Quyết liệt với dịch tả lợn châu Phi

Tính đến thời điểm này, dịch tả lợn châu Phi đã xuất hiện tại 27 tỉnh, thành phố trên cả nước. Hiện nay, hơn 20 tỉnh, thành phố vẫn còn các ổ dịch chưa qua 21 ngày. Các ổ dịch chủ yếu tập trung tại khu vực miền núi phía Bắc, trung du và rải rác ở một số tỉnh miền Trung như Quảng Bình, Quảng Trị...

Theo đánh giá của Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) bệnh dịch tả lợn châu Phi đang có chiều hướng gia tăng, chủ yếu tái phát ổ dịch cũ, quy mô nhỏ bình quân 50-60 con. Nguyên nhân là virus có sức đề kháng cao, xuất hiện chủng mới khó tiêu diệt và tồn tại lâu ngoài môi trường. Việc chăn nuôi nhỏ lẻ, chăn nuôi trong khu dân cư còn chiếm tỷ lệ lớn nên không đảm bảo các biện pháp an toàn sinh học.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh, so với các đợt dịch trước, đợt dịch này không có nhiều biến động về quy mô hay tốc độ lây lan. Tuy nhiên, nguy cơ bùng phát vẫn rất cao, đặc biệt trong bối cảnh mùa mưa bão. Các hành vi thiếu ý thức như vứt xác lợn xuống sông, kênh rạch và việc giết mổ lợn bệnh để tiêu thụ tiếp tục là những yếu tố làm dịch bệnh lây lan mạnh...

Nêu nguyên nhân chính khiến người dân chưa chủ động khai báo khi lợn nhiễm dịch tả lợn châu Phi, đại diện Cục Chăn nuôi và Thú y cho hay, xuất phát từ tâm lý sợ thiệt hại kinh tế và thiếu niềm tin vào chính sách hỗ trợ. Nghị định số 02/2017/NĐ-CP quy định hộ chăn nuôi được hỗ trợ thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh, song quy trình rất phức tạp. Người dân chậm được hưởng hỗ trợ, thậm chí một số địa phương không chi trả hỗ trợ thiệt hại kịp thời... khiến nhiều người nảy sinh tâm lý bán tháo lợn ốm, lợn chết để có tiền trang trải, tái đàn thay vì báo cho chính quyền để tổ chức tiêu hủy.

Để khắc phục tình trạng này, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã trình Chính phủ ký ban hành Nghị định 116/2025/NĐ-CP về chính sách hỗ trợ mới khắc phục dịch bệnh, có hiệu lực từ 25/7 tới. Trong đó, lợn chết do dịch bệnh sẽ được hưởng mức hỗ trợ 40.000 đồng/kg hơi và quy trình hỗ trợ đơn giản hơn nhiều. Cơ quan thú y chỉ lấy mẫu xét nghiệm dịch bệnh của hộ chăn nuôi đầu tiên, những hộ sau nếu có lợn chết thì không cần xét nghiệm đồng thời có các mốc thời gian xử lý hồ sơ rất rõ ràng.

Chính sách này được kỳ vọng sẽ giải quyết tình trạng vứt xác động vật bừa bãi ra môi trường. Người chăn nuôi cần chủ động báo dịch để nhận hỗ trợ.

Trước thực trạng nguy cơ lan rộng dịch tả lợn châu Phi, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến yêu cầu sớm triển khai đồng bộ tiêm vaccine cho lợn ở những vùng nguy cơ cao như miền núi phía Bắc và miền Trung đồng thời theo dõi sát diễn biến dịch, đánh giá khả năng lây lan để có biện pháp ứng phó kịp thời...

Ngăn chặn lợn bệnh tuồn ra thị trường
Theo Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế), dịch tả lợn châu Phi có đặc điểm lây lan nhanh ở tất cả các loại lợn, với tỷ lệ chết cao, có thể lên đến 100%, thiệt hại kinh tế là rất lớn. Các bộ, ngành, địa phương đang tức tốc triển khai biện pháp dập dịch. Song công tác này hiện gặp nhiều khó khăn, một trong số đó là tình trạng người dân giấu dịch.
Trong khi đó, theo ông Phan Quang Minh - Phó Cục trưởng Cục chăn nuôi và thú y (Bộ NNMT), tình trạng giấu dịch, không báo cáo dịch bệnh đang diễn ra phổ biến với các hình thức: bán "chạy", giết mổ chui, tiêu thụ nội bộ, vứt xác lợn bừa bãi, báo cáo không đúng sự thật, thiếu sự chủ động kiểm tra...
Mới đây, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an tỉnh Quảng Ngãi, phối hợp Công an xã Nghĩa Hành xác nhận đơn vị vừa phối hợp lực lượng chức năng phát hiện một cơ sở thu mua lợn trên địa bàn xã Nghĩa Hành do bà Trần Thị Thùy D. (trú xã Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi) làm chủ đang thu gom, vận chuyển lên một xe tải số lượng lợn lớn. Qua kiểm tra, có 72 con lợn (trên xe có 69 con, trong đó có 5 con đã chết) và 3 con đang nhốt trong chuồng trại. Số lợn trên được mua từ hộ dân ở xã Nghĩa Hành - địa phương đang có dịch tả lợn châu Phi bùng phát mạnh. Số lợn này nếu công an không phát hiện sẽ được vận chuyển vào Gia Lai và Đồng Nai để giết, mổ và bán lại cho các cơ sở chế biến thực phẩm (lạp xưởng).
Tại phường Kỳ Sơn (tỉnh Phú Thọ), đêm 11/7, Công an tỉnh Phú Thọ tuần tra, kiểm soát, phát hiện và lập biên bản đối với chủ xe ô tô đang vận chuyển 190 con lợn, khoảng 14 tấn, không có giấy kiểm dịch theo quy định. Lực lượng chức năng đã tiến hành kiểm tra xe ô tô tải mang biển kiểm soát 37H-014.36. Chủ phương tiện không xuất trình được các loại giấy tờ chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Theo khai báo của chủ xe, số lợn được vận chuyển từ Sơn La về tiêu thụ tại Hà Nội. Ngay sau đó, Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Phú Thọ đã phối hợp lấy mẫu, gửi đi xét nghiệm 5 mẫu bệnh phẩm. Kết quả cho thấy, có tới 4/5 mẫu dương tính với virus dịch tả lợn châu Phi (ASFV).
T.H

T.Xuân “