Bà Trương Mỹ Lan được chuyển xuống hình phạt tù chung thân nếu đáp ứng đủ các điều kiện

Tại cuộc họp báo, trả lời báo chí về việc Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp đã bỏ án tử hình với 8 tội danh. Vậy bà Trương Mỹ Lan, người bị tuyên án tử hình có được áp dụng quy định chuyển xuống hình phạt chung thân hay không? bà Nguyễn Phương Thủy, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật - Tư pháp của Quốc hội cho biết, khi trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự tại kỳ họp, đại diện Chính phủ cũng đã có những phát biểu giải trình nói rõ quan điểm lý do vì sao bỏ án tử hình đối với 8 tội danh.

Đối với những người phạm tội đã bị tuyên án tử hình trước ngày 1/7/2025 nhưng thuộc 8 tội danh được bỏ án tử nếu đáp ứng đủ điều kiện sẽ được xem xét chuyển xuống hình phạt chung thân. Việc này thể hiện sự nhất quán trong nguyên tắc khoan hồng áp dụng luật có lợi cho người phạm tội, theo đó, người phạm tội được hưởng các biện pháp xử lý nhẹ hơn khi Luật mới thông qua có quy định mức án thấp hơn so với bản án tuyên.

Trả lời về lộ trình giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp và sắp xếp các đơn vị hành chính, bà Thuỷ cho hay, việc này nhằm cụ thể hoá các chủ trương của Hội nghị Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Đây là một quá trình đã thực hiện liên tục và với tiến độ hết sức khẩn trương. Các công việc được triển khai hết sức nhanh gọn và đến nay đã bám sát tiến độ, bảo đảm yêu cầu của công cuộc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Với Quốc hội, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương và một loạt các Luật có liên quan để làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện chủ trương sắp xếp tinh gọn bộ máy.

Cũng theo bà Thuỷ, hiện tại Chính phủ cũng như là các cơ quan liên quan đang hết sức khẩn trương, gấp rút chuẩn bị các điều kiện cần thiết khác để bảo đảm cho chính quyền địa phương 2 cấp sẽ chính thức được vận hành một cách suôn sẻ, thông suốt từ ngày 1/7/2025.

“Với tư cách là cơ quan thực hiện quyền giám sát tối cao, Quốc hội cũng sẽ thường xuyên theo dõi, xem xét và đánh giá quá trình triển khai thực hiện các Luật, Nghị quyết của Quốc hội về nội dung này để kịp thời hoàn thiện thể chế, chính sách cũng như tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc (nếu có) trong quá trình thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước”, bà Thủy chia sẻ.

Bà Thủy thông tin thêm, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết số 207 về chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026. Trong đó đã giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và các đại biểu Quốc hội chủ động xây dựng, triển khai thực hiện chương trình giám sát của mình. Trong đó nghiên cứu, tổ chức giám sát các nội dung liên quan trực tiếp đến việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ của Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã và việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp bằng các hình thức phù hợp hoặc lồng ghép với hoạt động giám sát khác, bảo đảm hiệu quả và báo cáo kết quả thực hiện theo quy định pháp luật.

Trong quá trình thực hiện, nếu có những vấn đề phát sinh, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm nhiều, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng sẽ yêu cầu Chính phủ có báo cáo tổng kết chi tiết về những nội dung đó có thể báo cáo với Quốc hội thảo luận và xem xét tại các kỳ họp tiếp theo.

Theo bà Thủy, sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã là vấn đề hết sức quan trọng và được tất cả các cơ quan trong bộ máy chính trị và địa phương cũng như mọi tầng lớp nhân dân hết sức quan tâm. Vì vậy, trên cơ sở các chương trình giám sát đã được Quốc hội thông qua, trong thời gian tới, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, các đoàn đại biểu Quốc hội cũng sẽ xây dựng chương trình giám sát của mình, và đây sẽ là nội dung ưu tiên trong thời gian sắp tới.

Liên quan đến việc số lượng Luật, Nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 9 này rất lớn cũng như Quốc hội có kế hoạch đột phá nào? để bảo đảm luật sớm đi vào cuộc sống và phát huy tối đa hiệu quả tối đa, tránh tạo áp lực cho hệ thống, bà Thủy dẫn việc tại Kỳ họp này Quốc hội đã thông qua khối lượng văn bản hết sức đồ sộ, với 34 Luật, 14 Nghị quyết.

Bà Thủy cho biết, phần lớn các Luật, Nghị quyết này phần lớn là do Chính phủ trình và tại kỳ họp thứ 9 này chúng ta cũng đã áp dụng các quy định mới của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Theo đó, các cơ quan trình chịu trách nhiệm đến cùng với dự án mà mình trình. Quốc hội sẽ hỗ trợ, tạo điều kiện một cách tối đa để Luật, Nghị quyết do các cơ quan đề xuất được Quốc hội xem xét và nếu đủ điều kiện thì thông qua tại kỳ họp.

Bà Thuỷ nêu rõ, việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết là trách nhiệm chính của Chính phủ, tuy nhiên trong quá trình này, Quốc hội cũng đã giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và các cơ quan, tổ chức có liên quan để kịp thời triển khai thi hành các Luật, Nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 9 bảo đảm gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật công bằng, nghiêm minh, nhất quán, hiệu lực, hiệu quả.

Đồng thời, Quốc hội yêu cầu Chính phủ chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành liên quan xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các luật, nghị quyết bảo đảm Luật, Nghị quyết được ban hành ngay sau khi có hiệu lực.

Bà Thuỷ cũng cho hay, trong số các Luật, Nghị quyết được thông qua lần này cơ bản có hiệu lực ngay từ ngày thông qua để phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trong thời gian vừa qua, Chính phủ đã kịp thời ban hành 28 Nghị định về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, các cơ quan cũng đang triển khai tiếp tục ban hành các Nghị định, Nghị quyết, Thông tư, Chỉ thị cần thiết để bảo đảm việc thi hành các Luật, Nghị quyết của Quốc hội.

“

Trước đó, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, trong đó có nội dung bỏ án tử hình với 8 tội danh gồm:
- Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (điều 109);
- Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (điều 114);
- Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (điều 194);
- Vận chuyển trái phép chất ma túy (điều 250);
- Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (điều 421);
- Gián điệp
(điều 110);
- Tham ô tài
sản (điều 353);
- Nhận hối lộ
(điều 354).

Việt Thắng