Nam Định: Nhiệm kỳ đột phá trong phát triển kinh tế
Nhiệm kỳ 2021-2026 là nhiệm kỳ đặc biệt với tỉnh Nam Định. Như nhiều địa phương khác, tỉnh sẽ kết thúc nhiệm kỳ này sớm hơn dự kiến để chuyển tiếp, hợp nhất với các tỉnh Hà Nam, Ninh Bình thành tỉnh mới. Nhưng đây là nhiệm kỳ tỉnh Nam Định để lại dấu ấn đậm nét về sự bứt phá trong phát triển kinh tế.
Kinh tế tăng trưởng 2 con số
Theo ông Phạm Đình Nghị, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, tỉnh thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh quốc tế và trong nước có nhiều biến động nhanh, phức tạp; bị ảnh hưởng nặng nề bở dịch Covid, thiên tai… Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo thống nhất của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo linh hoạt, quyết liệt của chính quyền các cấp, sự giám sát của HĐND, sự phối hợp của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, cùng sự nỗ lực các sở, ngành, đoàn thể và của toàn thể nhân dân, doanh nghiệp, nên tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh tiếp tục ổn định, có sự phát triển nhanh và đạt được nhiều kết quả quan trọng, toàn diện. Trong đó, kinh tế của tỉnh có bước phát triển vượt bậc, đạt được nhiều thành tựu mới, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển trong kỷ nguyên mới.
Trong đó, tổng sản phẩm GRDP giai đoạn 2021-2025 của tỉnh bình quân ước đạt 9,55%/năm, vượt chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX là tăng bình quân 8,5-9,5%/năm (tốc độ tăng trưởng GRDP hàng năm trong tốp cao của cả nước và vùng đồng bằng sông Hồng, trong đó năm 2023 đạt 10,19%, 2024 đạt 10,01%, 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt 10,93%).

Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch tích cực: tỷ trọng nông, lâm nghiệp, thủy sản giảm còn 10,5%; công nghiệp, xây dựng và dịch vụ chiếm 89,5% (tăng 12% so với năm 2020). GRDP bình quân đầu người gấp 1,6 lần; Thu nhập thực tế bình quân đầu người gấp 2 lần; Tổng kim ngạch hàng xuất khẩu gấp gần 2,0 lần; vốn đầu tư toàn xã hội gấp 1,9 lần; thu ngân sách Nhà nước năm 2025 ước đạt 15.500 tỷ đồng gấp 2,6 lần so với năm 2020, vượt 55% so với chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX,…
Lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ
Một trong những yếu tố giúp Nam Định có sự bứt phá trong phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2025 là từ đầu nhiệm kỳ Tỉnh ủy đã ban hành được những nghị quyết “trúng” và “đúng”, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, các khâu đột phá của tỉnh. Trong đó có nghị quyết chuyên đề về đẩy mạnh cải cách hành chính (CCHC), nâng cao năng lực cạnh tranh, xúc tiến và thu hút đầu tư.
Theo đó, với tinh thần “lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ”, công tác CCHC, hướng tới mục tiêu xây dựng chính quyền liêm chính, phục vụ nhân dân, tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội bền vững được tỉnh tập trung chỉ đạo quyết liệt, các ngành, các cấp trong tỉnh triển khai tích cực, hiệu quả. Trong đó, hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng số, dữ liệu số của tỉnh được tập trung đầu tư, nâng cấp theo hướng đồng bộ, hiện đại từ các cơ quan cấp tỉnh đến cấp xã. Xây dựng và phát triển các hệ thống nền tảng chính quyền điện tử gắn với xây dựng đô thị thông minh, hướng tới xây dựng chính quyền số và chuyển đổi số trên các lĩnh vực. Thúc đẩy việc xử lý hồ sơ công việc trên môi trường mạng hướng tới cơ quan nhà nước “không giấy tờ”.

Năm 2024, chỉ số CCHC trung bình của các sở, ban, ngành đạt 84,8 điểm, tăng 8,04% so với năm 2023; khối UBND các huyện, thành phố đạt trung bình 91,93 điểm, tăng 7,05%; nhiều đơn vị đạt trên 90%. Đặc biệt, trong bộ Chỉ số cải cách hành chính (PAR Index) năm 2024 do Bộ Nội vụ công bố, tỉnh Nam Định dẫn đầu toàn quốc về Chỉ số Xây dựng Chính quyền điện tử, Chính quyền số năm 2024 với điểm chỉ số đạt mức 95,99%, cao hơn 5,24%, tăng 6 bậc so với năm 2023. Các chỉ tiêu then chốt như: xử lý văn bản, hồ sơ trên môi trường mạng; gửi - nhận văn bản điện tử 4 cấp chính quyền; số hóa hồ sơ TTHC; phát triển nền tảng dữ liệu và tích hợp, chia sẻ dữ liệu liên thông… đều tăng điểm so với năm 2023.
Điểm chỉ số PAPI năm 2024 của tỉnh đạt 44,35 điểm, xếp thứ 20/61 tỉnh, thành phố (hai tỉnh Vĩnh Phúc, Tiền Giang không đưa số liệu vào báo cáo), nằm trong nhóm trung bình cao của cả nước.
Tỉnh hành lập Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến 15 dự án đầu tư trên địa bàn tỉnh, do Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh làm Tổ trưởng. Trong 4 năm, 3 tháng qua, Tổ thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc tiến độ thực hiện các dự án đầu tư của nhà đầu tư theo Luật Đầu tư trên địa bàn tỉnh. Kịp thời nắm bắt những khó khăn, vướng mắc; đề xuất phương án giải quyết theo quy định của pháp luật hiện hành, tham mưu UBND tỉnh xem xét quyết định theo thẩm quyền hoặc chỉ đạo giải quyết đối với những nội dung thuộc thẩm quyền các Sở, ngành, các huyện, thành phố; kiến nghị giải quyết đối với các nội dung thuộc thẩm quyền của Trung ương.
Theo Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng, Tổ trưởng Tổ công tác, hơn 4 năm qua, kể từ khi tổ được thành lập, tổ đã tổ chức 70 cuộc họp để bàn thảo tháo gỡ khó khăn cho các dự án, trong đó riêng Tổ hợp dự án thép xanh của nhà đầu tư Xuân Thiện (vốn đầu tư gần 100.000 tỷ đồng, ở khu vực Cồn Xanh, huyện Nghĩa Hưng) đã tổ chức tới 21 cuộc họp để bàn tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Kết quả, đến nay 15 dự án trên cơ bản không còn khó khăn, vướng mắc, được triển khai thực hiện đúng lộ trình. Trong đó, sau khi những vướng mắc về giải phóng mặt bằng được giải quyết, vào ngày 23/6 tới đây, Tổ hợp dự án thép xanh Xuân Thiện, dự án kinh tế có vốn đầu tư lớn nhất tại tỉnh Nam Định từ trước tới nay sẽ được khởi công xây dựng.

Phát triển đột phá về hạ tầng
Yếu tố quan trọng khác là tỉnh đã dồn lực đầu tư, phát triển đột phá về hạ tầng kinh tế - xã hội, nâng cao đáng kể năng lực cạnh tranh thu hút đầu tư của tỉnh. Theo đó, đến nay, tỉnh cơ bản đã hoàn thành các dự án trọng điểm có tính chiến lược, lâu dài, là động lực cho sự phát triển của tỉnh, nổi bật là:
Tuyến đường bộ ven biển, với chiều dài toàn tuyến 66km, tổng mức đầu tư gần 3.000 tỷ đồng. Ngoài kết nối 3 huyện ven biển Nghĩa Hưng, Hải Hậu, Giao Thủy của tỉnh, hiện tuyến đường đang phát huy vai trò kết nối với nhiều tuyến đường trong nội tỉnh, đặc biệt đang phát huy hiệu quả kết nối giữa Nam Định với các tỉnh ven biển liền kề như Thái Bình, xa hơn là Hải Phòng, Quảng Ninh; mở ra không gian phát triển mới cho các địa phương ven biển của tỉnh.
Tuyến đường trục phát triển nối vùng kinh tế biển tỉnh Nam Định với đường cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, chiều dài toàn tuyến 46km, tổng mức đầu tư gần 5.500 tỷ đồng. Sau khi tuyến đường hoàn thành, từ Hà Nội qua cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, qua cao tốc Cầu Giẽ -Ninh Bình, ô tô chỉ cần “nhấn ga” thêm ít phút là về đến vùng biển tỉnh Nam Định.
Tuyến đường bộ kết nối thành phố Nam Định với đường bộ ven biển với chiều dài toàn tuyến 33km, tổng mức đầu tư gần 9.000 tỷ đồng (gồm cầu Thiên Trường 1.200 tỷ đồng; đường trục phía Nam thành phố Nam Định 1.500 tỷ đồng; tuyến đường bộ mới Nam Định - Lạc Quần - đường ven biển 6.000 tỷ đồng).

Đặc biệt, vào ngày 12/5 mới đây dự án đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng đoạn qua địa bàn các tỉnh Nam Định, Thái Bình đã được khởi công. Dự án đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng (cao tốc CT.08) dài 117 km, là trục giao thông chiến lược, kết nối các tỉnh khu vực phía nam sông Hồng, Bắc miền Trung với cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện (Hải Phòng), sân bay quốc tế Cát Bi, Vân Đồn, cửa khẩu quốc tế Móng Cái, mở ra không gian phát triển mới cho Vùng phía nam Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ nói chung, các tỉnh Ninh Bình, Nam Định, Thái Bình nói riêng. Riêng đoạn qua địa bàn các tỉnh Nam Định, Thái Bình dài 60,9km (qua Nam Định 27,6 km), thiết kế 4 làn xe, vận tốc 120 km/h; thời gian thực hiện từ năm 2023 đến năm 2027, tổng vốn đầu tư hơn 19.784 tỷ đồng. Ở thời điểm hiện tại, tỉnh đang triển khai quy trình đầu tư Dự án Xây dựng tuyến đường cao tốc Hà Nam - Nam Định giai đoạn 1 từ TP Phủ Lý (Hà Nam) đến TP Nam Định; Dự án tuyến đường trục cảnh quan kết nối Nam Định - Hoa Lư.
Trước đó, tỉnh Nam Định được trung ương quan tâm đầu tư dự án cải tạo Luồng tàu qua cửa Lạch Giang (cửa sông Ninh Cơ) (thuộc Dự án Phát triển giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc Bộ-WB6), kinh phí đầu tư 75 triệu USD từ nguồn vốn vay Ngân hàng thế giới; tiếp đến là Cụm công trình kênh nối sông Đáy - sông Ninh Cơ, tổng vốn đầu tư hơn 107 triệu USD, giúp cho tàu trọng tải 2.000 tấn đầy tải và 3.000 tấn giảm tải từ cửa Lạch Giang có thể qua Kênh nối Đáy - Ninh Cơ để đi sâu vào đất liền.
Trong giai đoạn này, tỉnh đồng thời tập trung đầu tư phát triển mạnh hạ tầng nhiều Khu công nghiệp (KCN), Cụm công nghiệp (CCN), tạo thêm quỹ đất lớn phục vụ các dự án đầu tư của nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước. Theo đó, ngoài các KCN đã được xây dựng, hoạt động từ trước đó như KCN Hòa Xá, KCN Mỹ Trung, KCN Bảo Minh, từ năm 2021 đến nay tỉnh đã đầu tư và đưa vào hoạt động 3 KCN mới, với tổng diện tích trên 700ha, gồm: KCN Dệt may Rạng Đông (hơn 500ha); KCN Mỹ Thuận (160 ha); KCN Bảo Minh mở rộng (45ha), nâng tổng diện tích đất KCN trên địa bàn tỉnh là 1.300ha.

Ở thời điểm hiện tại, tỉnh Nam Định đang triển khai quy trình đầu tư thêm một số KCN mới, gồm: KCN Hải Long (huyện Giao Thủy), KCN Trung Thành (huyện Ý Yên), KCN Xuân Kiên (huyện Xuân Trường); KCN Minh Châu (huyện Nghĩa Hưng), KCN Hồng Tiến (huyện Ý Yên), KCN Nam Hồng (huyện Nam Trực)… Bên cạnh đó, thời gian qua, UBND tỉnh Nam Định đã thành lập thêm hàng chục cụm công nghiệp ở địa bàn các huyện, thành phố trong tỉnh, tổng diện tích khoảng 1.100ha, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao, đa dạng về đất công nghiệp cho các nhà đầu tư.
Cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư
Cùng với thực hiện cải cách hành chính, tập trung đầu tư phát triển hạ tầng, tỉnh tập trung cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác xúc tiến và thu hút đầu tư, đưa Nam Định đang trở thành điểm đến hấp dẫn đối với các nhà đầu tư lớn trong và ngoài nước.
Theo đó, tỉnh thành lập,duy trì hiệu quả hoạt động của Trung tâm phục vụ hành chính công, kiểm soát thủ tục hành chính và xúc tiến đầu tư tỉnh.
Danh mục các dự án kêu gọi đầu tư được tỉnh định kỳ cập nhật, công khai trên cổng thông tin điện tử. Ngoài tổ chức các hội nghị, hội thảo, sự kiện xúc tiến đầu tư trong nước, tỉnh cử nhiều đoàn cán bộ đến nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ để tìm hiểu, xúc tiến đầu tư. Ngoài những quốc gia ở châu Á có truyền thống hợp tác, đầu tư hiệu quả từ trước như Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc (trong đó có Đài Loan, Hồng Kông)…, tỉnh mở rộng, cử nhiều đoàn công tác tới tìm hiểu, xúc tiến đầu tư ở một số nước thuộc châu Âu như Đức, Pháp, Séc, Thụy Sỹ…, qua đó giới thiệu với nhà đầu tư ở nhiều quốc gia về những tiềm năng, thế mạnh nổi trội của Nam Định, nhất là lợi thế nằm gần thủ đô; hạ tầng hiện đại, đồng bộ; quỹ đất công nghiệp dồi dào; nguồn lao động chất lượng cao; chính quyền, bộ máy hành chính hoạt động với tinh thần phục vụ, xem thành công của nhà đầu tư là thành công của tỉnh; an ninh trật tự đảm bảo…

Kết quả, từ đầu nhiệm kỳ 2021- 2026 đến nay, tỉnh Nam Định đã cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư mới và điều chỉnh tăng vốn cho 350 dự án (gồm 245 dự án đầu tư trong nước, 105 dự án FDI) với tổng số vốn đăng ký khoảng 140.000 tỷ đồng, 1,1 tỷ USD (vượt mục tiêu trên 80.000 tỷ đồng).
Trong đó, tỉnh đã thu hút được một số dự án lớn, trọng điểm như: 3 dự án thuộc Tổ hợp dự án sản xuất Thép xanh của Tập đoàn Xuân Thiện (tại huyện Nghĩa Hưng, trong Khu kinh tế Ninh Cơ), tổng mức đầu tư gần 100.000 tỷ đồng; Dự án nhà máy sản xuất máy tính của Tập đoàn Quanta (KCN Mỹ Thuận), tổng mức đầu tư 120 triệu USD (đã đi vào sản xuất từ tháng 9/2024), công suất 6 triệu máy/năm; Dự án nhà máy sản xuất dệt, vải của Tập đoàn Toray - Nhật Bản (KCN Rạng Đông), tổng mức đầu tư 203 triệu USD (bắt đầu sản xuất từ tháng 7/2024), công suất giai đoạn 1 khoảng 60 triệu mét vải/năm, tạo việc làm cho khoảng 2.000 công nhân; Dự án sản xuất đồ gia dụng công nghệ cao của Tập đoàn JiaWei (KCN Mỹ Thuận), tổng mức đầu tư 77 triệu USD, bắt đầu có sản phẩm xuất khẩu từ đầu tháng 6/2025.
Mới đây, nhân chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đến Cộng hòa Singapore, Bí thư Tỉnh ủy Nam Định Đặng Khánh Toàn đã trao Quyết định chủ trương đầu tư dự án xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Hải Long (VSIP Nam Định) giai đoạn 1 trên địa bàn huyện Giao Thủy cho nhà đầu tư Singapore.
Tỷ lệ lấp đầy diện tích các KCN trên địa bàn tỉnh hiện khoảng 65%. Giá trị sản xuất ở các khu, cụm công nghiệp của tỉnh hiện chiếm khoảng 60% giá trị sản xuất công nghiệp toàn tỉnh.
Một trong những dốc mốc quan trọng trên lộ trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Nam Định là mới đây, vào ngày 14/1, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định thành lập Khu kinh tế Ninh Cơ, rộng gần 14.000 ha thuộc địa bàn 2 huyện ven biển Nghĩa Hưng, Hải Hậu, mở ra cơ hội lớn để tỉnh Nam Định bứt phá, trở thành một trung tâm kinh tế ven biển.