩ sẽ tiếp tục hỗ trợ các nỗ lực thu hút đầu tư công vào cơ sở hạ tầng bền vững, đồng thời giúp xây dựng năng lực của các tổ chức tài chính để quản lý tốt hơn các rủi ro về khí hậu.
Diễn đàn phát triển đô thị bền vững Việt Nam đã trở thành nơi gặp mặt thường niên của các đô thị trên cả nước, chính quyền các cấp, các đối tác, chuyên gia và bạn bè quốc tế quan tâm đến phát triển đô thị Việt Nam.