Hiểu đúng về ung thư máu
Ung thư máu là bệnh khởi phát từ mô tạo máu như tủy xương hoặc tế bào hệ miễn dịch. Một số thể ác tính cao, diễn tiến nhanh, có thể đe dọa tính mạng. Ngược lại, thể mạn tính tiến triển chậm nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ chuyển sang thể cấp tính nặng hơn theo thời gian.
Việc điều trị phụ thuộc vào giai đoạn và mức độ tiến triển của bệnh, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân và mục tiêu điều trị. Trong một số trường hợp, bệnh nhân sẽ được theo dõi sát một cách thận trọng; trong các trường hợp khác, điều trị sẽ bắt đầu ngay lập tức. Các thể bệnh có độ ác tính cao, giai đoạn lan tràn cần được điều trị bằng các liệu pháp toàn thân (hóa trị, điều trị đích, điều trị miễn dịch, ghép tế bào gốc tạo máu) hoặc tại chỗ (phẫu thuật, xạ trị) kết hợp kèm theo các điều trị hỗ trợ.
Theo thống kê chuyên ngành, nhiều loại ung thư máu hiện nay có tỷ lệ sống cao. Điển hình như bệnh bạch cầu lympho cấp ở trẻ em hay ung thư hạch Hodgkin, nếu được điều trị kịp thời có thể đạt tỷ lệ sống sau 5 năm từ 80 - 90%. Các phương pháp điều trị như hóa trị, ghép tế bào gốc, liệu pháp miễn dịch, thuốc nhắm trúng đích... ngày càng được cá thể hóa và mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc lui bệnh, kiểm soát tiến triển lâu dài.
Một số hiểu nhầm phổ biến hiện nay cần được làm rõ. Trước hết, ung thư máu không phải là bệnh cần phẫu thuật triệt để như các loại ung thư đặc tạng khác. Điều trị chủ yếu bằng các biện pháp toàn thân, như hóa trị, xạ trị hoặc ghép tế bào gốc. Những thủ thuật như sinh thiết tủy xương, sinh thiết hạch chỉ có mục đích chẩn đoán và hoàn toàn không làm bệnh tiến triển nặng hơn.
Bên cạnh đó, quan niệm cho rằng ung thư máu do nghiệp báo hoặc chỉ xảy ra ở người có yếu tố di truyền là không có cơ sở khoa học. Y học hiện đại chỉ ra bệnh liên quan đến đột biến gen, rối loạn miễn dịch hoặc phơi nhiễm môi trường như hóa chất, tia xạ, virus. Phần lớn bệnh nhân không có yếu tố di truyền rõ ràng và có thể được phát hiện sớm qua xét nghiệm máu, sinh thiết tủy.
Một nhận thức khác cũng cần được điều chỉnh là việc xem truyền máu như một liệu pháp điều trị ung thư máu. Thực chất, truyền máu chỉ là biện pháp hỗ trợ khi người bệnh thiếu hụt hồng cầu, bạch cầu hoặc tiểu cầu. Để điều trị tận gốc, người bệnh cần tuân thủ phác đồ hóa trị hoặc các biện pháp chuyên sâu do bác sĩ chỉ định.
Về mặt triệu chứng, ung thư máu giai đoạn sớm thường biểu hiện không rõ ràng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường. Các dấu hiệu như sốt kéo dài, xuất huyết dưới da, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân, nổi hạch không đau hoặc ra mồ hôi trộm về đêm cần được chú ý và kiểm tra kịp thời. Việc phát hiện sớm luôn mang lại cơ hội điều trị hiệu quả hơn và giảm chi phí y tế đáng kể cho người bệnh.
Trong quá trình điều trị, cần đặc biệt lưu ý rằng ung thư máu không lây qua tiếp xúc thông thường. Người bệnh không cần phải cách ly khỏi gia đình và xã hội. Tuy nhiên, trong giai đoạn hóa trị, do miễn dịch suy giảm, người bệnh nên hạn chế tiếp xúc đông người để phòng các bệnh nhiễm trùng cơ hội.
Hiện nay, vẫn còn nhiều trường hợp vì tin vào những thông tin sai lệch trên mạng xã hội hoặc nghe theo mách bảo thiếu căn cứ khoa học mà từ chối điều trị hoặc trì hoãn đến bệnh viện. Đây là một thực trạng đáng quan ngại. Việc sử dụng thực phẩm chức năng, đông y hoặc các biện pháp dân gian nên được xem là hỗ trợ, không thể thay thế phác đồ điều trị chuẩn mực của y học hiện đại.