Giám sát cộng đồng trong xây dựng nông thôn mới
Phát huy dân chủ với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân thụ hưởng”, hoạt động giám sát cộng đồng luôn được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn chú trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
Tại các địa phương, việc huy động người dân tham gia giám sát đối với công trình mà chính họ được thụ hưởng đã phát huy được tinh thần trách nhiệm của cộng đồng, ngăn chặn hữu hiệu tình trạng thất thoát lãng phí trong đầu tư xây dựng nông thôn mới. Bà Đinh Thị Hiệu - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Quân Hà (huyện Bạch Thông) cho biết, hàng năm Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã chủ động xây dựng kế hoạch, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể thực hiện giám sát đối với các công trình hạ tầng xây dựng nông thôn mới như nhà họp thôn, xây dựng kênh mương thủy lợi, đường giao thông nông thôn. Ở mỗi công trình đều có 1 Ban Giám sát của cộng đồng với các thành viên là những người năng lực, có uy tín trong cộng đồng dân cư. Trước khi các công trình được khởi công xây dựng, Ban Giám sát chủ động yêu cầu chủ đầu tư, đơn vị thi công cung cấp các tài liệu liên quan đến dự án. Trên cơ sở đó, các thành viên trong ban được phân công để theo dõi, kiểm tra quá trình thi công đảm bảo đúng thiết kế được phê duyệt.
Bằng tinh thần trách nhiệm, sự vào cuộc tích cực, trong nhiệm kỳ qua, Ban Giám sát của cộng đồng xã Tân Hà đã tổ chức trên 20 lượt giám sát đối các công trình, dự án đầu tư trên địa bàn. Qua giám sát một số sai sót như thi công không đúng thiết kế phê duyệt, bớt xén vật tư đã được kịp thời phát hiện để kiến nghị chủ đầu tư yêu cầu nhà thầu điều chỉnh đảm bảo chất lượng các công trình. Hầu hết các vụ việc được kiến nghị đều được cấp có thẩm quyền giải quyết đúng luật nên chưa để xảy ra vi phạm nào.
Đến nay, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn đã triển khai xây dựng và nhân rộng được 10 mô hình Giám sát của cộng đồng tại 10 xã thuộc các huyện Na Rì, Ba Bể, Bạch Thông, Chợ Đồn, Chợ Mới. Các Ban Giám sát thường xuyên được củng cố, kiện toàn đủ về số lượng, từng bước nâng cao chất lượng giám sát và đã xây dựng được quy chế hoạt động có nền nếp, hiệu quả.
Ngay sau khi được thành lập, Ban Giám sát của cộng đồng xã Trần Phú (huyện Na Rì) đã xây dựng quy chế, chương trình hoạt động và xây kế hoạch giám sát theo từng chương trình dự án. Qua hoạt động, Ban đã thực hiện được 8 cuộc giám sát đối với các công trình, dự án được triển khai trên địa bàn. Từ kết quả giám sát, Ban đã có hàng chục ý kiến, kiến nghị về công tác thi công, chất lượng vật liệu, tiến độ thi công gửi tới các cơ quan chức năng và đơn vị thị công. Nhiều công trình được giám sát đang phát huy tốt hiệu quả như tuyến đường liên thôn Pá Phấy - Nà Noong; nhà văn hóa thôn Pá Phấy; đổ bê tông đường liên thôn Khau Moóc - Nà Mới; đổ bê tông đường sản xuất Soong Sáo; đổ bê tông đường sản xuất Phiêng Pụt đều hoàn thành đúng thời gian tiến độ, đảm bảo chất lượng nên được nhân dân tin tưởng, đánh giá cao.
Bà Đỗ Thị Minh Hoa - Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Bắc Kạn cho rằng, qua thực tiễn có thể khẳng định mô hình Giám sát của cộng đồng đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần hạn chế những tiêu cực, làm minh bạch công tác quản lý vốn, tài sản của Nhà nước đối với các dự án được triển khai đầu tư ở cơ sở. Tại những xã thực hiện mô hình, các Ban Giám sát của cộng đồng đã trực tiếp giám sát đối với 60 công trình xây dựng, 5 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất. Thông qua hoạt động giám sát này, Mặt trận đã góp phần tạo đồng thuận trong triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, củng cố niềm tin của nhân dân đối với cấp ủy và chính quyền các cấp.