Sức khỏe

Cảnh giác với biến chứng bội nhiễm sau thủy đậu

BSCKI. Bạch Thị Chính (Giám đốc Y khoa - Hệ thống tiêm chủng VNVC) 07/08/2025 08:20

Thủy đậu thường được xem là bệnh truyền nhiễm lành tính ở trẻ em, nhưng trên thực tế, người lớn cũng có nguy cơ cao mắc bệnh nếu chưa từng nhiễm virus hoặc chưa được tiêm vaccine. Nguy hiểm hơn, nếu xử lý không đúng cách, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, trong đó phổ biến và đáng ngại nhất là bội nhiễm.

Khi mắc thủy đậu, người bệnh thường sốt cao, đau đầu, nổi ban mụn nước gây ngứa rát, mệt mỏi, biếng ăn. Do triệu chứng ban đầu giống cảm cúm hoặc sốt phát ban, cộng thêm tâm lý chủ quan, nhiều người tự ý mua thuốc điều trị tại nhà. Không ít người còn tắm nước lá, bôi thuốc dân gian hoặc các loại không rõ nguồn gốc lên vùng tổn thương, khiến hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.

Vi khuẩn thường gặp trong các ca thủy đậu bội nhiễm là tụ cầu vàng và liên cầu nhóm A. Tụ cầu vàng đặc biệt nguy hiểm vì độc tố mạnh, khó tiêu diệt và có thể tồn tại lâu trong điều kiện khô lạnh. Khi bị bội nhiễm, các mụn nước thường sưng tấy, mưng mủ, chảy dịch vàng đục, có mùi hôi; kèm theo đó là sốt cao, rét run, đau nhức, nôn ói, nóng rát lan rộng. Nếu không điều trị đúng, tình trạng có thể tiến triển thành nhiễm trùng huyết, suy đa tạng, thậm chí tử vong.

Một ca bệnh từng được điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương là ví dụ khá điển hình. Cụ thể, nam bệnh nhân 31 tuổi, hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh nền, mắc thủy đậu ở ngày thứ ba đã xuất hiện tổn thương nặng, rối loạn đông máu, suy đa cơ quan do sốc nhiễm khuẩn nặng. Đây là minh chứng cho thấy ngay cả người trẻ khỏe cũng không nằm ngoài nguy cơ nếu bị bội nhiễm.

Ngoài nguy cơ nhiễm trùng da, virus gây thủy đậu còn có thể xâm nhập vào phổi, não, gây viêm phổi, viêm não, viêm màng não hoặc hội chứng Reye – một tình trạng cấp tính khiến gan và não sưng phù, chủ yếu gặp ở trẻ em. Với người có miễn dịch suy yếu, đang mắc bệnh gan, thận hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch, mức độ tổn thương thường nghiêm trọng hơn.

Người dân cần đặc biệt lưu ý khi thấy các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, ban mọc nhanh và dày, kèm theo mủ, sưng tấy, đau nhức, khó thở, nôn nhiều, lơ mơ hoặc rối loạn ý thức. Khi đó, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Nhóm có nguy cơ cao như trẻ nhỏ, người trên 60 tuổi, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, xơ gan, suy giảm miễn dịch càng cần được theo dõi sát. Và quan trọng hơn hết, tiêm vaccine vẫn là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay. Vaccine giúp cơ thể tạo miễn dịch vững chắc, không chỉ giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn hạn chế tối đa các biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra.

BSCKI. Bạch Thị Chính (Giám đốc Y khoa - Hệ thống tiêm chủng VNVC)