Văn hóa

Khi công nghệ kể chuyện lịch sử

Phương Thanh 07/08/2025 08:35

Sau hơn 1 tháng ra mắt chính thức, tour đêm "Dấu thiêng Hàng Kênh" - một sản phẩm du lịch được Sở Văn hoá, Thể thao & Du lịch TP Hải Phòng phối hợp với Tập đoàn L’Héritage thực hiện - đã “đánh thức” nhu cầu tìm hiểu di sản, văn hóa địa phương của người dân, du khách. Tour đêm chuyển tải câu chuyện lịch sử bằng công nghệ một cách đầy ấn tượng và cảm xúc.

A1 Hát cửa đình 1 6.8 Khi công nghệ kể chuyện lịch sử
Tiết mục hát cửa đình đặc sắc trình diễn tour đêm "Dấu thiêng Hàng Kênh". Ảnh: P.T.

Vang vọng thanh âm lịch sử

Hơn 1 tháng qua, cứ mỗi tối thứ 4, thứ 7 và chủ nhật hàng tuần, khu vực di tích Đình Hàng Kênh (số 47 Nguyễn Công Trứ, phường Lê Chân, TP Hải Phòng) lại náo nhiệt hơn bao giờ hết. Đây là di tích kiến trúc, nghệ thuật cấp quốc gia, được xây dựng cách đây hơn 3 thế kỷ, nơi thờ Đức Vương Ngô Quyền - người có công đánh tan quân Nam Hán trên sông Bạch Đằng.

Sau khi mua vé, người dân và du khách háo hức thưởng thức chương trình biểu diễn rối nước trên hồ bán nguyệt; nghệ thuật chèo, hát dâng văn, hát cửa đình. Không những vậy, du khách cũng được thực hiện nghi lễ dâng hương, dâng văn, tỏ lòng tri ân Đức Vương Ngô Quyền.

Vừa dõi theo hai cô con gái đang thưởng thức show diễn 3D Mapping “Sóng Bạch Đằng - Hào khí Ngô Quyền”, chị Hà Thị Dung (Phú Thọ) chia sẻ: “Mặc dù đã nhiều lần đi du lịch tại Hải Phòng nhưng đây chuyến đi nhiều ý nghĩa nhất khi 2 bạn nhỏ trong gia đình theo dõi show diễn một cách trọn vẹn. Chuyến đi đã giúp 2 bạn hiểu được phần nào về cuộc đời và những chiến công hiển hách của Đức Vương Ngô Quyền qua hình ảnh Làng cổ Đường Lâm, cảnh luyện quân, nghiên cứu thủy triều, bố trí bãi cọc và đại cảnh trận thủy chiến Bạch Đằng lịch sử. Tất cả đều hiện lên một cách sống động”.

Tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh” chuyển tải câu chuyện độc đáo của di tích Đình Hàng Kênh kể về sự giao hòa giữa “Văn” và “Võ”, làm nổi bật khí chất “Văn võ song toàn” của người Việt Nam. Hình thức tour là sự kết hợp giữa nghệ thuật trình diễn dân gian, nghi lễ truyền thống và công nghệ hiện đại.

Ông Phùng Quang Thắng, Phó chủ tịch Tập đoàn L’Héritage, đơn vị triển khai show diễn 3D Mapping chia sẻ: Trong không gian di sản, việc sử dụng công nghệ để kể chuyện lịch sử, truyền tải nội dung là cách làm độc đáo dù không mới. Tại Hà Nội, Văn Miếu Quốc Tử Giám đã giới thiệu phim 3D Mapping với tên gọi “Tinh hoa đạo học” (2023) và “Sử đá lưu danh”(2024). Show trình diễn “Sóng Bạch Đằng - Hào khí Ngô Quyền” tại TP Hải Phòng - điểm nhấn của tour đêm nói trên - được thai nghén và phát triển sau nên kế thừa nhiều điều mới mẻ.

Show trình diễn được chiếu trực tiếp trên tường mặt trước và mái đình cổ, kết hợp với âm thanh và nghệ thuật ánh sáng tạo sự bất ngờ nhưng đầy tính khám phá, gợi nhớ về lịch sử, giá trị di sản, di tích. Với cách thức ấy, show diễn đã khéo léo áp dụng công nghệ để giáo dục lịch sử, văn hóa, biến không gian di sản thành lớp học sống động bằng công nghệ.

Ngoài việc tích hợp đa dạng công nghệ số (mua vé online, sử dụng các tiện ích trên không gian số), tour đêm còn thiết kế nhiều hoạt động để du khách trải nghiệm nghệ thuật thủ công truyền thống như: Viết chữ thầy đồ, in tranh Đông Hồ, mua sắm các sản phẩm thủ công đặc sắc…

“Dấu thiêng Hàng Kênh” là sản phẩm du lịch đêm đầu tiên của TP Hải Phòng có ứng dụng công nghệ số hiện đại vào không gian di sản. Đến nay, theo thống kê, tour đêm đã thu hút trung bình khoảng 100 khách/tour, không kể khách mời. Đây là con số khá ấn tượng với sản phẩm mới đi vào khai thác và giới hạn số lượng khoảng 230 khách/tour.

A3 Múa rối nước 6.8 Khi công nghệ kể chuyện lịch sử
Du khách thưởng thức chương trình rối nước trên hồ bán nguyệt. Ảnh: P.T.

Cần sự chung tay lâu dài

Là loại hình sử dụng chủ yếu không gian ngoài trời, việc triển khai tour đêm cũng gặp những khó khăn nhất định. Ông Nguyễn Đại Hải, đại diện đơn vị vận hành show diễn 3D Mapping chia sẻ: Đã có những ngày gặp thời tiết không thuận lợi như thời điểm diễn ra cơn bão số Wipha vừa qua, tour đêm phải hoãn lại. Hiện, khó khăn lớn nhất là thiếu vắng sự chung tay của các doanh nghiệp lữ hành Hải Phòng cũng như các tỉnh, thành khác trong việc hình thành tour, tuyến du lịch cụ thể. Tour đêm không phải là sự kiện nhất thời mà là sản phẩm du lịch nên cần có sự đầu tư dài hạn từ nhân lực, người tham gia đến các trang thiết bị, dụng cụ…

Bà Trần Thị Hoàng Mai, Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao & Du lịch TP Hải Phòng nhận định: Việc đầu tư cơ sở vật chất để triển khai tour đêm “Dấu thiêng Hàng Kênh” không làm ảnh hưởng đến giá trị di sản mà còn tôn vẻ đẹp của công trình đã hơn 300 tuổi. Chỉ sau hơn 1 tháng ra mắt tour, hình ảnh Đình Hàng Kênh đã được lan tỏa. Tour đêm cũng tạo dòng khách đến với di sản vào buổi tối, từng bước phát triển kinh tế đêm tại Hải Phòng, tương tự mô hình tại một số trung tâm du lịch lớn như Hà Nội, TPHCM.

“Với kỳ vọng sản phẩm này sẽ trở thành biểu tượng mới cho du lịch, văn hóa Hải Phòng – nơi quá khứ và hiện tại giao thoa, chúng tôi sẽ nỗ lực đồng bộ chất lượng dịch vụ các khâu và kiên trì, làm tốt công tác quảng bá để truyền cảm hứng tìm hiểu lịch sử, di tích, di sản tới du khách”, bà Mai nói.

Sau hợp nhất với tỉnh Hải Dương, TP Hải Phòng hiện có 3.981 di tích, bao gồm 1 di sản thiên nhiên thế giới (Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà), 1 di sản văn hoá thế giới (Quần thể Di tích và Danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc); 9 di tích quốc gia đặc biệt, 257 di tích quốc gia, 722 di tích xếp hạng cấp thành phố. Đây không chỉ là “bảo tàng mở” quý giá, mà còn là nền tảng tiềm năng cho phát triển du lịch văn hóa, giáo dục truyền thống và công nghiệp sáng tạo.

Phương Thanh