Lộ lọt thông tin cá nhân khiến cuộc gọi rác vẫn ‘lộng hành’

Hệ quả từ việc lộ lọt thông tin cá nhân

Theo phản ánh của Báo Đại Đoàn Kết trước đó, thời gian qua, cơ quan chức năng và các nhà mạng đã có nhiều biện pháp nhằm siết chặt quản lý, ra sức xoá sim rác. Tuy nhiên, nhiều người dân phản ánh tình trạng tin nhắn, cuộc gọi rác vẫn bủa vây, làm phiền họ hàng ngày.

Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, hiện nay, việc rò rỉ, lộ lọt thông tin cá nhân mang lại rất nhiều rủi ro và hệ lụy cho mỗi cá nhân khi mà những đối tượng phạm tội có thể sử dụng thông tin thu thập được để thực hiện các cuộc gọi rác, tin nhắn rác nhằm lừa đảo, mạo danh chủ thể để chiếm đoạt tài sản từ bạn bè, gia đình, tài khoản ngân hàng.

Thậm chí, sử dụng những thông tin cá nhân mang tính bí mật để công khai nhằm mục đích bôi nhọ, xâm phạm danh dự, tống tiền…

Trong khi đó, theo ghi nhận của PV Báo Đại Đoàn Kết, trên nhiều hội nhóm, diễn đàn mạng xã hội, tình trạng rao bán dữ liệu cá nhân vẫn diễn ra công khai.

Tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng, các dữ liệu này được phân loại rõ ràng theo lĩnh vực, ngành nghề, khu vực,… Mức giá cho mỗi gói dữ liệu cũng rất đa dạng. Đáng nói, số lượng thành viên của những hội nhóm này rất lớn, với nhiều bài đăng rao bán mỗi ngày.

Thực tế, tình trạng này đã diễn ra thời gian dài với cách thức ngày càng tinh vi. Trong khi đó, thời gian gần đây, các cuộc gọi, tin nhắn lừa đảo tiếp tục tái diễn càng khiến người dân trở nên hoang mang, lo lắng.

Theo Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, về mặt pháp lý, việc lộ các thông tin quan trọng của cá nhân có thể gây ra nhiều hệ lụy khi đột nhiên trở thành các chủ thể của các quan hệ pháp luật mà mình phải phát sinh các trách nhiệm pháp lý như: Hợp đồng vay, hợp đồng thuê, quan hệ bảo lãnh… Tất cả những điều này đều khiến cho cuộc sống của người dân trở nên bị mất an toàn và phải gánh chịu những thiệt hại vô cùng nghiêm trọng

Cũng theo Luật sư Hùng, Luật An toàn thông tin mạng 2015 quy định nghiêm cấm hành vi thu thập, sử dụng, phát tán, kinh doanh trái pháp luật thông tin cá nhân của người khác; lợi dụng sơ hở, điểm yếu của hệ thống thông tin để thu thập, khai thác thông tin cá nhân.

Theo đó, Cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm quy định bảo vệ dữ liệu cá nhân tùy theo mức độ có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính, xử lý hình sự theo quy định (Điều 4 Nghị định 13/2023/NĐ-CP).

Theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP phạt tiền từ 10 - 20 triệu đồng đối với cá nhân chuyển giao thông tin của người tiêu dùng cho bên thứ ba khi chưa có sự đồng ý của người tiêu dùng theo quy định, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Đối với tổ chức có cùng hành vi vi phạm tương tự cá nhân thì mức phạt gấp 2 lần, do đó, doanh nghiệp có hành vi vi phạm sẽ bị phạt tiền lên đến 40 triệu đồng.

Ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính, đối tượng nào thực hiện hành vi trái pháp luật dẫn đến làm lộ thông tin của khách hàng nếu đủ yếu tố cấu thành còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông quy định tại Điều 288 Bộ luật hình sự.

Ngày càng diễn biến phức tạp

Còn theo đánh giá của chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia), việc mua bán thông tin cá nhân hiện nay diễn ra rất phức tạp. Do vậy, người dùng cũng cần tự trang bị cho mình các kiến thức về bảo vệ thông tin cá nhân và an toàn trên không gian mạng.

Người dùng cần nâng cao các tính năng bảo mật trên không gian mạng như sử dụng bảo mật 2 bước, xác minh bằng khuôn mặt, vân tay,… hoặc sử dụng thêm phần mềm từ bên thứ 3 để tăng tính bảo mật cho các tài khoản và thiết bị cá nhân.

Đặc biệt, chuyên gia nhấn mạnh, người dùng tuyệt đối không được chia sẻ thông tin cá nhân với người không đáng tin cậy, kiểm tra và cập nhật thường xuyên các thiết lập quyền riêng tư trên các tài khoản trực tuyến và tăng cường hiểu biết về các nguy cơ và biện pháp bảo vệ dữ liệu.

Ngoài ra, các biện pháp về truyền thông cũng được đẩy mạnh trong thời gian sắp tới để thông tin đến được với nhiều người dân hơn, từ đó nâng cao ý thức cảnh giác.

Chuyên gia an ninh mạng cũng cho rằng, Chính phủ và các cơ quan quản lý cần tiếp tục thiết lập và thực thi các quy định và luật pháp liên quan đến bảo vệ thông tin cá nhân. Điều này bao gồm việc xây dựng và thúc đẩy các chính sách bảo mật thông tin, thiết lập quy định về quyền riêng tư và thiết lập cơ chế giám sát và trừng phạt vi phạm.

Bên cạnh đó, các tổ chức và doanh nghiệp cũng cần nâng cao trách nhiệm trong việc xây dựng và triển khai các biện pháp bảo mật, thường xuyên kiểm thử bảo mật và quản lý thông tin cá nhân của khách hàng và người dùng. Điều này bao gồm việc tuân thủ các quy định bảo vệ dữ liệu, tăng cường an ninh thông tin, đảm bảo sự minh bạch và thông qua chính sách bảo mật phù hợp.

Hoàng Chiến