Đi tàu đêm trên sông Sài Gòn
Sông Sài Gòn có lòng sông rộng và sâu, chảy ra biển Đông, xưa kia từng lập thành hải cảng tấp nập ghe, tàu thuyền từ trong và ngoài nước đến làm ăn, buôn bán. Trải qua bao thăng trầm, dòng sông vẫn luôn là một trong những biểu tượng của TP Hồ Chí Minh với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp ở đôi bờ, cùng sự giao thoa của những công trình hiện đại và những di tích có tuổi đời hàng trăm năm. Du lịch bằng đường sông, đặc biệt là vào buổi đêm được nhiều người lựa chọn để vừa tìm hiểu về lịch sử, vừa chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp hiện đại của một thành phố năng động.

Có nhiều phương tiện để trải nghiệm du lịch sông Sài Gòn như xe buýt nước, taxi sông, du thuyền, chèo thuyền SUP từ bến tàu Bạch Đằng, Thủ Thiêm, Bình An, Thanh Đa, Hiệp Bình Chánh và Linh Đông… Sau khi tìm hiểu, gia đình tôi chọn đi tàu để ngắm nhìn trung tâm thành phố lung linh ánh đèn về đêm từ trên mặt sông yên ả. Lúc chúng tôi đến bến tàu Bạch Đằng đã gần chín giờ tối. Đường phố nhộn nhịp người xe và điện đèn rực sáng.
Ngay trước mặt bến tàu Bạch Đằng là khu vực vòng xoay giao của 6 tuyến phố trung tâm quận 1, nơi đặt bức tượng Đức Thánh Trần Hưng Đạo được tạo dựng từ năm 1967. Ngài mặc y phục võ tướng đầy uy dũng, đứng trên một bục lăng trụ tam giác cao khoảng 10m, tay trái đặt lên đốc kiếm, tay phải giơ ngón trỏ chỉ thẳng về hướng sông. Phía sau tượng Đức Thánh, lớp lớp những tòa nhà, khách sạn từ thời Pháp xen với những công trình kiến trúc hiện đại như Vietcombank Tower, khách sạn Hilton, tòa tháp Bitexco… lấp lánh ánh đèn đủ màu sắc tạo nên khung cảnh vô cùng mĩ lệ dọc theo bờ sông.
Ngồi ghế ngoài trời ở tầng hai của tàu, tôi có thể dễ dàng quan sát xung quanh với tầm nhìn 360 độ. Phía sau tôi là những du khách đến từ nước ngoài, họ rì rầm trò chuyện, háo hức cho một hành trình thú vị phía trước. Trên cao, vầng trăng đêm 14 vằng vặc giữa nền trời quang đãng không một gợn mây. Mặt sông mênh mông, dập dềnh những khóm lục bình trôi theo dòng nước.
Tàu bắt đầu khởi hành giữa âm điệu truyền thống của bài “Trống cơm” và làn gió đêm mát rượi. Hành trình khởi điểm từ bến tàu Bạch Đằng, đi qua các địa điểm mang đậm dấu ấn lịch sử rồi vòng ngược về hướng các công trình mới, biểu tượng cho sự phát triển của thành phố và kết thúc ở cầu Sài Gòn để trở lại nơi xuất phát. Từng địa điểm được giới thiệu ngắn gọn trên loa phát thanh bằng cả Tiếng Việt và Tiếng Anh.
Ngang qua những khách sạn lâu đời và tòa nhà Bitexco cao 68 tầng giống hình búp sen đang nở, con tàu tiến về phía cột cờ Thủ Ngữ và bến Nhà Rồng. Nằm trên ngã ba sông Sài Gòn và rạch Bến Nghé, từ thuở sơ khai, nơi đặt cột cờ Thủ Ngữ là một cột phát tín hiệu cho tàu thuyền đi vào sông Sài Gòn. Vào thế kỷ 17, nơi đây từng được chúa Nguyễn cho đặt đồn thu thuế. Đây cũng là nơi cư trú đầu tiên của lưu dân Việt Nam khi mới đặt chân đến vùng Bến Nghé. Năm 1865, người Pháp cho xây dựng một cột cờ có tên là “Mât des signaux” (Cột tín hiệu) cao 30 m, treo cờ hiệu để điều hành tàu ra vào cảng. Từ một cột tín hiệu làm bằng gỗ, giống cột thuyền buồm trong buổi đầu, trải qua 160 năm, Cột cờ Thủ Ngữ giờ được xây dựng kiên cố với ba tầng giật cấp, chung quanh thảm cỏ xanh, tung bay lá cờ đỏ sao vàng.

Trong màn đêm giăng giăng bốn bề, bến Nhà Rồng nom có vẻ trầm lắng và khó nhận biết. Nhưng nơi đây từng là đầu mối giao thương giữa Sài Gòn và thế giới, cũng như ghi dấu biết bao sự kiện trọng đại. Ngày 05/06/1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm con đường cứu nước chính từ bến cảng Nhà Rồng. Tòa nhà cao ba tầng có ngói màu đỏ, được xây dựng cùng thời với cột cờ Thủ Ngữ, tòa nhà Hải Quan, tạo thành bộ ba kiến trúc mang phong cách phương Tây cổ xưa nhất ở nước ta. Nóc tòa nhà mang đường nét của các ngôi đình làng Nam Bộ, với đôi rồng bằng gốm men xanh, châu đầu vào nhau. Nhiều người cho rằng bởi hình tượng rồng trên nóc nhà nên nơi đây được gọi là Nhà Rồng.
Những kênh Chợ Vải, cột cờ Thủ Ngữ, bến Nhà Rồng, khách sạn Majestic giống như những chứng tích vàng son ghi dấu cho một thương cảng sầm uất thuở nào và giờ đây đã phát triển thành một thành phố hiện đại và căng tràn sức sống.
Tàu vòng ngược trở lại và ngang qua công viên bờ sông bên phía Thủ Thiêm. Trái với nhịp sống sôi động và những ánh đèn rực rỡ ở phía trung tâm quận 1, khu vực bên này yên bình và trầm lắng hơn hẳn. Tàu đi qua Đền Quan Lớn Đệ Tam, nơi thờ vị tướng tài ba đã có công lớn trong công cuộc bảo vệ đất nước, cũng là vị thần tối cao trong Thoải phủ (một trong Tứ Phủ: Thiên – Địa – Nhạc – Thoải) thường được thờ tự ở các vùng sông nước. Hội Dòng Mến Thánh giá Thủ Thiêm có tuổi đời hơn 180 năm, tọa lạc trên khu đất rộng 4 hecta, được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp thành phố.
Nhìn phía tòa nhà LandMark 81, cầu Ba Son nom tựa như một cánh buồm no gió, lộng lẫy và nổi bật trên mặt sông Sài Gòn. Cầu chuyển màu liên tục từ tím sang đỏ rồi đỏ cam, kết hợp với sắc màu từ những tòa nhà cao tầng lấp lánh ánh đèn như Marina Central Tower, chung cư Vinhomes Golden River, Saigon Pearl, Vinhomes Central Park tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp hai bên bờ sông khiến du khách không thể ngồi yên, thay phiên ra phía trước mạn tàu để chụp hình lưu niệm. Một vài người dân đứng ngắm cảnh trên thành cầu Ba Son niềm nở vẫy tay chào chúng tôi khi tàu tiến sát phía gầm cầu.
Tòa tháp LandMark 81 tầng cao thứ hai ở Đông Nam Á, nằm trong khuôn viên của Vinhomes Central Park, lấy cảm hứng từ bó tre xếp lại thể hiện cho sức mạnh và sự đoàn kết của người Việt Nam, mạnh mẽ vươn thẳng lên giữa nền trời thăm thẳm. Cùng với cầu Ba Son, LandMark 81 là biểu tượng cho sự phát triển vượt bậc của thành phố Hồ Chí Minh, tạo nên tầm nhìn đẹp nhất trong những năm gần đây, đặc biệt khi thành phố bắn pháo hoa vào các dịp lễ, Tết và mới nhất là đại lễ 30/4.
Trong hành trình kéo dài 45 phút, tàu đưa chúng tôi đi qua cây cầu Thủ Thiêm 1, cây cầu đầu tiên nối khu đô thị non trẻ Thủ Thiêm với trung tâm thành phố, đánh dấu cho sự phát triển mạnh mẽ của khu vực Thủ Đức; xưởng đóng tàu Ba Son lừng lẫy một thời. Tôi cũng lần đầu được trực tiếp nghe các nghệ sĩ biểu diễn hát bội ngay trên tàu khi đang tiến dần về phía cầu Ba Son.
Sự đan xen giữa các yếu tố lịch sử, truyền thống trong nhịp thở của thời đại tạo nên dấu ấn khó phai trong suốt hành trình. Đi để hiểu và để thêm yêu về một dòng sông hiền hòa đã gắn bó, chở che cho biết bao thế hệ, bao những con người từ mọi miền về lập nghiệp, sinh sống, đoàn kết thương yêu nhau và xây dựng nên một trong những thành phố năng động bậc nhất cả nước – TP Hồ Chí Minh.