Nâng chất lượng giờ dạy chính khóa để giảm học thêm

Ghi nhận tại Hà Nội và một số địa phương, ngay sau khi năm học 2024 - 2025 kết thúc, học sinh vẫn phải đi học hè. Chỉ có điều khác là hè này các em học ở các trung tâm, giáo viên cũng đi dạy ở trung tâm bên ngoài nhà trường. Như vậy, mong muốn siết dạy thêm để học sinh có thêm thời gian học kỹ năng sống, vui chơi vẫn cần nhìn nhận nghiêm túc hơn. Có nhiều lý do được đưa ra cho việc học sinh đi học hè. Nhiều phụ huynh lo chương trình mới khó, cho con học sớm để làm quen sách giáo khoa…

Trước đó, Thông tư số 29/2024/TT-BGDĐT quy định về dạy thêm học thêm áp dụng từ học kỳ 2 của năm học 2024 - 2025, với những kỳ vọng học sinh không phải học thêm trong nhà trường; tránh việc giáo viên “kéo” học sinh trên lớp ra ngoài để dạy thêm; giúp con trẻ có thêm thời gian vui chơi, học tập kỹ năng sống… Dẫu thế, thực tế đã và đang cho thấy việc dạy thêm, học thêm không giảm đi, mà chỉ chuyển từ bên trong nhà trường ra bên ngoài nhà trường. Hơn thế, phụ huynh phải chi tiền học thêm nhiều hơn bởi các trung tâm dạy thêm, học thêm thu tiền cao hơn so với khi học sinh học tại trường.

Nhiều năm qua vấn đề quản lý dạy thêm, học thêm luôn được dư luận quan tâm. Đa số các ý kiến tham vấn đề cập việc tiếp tục nâng cao chất lượng dạy, học chính khóa, bởi Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã có đánh giá tình hình dạy thêm trá hình dưới nhiều hình thức khá phổ biến, cho thấy còn nhiều khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn. Cha mẹ học sinh xem việc học trên lớp là chưa đủ để đáp ứng yêu cầu thi cử, cần tìm đến học thêm như giải pháp tất yếu để cải thiện kết quả học tập. Tồn tại nêu trên được xem là mối quan hệ cung - cầu. Tuy nhiên, trong các giải pháp được nêu ra, hiện đang thiên về hoàn thiện thể chế quản lý hành chính, trong khi vấn đề mấu chốt khắc phục triệt để mối quan hệ cung cầu này là nâng cao chất lượng dạy và học giờ chính khóa. Do đó, cần có giải pháp quyết liệt, đồng bộ để nâng cao chất lượng dạy và học trong giờ chính khóa.

Trước kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa 15 vừa qua, cử tri đã kiến nghị Bộ GDĐT nghiên cứu các quy định phù hợp với tình hình thực tiễn để quản lý công tác dạy thêm, học thêm hiệu quả, để giáo dục trả về đúng thực chất, không biến học sinh thành “máy học”, “học vẹt” hay công cụ để kiếm thêm thu nhập của giáo viên.

Xung quanh vấn đề này, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn cho hay: Thời gian qua, Bộ GDĐT đã thực hiện nhiều giải pháp quản lý hoạt động dạy thêm, học thêm. Trong đó yêu cầu các địa phương cần tích cực nâng cao chất lượng dạy và học giờ chính khóa, đa dạng hóa phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; tiếp tục đổi mới phương pháp, hình thức kiểm tra, không gây áp lực học thêm cho học sinh. Bộ GDĐT cũng đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chỉ thị về việc tổ chức dạy học 2 buổi/ngày và tổ chức sinh hoạt hè cho trẻ em, học sinh. Điều này giúp làm giảm dạy thêm, học thêm tràn lan và tăng cường tổ chức các hoạt động giáo dục phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh.

Vừa qua, tại Hội nghị Giám đốc các Sở GDĐT toàn quốc năm 2025, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng đặc biệt lưu ý: “Điều chỉnh chuyện dạy thêm, học thêm là điều chỉnh lề lối, tư duy về giáo dục phổ thông. Nếu việc đó không làm được thì việc đổi mới giáo dục vẫn còn có giới hạn. Và việc này không được đánh trống bỏ dùi, phải làm thường xuyên”.

Vi Cầm